Néstor Kirchner: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne
m lit.
Linia 14:
|poprzednik = [[Eduardo Duhalde]]
|następca = [[Cristina Fernández de Kirchner]]
|2 funkcja = [[Unia Narodów Południowoamerykańskich|Sekretarz Generalny Unii Narodów Południowoamerykańskich]]
|2 partia =
|2 od = [[4 maja]] [[2010]]
|2 do = [[27 października]] [[2010]]
|2 poprzednik = ''urząd utworzony''
|2 następca = [[María Emma Mejía Vélez]]
|odznaczenia = [[Plik:ARG Order of the Liberator San Martin - Grand Cross BAR.png|40px|link=Order Wyzwoliciela San Martina|Wielki Mistrz Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna)]] [[Plik:ARG Order of May - Grand Cross BAR.png|40px|Wielki Mistrz Orderu Maja (Argentyna)]] {{order|OW|WK}}
|commons = Category:Néstor Kirchner
}}
 
'''Néstor Carlos Kirchner Ostoić''' (ur. 25 lutego 1950 w [[Río Gallegos]], zm. 27 października 2010 w [[El Calafate]]<ref name=wp/>) − [[Argentyna|argentyński]] polityk, gubernator prowincji [[Santa Cruz (prowincja)|Santa Cruz]] w latach 1991-2003 i [[Prezydenci Argentyny|prezydent Argentyny]] od 25 maja 2003 do 10 grudnia 2007. Sekretarz generalny [[Unia Narodów Południowoamerykańskich|Unii Narodów Południowoamerykańskich]] (UNASUR) od 4 maja 2010 do swojej śmierci.
 
== Edukacja ==
Linia 33:
 
== Wybory prezydenckie i prezydentura ==
W 2003 roku stanął do walki o urząd prezydenta Argentyny. Jego głównym rywalem był [[Carlos Saúl Menem]], prezydent Argentyny w latach 1989-1999. W pierwszej turze wyborów 27 kwietnia 2003 zdobył 22% głosów, przegrywając z Menemem, który uzyskał o 2% głosów więcej. Sondaże przed drugą turą wyborów wskazywały na zdecydowane zwycięstwo Kirchnera (z przewagą kilkudziesięciu procent głosów). W tej sytuacji Menem zdecydował wycofać się z wyborów, co oznaczało automatyczne zwycięstwo dla Kirchnera. 25 maja 2003 r. został uroczyście zaprzysiężony na stanowisku szefa państwa i rządu<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.electionguide.org/election.php?ID=337|tytuł=Election profile for Argentina|opublikowany=ElectionGuide.org|język=en|data dostępu=2010-10-27}}</ref><ref name=obi>{{cytuj stronę|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11636472|tytuł=Obituary: Former Argentine President Nestor Kirchner|data=27 października 2010|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-10-27}}</ref>.
 
[[Plik:Cristina con baston y banda.jpg|thumb|180px|Néstor Kirchner razem z żoną w dniu jej zaprzysiężenia na urząd prezydenta]]
Prezydenturę objął po kryzysie finansowym i gospodarczym w Argentynie z lat 2001-2002, z powodu którego ze stanowiska zrezygnował prezydent [[Fernando de la Rúa]]. Kirchner do grudnia 2003 formalnie kończył jego konstytucyjną kadencję. Jako prezydent nadzorował wyjście kraju z kryzysu. Renegocjował warunki oddłużenia kraju. W 2005 wynegocjował zmianę warunków spłaty 100 mld USD państwowego zadłużenia. W 2006 spłacił 9,8 mld USD długu zaciągniętego w [[Międzynarodowy Fundusz Walutowy|Międzynarodowym Funduszu Walutowym]]. Doprowadził też do zniesienia [[amnestia|amnestii]] wobec członków junty wojskowej [[Brudna wojna|rządzącej Argentyną]] w latach 1976-1983, oskarżanych o łamanie praw człowieka<ref name=obi/>.
 
W 2007, pomimo wysokiego poparcia społecznego, nie zdecydował ubiegać się o reelekcję. Poparł kandydaturę swojej żony, [[Cristina Fernández de Kirchner|Cristiny Fernández de Kirchner]] i wspierał ją w czasie kampanii wyborczej. Po jej zwycięstwie, 10 grudnia 2007 przekazał jej urząd prezydenta<ref>{{cytuj stronę|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/7066776.stm|tytuł=Argentina's first lady wins poll |data=30 października 2007|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-10-27}}</ref>.
 
== Kariera polityczna po zakończeniu prezydentury ==
Po zakończeniu kadencji prezydenckiej Néstor Kirchner do czerwca 2009 zachował stanowisko przewodniczącego Partii Justycjalistycznej<ref>{{cytuj stronę|url=http://ipsnews.net/news.asp?idnews=47478|tytuł=Gearing Up for the Presidential Race|data=30 czerwca 2009|opublikowany=ipsnews.net|język=en|data dostępu=2010-10-27}}</ref>. Pełnił funkcję doradcy prezydent Fernández de Kirchner i miał duży wpływ na politykę rządu swojej żony. Był uważany za kandydata Partii Justycjalistycznej w wyborach prezydenckich w 2011<ref name=obi/>. W wyborach parlamentarnych w czerwcu 2009 zdobył mandat deputowanego do [[Izba Deputowanych (Argentyna)|Izby Deputowanych]] w [[Buenos Aires (prowincja)|prowincji Buenos Aires]], który objął 3 grudnia 2009 i pełnił do chwili śmierci<ref name=leg>{{cytuj stronę|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11640248|tytuł=Legacy of leader who brought Argentina out of crisis|data=27 października 2010|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-10-29}}</ref>.
 
