Bolesław toszecki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
drobne techniczne, WP:SK+mSK+ToS, poprawa linków
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2008-11}}
'''Bolesław toszecki (bytomski)''' (ur. ok. [[1280]], zm. w grudniu [[1328]]) – książę [[Toszek|toszecki]] w latach [[1303]]–[[1328]]1303–1328 (od [[1315]] roku tylko formalnie<ref>J. Horwat, ''Księstwo bytomskie i jego podziały do końca XV wieku,'' Gliwice 1993, s.13</ref>), arcybiskup [[ostrzyhom]]ski ([[język węgierski|węg.]] Esztergom) od [[1321]] roku<ref>S. Sroka, ''Bolesław - arcybiskup ostrzyhomski (1321-1328), "Nasza Przeszłość", t. 79, 1993, s. 121-147;'' B. Snoch, ''Bolesław,'' [w:] tamże, s. 123.</ref>.
 
Bolesław był najstarszym synem księcia [[bytom]]skiego [[Kazimierz bytomski|Kazimierza]] i nieznanego pochodzenia Heleny. Został przeznaczony przez ojca do kariery duchownej, co jest o tyle dziwne, że rzadko się zdarza aby najstarszy potomek władcy był kierowany do służby Bogu. Na stanowiskach kościelnych występuje już od [[1294]] roku kiedy został scholastykiem [[Kraków|krakowskim]]. W [[1297]] roku występuje z tytułem kanonika [[kapituła|kapituły]] [[wrocław]]skiej. Pomimo objęcia stanowisk kościelnych Bolesław otrzymał jeszcze za życia ojca w [[1303]] roku księstwo toszeckie, przy którym pozostał formalnie do końca życia (W związku z wyjazdem na Węgry realne rządy w księstwie objął jego młodszy brat [[Władysław bytomski|Władysław]]).
 
Około [[1315]] roku Bolesław korzystając z pomocy królowej węgierskiej Marii, swojej siostry, znalazł się na dworze [[Karol Robert|Karola Roberta]] w [[Budapeszt|Budzie]], jednak prawdziwą jego karierę przyniósł dopiero fakt pośredniczenia w kolejnym ożenku władcy z dynastii [[Andegawenowie|Andegawenów]] z Elżbietą Łokietkówną (królowa Maria zmarła w [[1317]] roku). W [[1320]] roku w tym celu Bolesław udał się na dwór krakowski, a już na początku roku następnego wdzięczna para królewska obdarzyła go największym stanowiskiem kościelnym na Węgrzech - arcybiskupstwem ostrzyhomskim.
 
Ponad sześcioletnie rządy arcybiskupie Bolesława upłynęły pod znakiem walki ze skrajnym odłamem [[FranciszkanieZakony i zgromadzenia franciszkańskie|franciszkanów]] tzw. fraticellów, którzy w tym czasie zostali uznani za zbyt radykalnych przez papieża [[papież Jan XXII|Jana XXII]], oraz próbie zachowania jurysdykcji nad grodami [[Spisz|spiskimi]], do których rościli pretensje [[biskupi krakowscy]] (sprawa ta znalazła swój finał dopiero po śmierci arcybiskupa w [[1332]] roku). U progu swoich rządów w [[1322]] roku Bolesław osiągnął duży sukces dyplomatyczny doprowadzając do unormowania stosunków węgiersko-[[Wenecja|weneckich]]. Państwa te toczyło długotrwały spór o wybrzeże [[Morze Adriatyckie|Morza Adriatyckiego]] zakończony dzięki mediacji arcybiskupa oddaniem bogatych miast [[Dalmacja|Dalmacji]] (m.in. [[Zadar]]u i [[Split]]u) pod panowanie węgierskie.
 
Pod koniec swojego życia Bolesław nie ustrzegł się [[nepotyzm]]u doprowadzając do wyboru swojego młodszego brata [[Mieszko bytomski|Mieszka]] na stanowisko biskupa [[Nitra (miasto)|Nitry]] wbrew zdaniu miejscowej kapituły, grożąc opornym śmiercią (politykę faktów dokonanych zatwierdziła para królewska).
 
Bolesław zmarł w grudniu [[1328]] roku i został pochowany w katedrze w [[Ostrzyhom]]iu. Księstwo toszeckie zostało wtedy oficjalnie połączone z dzierżawami księcia bytomskiego Władysława.
 
== Literatura dodatkowa ==
* {{cytuj książkę | tytuł = [[Polski Słownik Biograficzny]] | tom = 2 | wydawca = [[Polska Akademia Umiejętności]] – Skład Główny w Księgarniach [[Gebethner i Wolff|Gebethnera i Wolffa]] | miejsce = [[Kraków]] | rok = 1936 | tytuł tomu = Beyzym Jan – Brownsford Marja | rozdział = Bolesław | autor r = Adam Kłodziński | strony = 269–270}} Reprint: [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]], Kraków 1989, {{ISBN|8304032910}}
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
{{Władcy Śląska (książęta bytomscy)}}