Mumia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linki wewnętrzne oraz wykonuje drobne zmiany typograficzne i technicznne..
Linia 1:
{{Przekierowanie|mumia|[[Mumia (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa "mumia"„mumia”]]}}
{{wikisłownik|mumia }}
[[Plik:EMS-96004-Rosecrucian-Egyptian-Cat-Mummy.JPG|thumb|right|250px240px|Egipska mumia kota]]
[[Plik:Mummy_by_zeartul.jpg|thumb|right|250px240px|Mumia mężczyzny w krypcie w [[Brema|Bremie]] ]]
[[Plik:Las Momias, Guanajuato.jpg|thumb]]
[[Plik:Placid death.JPG|thumb]]
[[Plik:Múmia Wari (358880474).jpg|thumb|Mumia Wari]]
[[Plik:Merneptah mummy.png|thumb|Mumia Meneptaha]]
 
'''Mumia''' – [[mumifikacja|zmumifikowane]] (zabalsamowane) ciało człowieka lub zwierzęcia, zabezpieczone przed rozkładem odpowiednimi zabiegami i substancjami, a także ciało, które w dużym stopniu oparło się rozkładowi dzięki specyfice miejsca spoczynku.
 
Nazwa wywodzi się z [[Arabowie|arabskiego]] słowa pochodzenia perskiego ''mumija'' oznaczające "smołę"„smołę” a właściwie [[bitumin]]<ref name="cse">{{cytuj książkę |imię= Paul|nazwisko= Johnson|autor link= Paul Johnson (ur. 1928)|inni= Monika Dolińska (tłum.)|tytuł= Cywilizacja starożytnego Egiptu|wydawca= Wydawnictwo "69"„69”|miejsce= Warszawa|rok= 1997|isbn= 83-86245-12-3|strony=225}}</ref>. Jest to substancja, którą starożytni Egipcjanie nasączali bandaże mumii.
 
Słowo to odnosi się zazwyczaj do mumii [[Egipt|egipskich]] – ciał [[faraon|faraonów]] i dostojników [[Starożytny Egipt|starożytnego Egiptu]]. Mumifikację zwłok dostojników stosowali również [[Inkowie]] w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]].
Linia 27 ⟶ 26:
== Mumie dzisiaj ==
 
Do dzisiejszych czasów zachowała się tylko część egipskich mumii. Wiele z nich uległo naturalnemu rozkładowi z powodu niedoskonałości technik balsamowania i oddziaływania naturalnych czynników, np. wilgoci, temperatury, drobnoustrojów. Część została zniszczona na skutek wielokrotnych grabieży grobowców, dokonywanych przede wszystkim przez samych Egipcjan. Wiele mumii zostało również wykorzystanych w celach "leczniczych"„leczniczych”. Wynikało to z tego, że w starożytności bitumin (w perskim ''mummija'') był używany do leczenia złamań, ran oraz niektórych dolegliwości wewnętrznych. Wraz z medycyną arabską zastosowanie bituminu trafiło też do Europy. Ze względu że bitumin był trudno dostępny w [[XVI wiek]]u uznano, że może zostać zastąpiony przez proszek z mumii<ref name="cse"/>. Środek ten stosowano w Europie do połowy [[XIX wiek]]u.
[[Plik:Grauballemanden.jpg|mały|[[Człowiek z Grauballe]]]]
 
== Wybrane znane mumie ==
 
* [[Ötzi]] – "człowiek„człowiek lodu"lodu”,
* [[człowiek z Tollund]],
* [[Jeremy Bentham]],