Hamas: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzup.
Jakas1 (dyskusja | edycje)
Linia 1:
{{Partia polityczna infobox
| nazwa = Hamas
| logo = [[Plik:شعار_حركة_حماسشعار حركة حماس.jpg|right|230px]]
| partia =
| lider = [[Chalid Maszal]]
Linia 25:
 
W 1948 roku członkowie Bractwa uczestniczyli w akcjach [[terroryzm|terrorystycznych]] wymierzonych w nowo utworzone państwo [[Żydzi|żydowskie]]. Równocześnie islamiści zasili antyizraelskie bataliony wojskowe. Po porażce [[Arabowie|Arabów]] w [[I wojna izraelsko-arabska|I wojnie z Izraelem]], oddziały Bractwa w [[Strefa Gazy|Strefie Gazy]] znalazły się pod rządami [[Egipt]]u, a na [[Zachodni Brzeg|Zachodnim Brzegu Jordanu]] pod władzą [[Jordania|Jordanii]]. Rządy jordańskie i egipskie były okresem stagnacji ruchu islamskiego<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
[[Plik:Muslim_Brotherhood_EmblemMuslim Brotherhood Emblem.jpg|right|thumb|200px|Emblemat Bractwa Muzułmańskiego]]
Pozytywnie na działalność Bractwa wpłynęła [[wojna sześciodniowa]] z 1967 roku. W wyniku wojny Izrael zdobył kontrolę nad Strefą Gazy i Zachodnim Brzegiem. Bractwo pod okupacją izraelską rozwinęło działalność charytatywną, edukacyjną, społeczną i kulturową. Działalność ruchu prowadzona była poprzez [[meczet]]y i organizacje działające przy świątyniach<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Organizacje te przez długi czas nie były powiązane z działalnością antyizraelską ani nie stosowały przemocy, stąd też były finansowane przez Izraelczyków jako przeciwwaga dla świeckich [[nacjonalizm|nacjonalistów]]<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. W 1978 roku zostało zarejestrowane stowarzyszenie Centrum Islamskie. Organizacja była jedynym arabskim ruchem, na którego działalność oficjalnie zezwoliła administracja izraelska na Terytoriach Okupowanych. W tym okresie islamiści byli więc często uważani za zdrajców. Założycielem organizacji był [[szejk|szajch]] [[Ahmad Jasin]]<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Centrum Islamskie działając pod przykrywką stowarzyszenia społecznego przekształcało się stopniowo w ruch zbrojny<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Grupa otrzymywała pokaźne wsparcie finansowe z [[zakat]]u oraz darowizn od sponsorów z bogatych państw [[Zatoka Perska|Zatoki Perskiej]]<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
 
Linia 137:
Kwatera Główna Hamasu do 2012 roku znajdowała się w [[Damaszek|Damaszku]], obecnie mieści się w [[Katar]]ze<ref name ="time">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/3033681/hamas-gaza-palestine-israel-egypt/| tytuł = Hamas Still Has Some Friends Left| autor = Mirren Gidda| opublikowany = time.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-24}}</ref>. Hamas posiada też biura zagraniczne, które mieszczą lub mieściły się w Arabii Saudyjskiej, Iranie oraz [[Jordania|Jordanii]], przed [[wojna domowa w Syrii|wojną domową w Syrii]] posiadał też obozy szkoleniowe na obszarze [[Syria|Syrii]] i [[Liban]]u<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Choć Hamas posiada swoje struktury na terenie innych państw, z reguły unika on ingerowania w wewnętrzne sprawy goszczących go krajów<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
 
Zbrojnym skrzydłem Hamasu są Brygady im. Izz ad-Din al-Kassama<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Wewnątrz ugrupowania istnieje też Aparat Bezpieczeństwa zajmujący się działalnością [[wywiadWywiad (instytucja)|wywiadowczą]]owczą, [[kontrwywiad]]owczą, likwidacją wewnętrznych przeciwników i kontrolą przestrzegania [[szariat]]u<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
 
