Roman Turczynowicz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ) |
||
Linia 73:
Romantycznego przełomu w balecie warszawskim dokonał już wprawdzie Maurice Pion, wystawiając w Teatrze Wielkim m. in. ''[[Sylfida|Sylfidę]]'' według [[Filippo Taglioni]]<nowiki/>ego (1839). Po nim jednak najpierw sam Filippo Taglioni, a potem właśnie Roman Turczynowicz ugruntowali nowy nurt estetyczny w warszawskim repertuarze baletowym. To on opracował dla sceny warszawskiej choreografie sztandarowych baletów romantycznych, wzorując się na głośnych inscenizacjach paryskich. Były to kolejno: ''Le Diable à quatre'' (u nas pt. ''[[Hrabina i wieśniaczka, czyli Przemiana żon|Hrabina i wieśniaczka]],'' 1847), ''[[Giselle]]'' (1848), ''Piękna dziewczyna z Gandawy'' (1848), ''Diabeł kulawy'' (1849), ''[[Katarzyna, córka bandyty]]'' (1850), [[Esmeralda (balet)|''Esmeralda'']] (1851), ''Asmodea, diabeł rozkochany'' (1853), ''Paquita'' (1854), ''[[Korsarz (balet)|Korsarz]]'' (1857) oraz ''Marco Spada,'' ''czyli Córka rozbójnika'' (1858). Na koniec wystawił jeszcze dwa włoskie balety z wiedeńskiego repertuaru: ''Modniarki, czyli Karnawał paryski'' (1859) i ''Monte Christo'' (1866).
Poza tymi wielkimi widowiskami tworzył autorskie ''divertissements,'' a wśród nich popularne potem przez wiele lat ''Tańce perskie'' (1849) i ''Uroczystość róż'' (1852) – oba do muzyki [[Józef Stefani|Józefa Stefaniego]]. Wystawił także oryginalny balet pełnospektaklowy ''Dziewice jeziora'' z muzyką Gabriela Rożnieckiego (1860). Opracowywał sceny taneczne w przedstawieniach operowych. Był m.in. pierwszym choreografem tańców polskich w operach narodowych [[Stanisław Moniuszko|Stanisława Moniuszki]]: ''[[Halka (opera)|Halce]]'' (1858), ''[[Hrabina (opera)|Hrabinie]]'' (1860) i ''[[Straszny dwór|Strasznym dworze]]'' (1865){{r|ency}}. Podczas swej wieloletniej pracy pedagogicznej w szkole baletowej Teatru Wielkiego wykształcił dziesiątki polskich tancerzy. W 1867 roku zasłużony baletmistrz otrzymał emeryturę [[Warszawskie Teatry Rządowe|Warszawskich Teatrów Rządowych]]. Żył jeszcze potem 15 lat, nieczynny już zawodowo, ale serdecznie i z uznaniem wspominany przez prasę przy każdej nadarzającej się okazji. Zmarł w Warszawie 21 maja 1882 roku i pochowany został w grobie rodzinnym na Powązkach.<ref>{{Cytuj | url=https://mojecmentarze.blogspot.com/2015/05/konstancja-i-roman-turczynowicz.html | tytuł=MOJE CMENTARZE ...: Konstancja i Roman Turczynowicz<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=mojecmentarze.blogspot.com | data dostępu=2018-12-17}}</ref>
Warszawskie władze teatralne czasów zaboru rosyjskiego i wieloletnia potem dominacja włoskich baletmistrzów w Teatrze Wielkim zaprzepaściły dorobek wybitnego choreografa polskiego romantyzmu. Po twórczości Romana Turczynowicza pozostało więc zaledwie wspomnienie na kartach historii baletu. Jego imię nosi jednak od 1979 roku Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa w Warszawie<ref>{{Cytuj|autor=Paweł Chynowski|tytuł=http://baletowa.pl/historia-i-patron/|data=27.10.2017}}</ref>.
| |||