4 maja 2010 objął urząd pierwszego w historii sekretarza generalnego [[Unia Narodów Południowoamerykańskich|Unii Narodów Południowoamerykańskich]] (UNASUR). Na stanowisku tym zaangażował się w rozwiązywanie regionalnych konfliktów politycznych, m.in. sporu dyplomatycznego między [[Kolumbia|Kolumbią]] a [[Wenezuela|Wenezuelą]] w sierpniu 2010 oraz [[Kryzys polityczny w Ekwadorze (2010)|kryzysu w Ekwadorze]] we wrześniu 2010<ref name=bbcd/><ref>{{cytuj stronę|url=http://english.aljazeera.net/news/americas/2010/05/20105592438483490.html|tytuł=Kirchner to head Americas bloc |data=5 maja 2010|opublikowany=english.aljazeera.net|język=en|data dostępu=2010-10-27}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://english.telam.com.ar/index.php?option=com_content&view=article&id=9909:kirchner-we-latin-americans-have-proved-we-can-solve-our-own-problems&catid=42:politics|tytuł=Kirchner: “We Latin Americans have proved we can solve our own problems” |data=11 sierpnia 2010|opublikowany=english.telam.com.ar|język=en|data dostępu=2010-10-27|archiwum=http://archive.is/dn9u|zarchiwizowano=2012-07-18}}</ref>.
Linia 49:
Zmarł nieoczekiwanie we wczesnych godzinach porannych 27 października 2010 w szpitalu w [[El Calafate]] na południu kraju, gdzie spędzał czas razem z żoną w letniej posiadłości rodzinnej. Przyczyną zgonu był [[Zawał mięśnia sercowego|atak serca]]<ref>[http://wiadomosci.onet.pl/swiat/zmarl-nestor-kirchner-to-byla-nagla-smierc,1,3753613,wiadomosc.html Zmarł Nestor Kirchner. "To była nagła śmierć"]</ref>. Kirchner cierpiał na dolegliwości zdrowotne od czasu zakończenia swej prezydentury. W 2010 przeszedł dwie poważne operacje. W lutym 2010 usunięto mu blokadę w [[Tętnica szyjna wspólna|tętnicy szyjnej]], natomiast we wrześniu 2010 przeszedł zabieg [[Angioplastyka|angioplastyki]] kończyn<ref name=bbcd/><ref name=reutd/>.
 
28 października 2010 jego ciało zostało przetransportowane do Buenos Aires i wystawione na widok publiczny w pałacu prezydenckim [[Casa Rosada]]. W kraju przezydentprezydent [[Cristina Fernández de Kirchner]] ogłosiła 3-dniową [[żałoba narodowa|żałobę narodową]]. Trzydniowa żałoba narodowa ogłoszona została również w [[Brazylia|Brazylii]] ([[Luiz Inácio Lula da Silva]]) i [[Wenezuela|Wenezueli]] ([[Hugo Chávez]])<ref>{{cytuj stronę|url=http://af.reuters.com/article/worldNews/idAFTRE69Q3KD20101027?sp=true|tytuł=Argentina's powerful ex-president Kirchner dies|data=27 października 2010|opublikowany=Reuters|język=en|data dostępu=2010-10-29}}</ref><ref name=bbcmourn>{{cytuj stronę|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11641908|tytuł=Argentines mourn former President Nestor Kirchner|data=28 października 2010|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-10-29}}</ref>. Żałobę narodową ogłoszono także w Paragwaju, Urugwaju, Chile, Kolumbii i Peru<ref name=ob>{{cytuj stronę|url=http://www.opinion.com.bo/27/10/2010/kirchner-argentina-llora-y-7-paises-decretan-duelo/|tytuł=Kirchner: Argentina llora y 7 países decretan duelo|data=27 października 2010|opublikowany=Opinion.com.bo|język=es|data dostępu=2010-10-30}}</ref>. Ponadto [[Unia Narodów Południowoamerykańskich|UNASUR]] ogłosiła trzy dni "żałoby południowoamerykańskiej" we wszystkich państwach członkowskich<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ambito.com/noticia.asp?id=550714|tytuł=Unasur declaró tres días duelo sudamericano por la muerte de Kirchner|data=28 października 2010|opublikowany=ambitio.com|język=es|data dostępu=2010-10-30}}</ref>. Oddać cześć zmarłemu przybyło do Buenos Aires 8 prezydentów Ameryki Południowej (wszyscy z wyjątkiem prezydentów Gujany, Peru i Surinamu)<ref name=ob/>. Néstor Kirchner został pochowany 29 października 2010 w rodzinnym mieście [[Río Gallegos]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11657248|tytuł=Argentina buries former leader Nestor Kirchner|data=30 października 2010|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-10-30}}</ref>.
 
== Przypisy ==