Na terenach palestyńskich posiada szereg stowarzyszeń i komitetów. Zajmują się one głównie kwestiami społecznymi i działalnością humanitarną. Istnieje specjalny pion społeczny Hamasu „Wezwanie“. Pion działa w obszarach takich jak: pomoc społeczną, system oświaty i opieka medyczna<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. „Wezwanie“ kontroluje sieć należących do organizacji obiektów takich jak centra medyczne, szpitale, szkoły, meczety i kluby sportowe<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. „Wezwanie“ odpowiada też za działalność [[propaganda|propagandową]]<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
Linia 153:
Stosunki Hamasu a Syrią, Iranem i Hezbollahem uległy ochłodzeniu po tym, gdy poparł on [[Siły opozycji (Syria)|opozycję]] przeciwko syryjskiemu prezydentowi [[Baszszar al-Asad|Baszszarowi al-Asadowi]], podczas gdy Iran i Hezbollah opowiedziały się po stronie al-Asada<ref name ="time">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/3033681/hamas-gaza-palestine-israel-egypt/| tytuł = Hamas Still Has Some Friends Left| autor = Mirren Gidda| opublikowany = time.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-24}}</ref>. Iran w odwecie zmniejszył pomoc na rzecz Hamasu<ref name ="time">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/3033681/hamas-gaza-palestine-israel-egypt/| tytuł = Hamas Still Has Some Friends Left| autor = Mirren Gidda| opublikowany = time.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-24}}</ref>. Według doniesień medialnych, w 2013 roku Hezbollah nakazał członkom Hamasu opuszczenie Libanu<ref name ="time">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/3033681/hamas-gaza-palestine-israel-egypt/| tytuł = Hamas Still Has Some Friends Left| autor = Mirren Gidda| opublikowany = time.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-24}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.jpost.com/Middle-East/Report-Hezbollah-orders-Hamas-out-of-Lebanon-314850| tytuł = Report: Hezbollah orders Hamas out of Lebanon| autor = Ariel Ben Solomon| opublikowany = jpost.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-03-11}}</ref>. Według ekspertów do spraw [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] Hamas posiada obecnie dwóch wyraźnych sojuszników: Katar i [[Turcja|Turcję]]. Obydwa kraje udzieliły Hamasowi pomoc szacowaną na setki milionów dolarów<ref name ="time">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/3033681/hamas-gaza-palestine-israel-egypt/| tytuł = Hamas Still Has Some Friends Left| autor = Mirren Gidda| opublikowany = time.com| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-24}}</ref>.
 
W XXI wieku wielokrotnie pojawiały się zarzuty względem władz [[Korea Północna|Korei Północnej]], że ta wysyła broń bojownikom Hamasu. Handel bronią pomiędzy Koreą Północną a Hamasem ma sięgać co najmniej grudnia 2009 roku, wtedy to zarejestrowany w [[Gruzja|Gruzji]] samolot transportowy musiał lądować awaryjnie na lotnisku w [[Bangkok]]u. [[Tajlandia|Tajskie]] służby po sprawdzeniu znajdującego się na samolocie ładunku odkryły 35 ton północnokoreańskiej broni, w tym wyrzutnie rakiet, granaty ręczne oraz rakiety ziemia-powietrze. Rząd Tajlandii ogłosił, że broń miała trafić w ręce islamistów z Hamasu i Hezbollahu. Rząd Korei Północnej miał też podobno dostarczyć fundamentalistom informację o budowie podziemnych tuneli. Reżim [[Kim Dzong Un]]a w 2014 roku zdementował oskarżenia o współprace z Hamasem i określił je „[[Stany Zjednoczone Ameryki|amerykańską]] propagandą“<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.wprost.pl/swiat/460463/korea-polnocna-wysyla-bron-hamasowi-fabrykowanie-historyjek.html| tytuł = Korea Północna wysyła broń Hamasowi? „Fabrykowanie historyjek“| autor = | opublikowany = wprost.pl| data = | język = pl| data dostępu = 2018-02-24}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/korea-polnocna-dozbraja-hamas-rezim-kima-zaprzecza-to-fabrykowanie-historyjek,454598.html| tytuł = Korea Północna dozbraja Hamas? Reżim Kima zaprzecza: to fabrykowanie historyjek| autor = | opublikowany = tvn24.pl| data = | język = pl| data dostępu = 2018-02-24}}</ref>.
 
== Ideologia ==
Hamas sam siebie określa jako „ruch oporu” i skrzydło Bractwa Muzułmańskiego w Palestynie<ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>. Jest ruchem [[sunniciSunnizm|sunnickich]] [[fundamentalizm|fundamentalistów]] islamskich, który odwołuje się również do palestyńskiego [[nacjonalizm]]u<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref><ref name ="apczk">{{Cytuj stronę | url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/viewFile/HiP.2013.006/3078| tytuł = Hamas wobec sporu palestyńsko-izraelskiego. Między procesem pokojowym a eskalacją konfliktu| autor = Mariusz Strużyński | opublikowany = apcz.umk.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.
 
Cele ruchu zostały zdefiniowane w Karcie wydanej w sierpniu 1988 roku<ref name="T">''Terroryzm'' s. 133</ref>. Poglądy Hamasu wprost określone zostały jako ideologia [[dżihad]]u. Głównym celem organizacji jest całkowite zniszczenie Izraela i zastąpienie go islamskim „Państwem Boga“, czyli Palestyną<ref name="T">''Terroryzm'' s. 133</ref>. Państwo palestyńskie miałoby być państwem [[teokracja|teokratycznym]], w którym obowiązującym prawem byłby szariat<ref name ="sbc">{{Cytuj stronę | url = http://www.sbc.org.pl/Content/7015/doktorat2732.pdf| tytuł = Terroryzm ugrupowań fundamentalistycznych na obszarze Izraela w drugiej połowie XX wieku| autor = Adam Krawczyk| opublikowany = sbc.org.pl| data = | język = en| data dostępu = 2018-02-22}}</ref>.