Skrajny Granat: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
szczegółowe uźródłowienie, drobne redakcyjne
Selso (dyskusja | edycje)
topografia - rozbudowa
Linia 2:
|nazwa = Skrajny Granat
|nazwa oryginalna =
|grafika = Granaty a6.jpg
|opis grafiki = Od lewej Pośredni i Skrajny Granat
|państwo = POL
Linia 25:
 
== Topografia ==
Skrajny Granat jest szczytem [[zwornik (geografia)|zwornikowym]], oddzielonym odtrzema graniprzełęczami. łączącejOd [[KoziPośredni Wierch]] z [[Buczynowe TurnieGranat|BuczynowymiPośredniego TurniamiGranatu]] (zmieniającej2234 tu kierunek na wschodnim) woddzielony jego wierzchołku odchodzi na północ krótsza grańjest [[ŻółtaSkrajna TurniaSieczkowa Przełączka|ŻółtejSkrajną TurniSieczkową Przełączką]] (2197 m). Od [[północnaOrle grańTurniczki|Orlich Skrajnego GranatuTurniczek]]. Szczytw graniczy od południa zmasywie [[PośredniOrla GranatBaszta|PośrednimOrlej GranatemBaszty]] (2234dalsza m),część odtrasy któregoOrlej oddzielonyPerci) jestoddziela go [[SkrajnaGranacka Sieczkowa Przełączka|Skrajną Sieczkową PrzełączkąPrzełęcz]] (21972145 m). W kierunku wschodnim grań opada zOd wierzchołka Skrajnego Granatu odchodzi na północ krótsza [[Granackapółnocna Przełęcz|Granackągrań PrzełęczSkrajnego Granatu]], oddzielającą go ododdzielona [[OrleWyżnia Pańszczycka TurniczkiPrzełączka|OrlichWyżnią Pańszczycką TurniczekPrzełączką]] w(2171 masywie [[Orla Baszta|Orlej Baszty]]m). Z racji zwornikowego położenia Skrajny Granat, mimo, że nie jest najwyższy, uważany jest za główny szczyt Granatów. górujeGóruje nad trzema dolinami:
* [[Dolina Gąsienicowa|Doliną Gąsienicową]] z [[Czarny Staw Gąsienicowy|Czarnym Stawem Gąsienicowym]] od zachodu. Do [[cyrk lodowcowy|kotła lodowcowego]] tego stawu opada jego zachodnia, mająca 420 m wysokości [[Ściana (geomorfologia)|ściana]] ograniczona [[Żleb Drège'a|Żlebem Drège'a]] i żlebem spod Wyżniej Pańszczyckiej Przełączki. W ścianie tej są 3 [[Żebro (geomorfologia)|żebra]] i 3 [[Depresja (geomorfologia)|depresje]] między nimi. Przecina ją [[Zachód Bednarskiego]];
* [[Dolina Pańszczyca|Pańszczycą]] od północnego wschodu,;
* [[Dolinka Buczynowa|Dolinką Buczynową]] (odgałęzieniem [[Dolina Roztoki|Doliny Roztoki]]) od południowego wschodu. Do dolinki tej opada ściana wschodnia o wysokości około 200 m. Jej lewa część na odcinku o długości około 20 m opada na [[piarg]]i Dolinki Buczynowej, prawa, o skośnej podstawie opada do żlebu spod Granackiej Przełęczy. Obydwie części górą są łatwe, trawiaste, dołem urwiste i skaliste<ref name=cw>{{Cytuj książkę|imię=Władysław |nazwisko=Cywiński |autor link= Władysław Cywiński |tytuł=Granaty. Tatry. Przewodnik szczegółowy, tom 18 |miejsce=Poronin |rok=2013 |wydawca= Wyd. Górskie |isbn= 978-83-7104-046-7}}</ref>.
 
== Turystyka ==
Przez Skrajny Granat prowadzi trasa Orlej Perci, pokonywana najczęściej w kierunku od [[Zawrat]]u na [[Krzyżne]] (odcinek Zawrat – Kozi Wierch jest jednokierunkowy). Przejście przez Granaty jest najłatwiejszym odcinkiem tej trasy, trudniejsze, ubezpieczone łańcuchami jest dopiero zejście na Granacką Przełęcz. Dalsza część szlaku od Skrajnego Granatu do przełęczy Krzyżne jest długim i trudnym odcinkiem, z którego nie ma po drodze żadnych szlaków zejściowych. Należy się z tym liczyć, kontynuując wędrówkę Orlą Percią po przejściu Granatów. Alternatywą jest zrezygnowanie z jej przejścia i zejście ze Skrajnego Granatu do Doliny Gąsienicowej szlakiem żółtym<ref name=dylag>{{Cytuj książkę |nazwisko=Dyląg |imię=Dariusz |tytuł=Orla Perć |wydawca= Oficyna Wydawnicza Rewasz|miejsce=Pruszków |rok=2012| |isbn=978-83-62460-23-6}}</ref>.
 
Od czasów wytyczenia szlaku Orlej Perci szczyt, podobnie jak sąsiednie, zyskał na popularności wśród turystów. Widok z niego dzięki położeniu szczytu jest rozleglejszy niż z Pośredniego i Zadniego Granatu. Ze Skrajnej Sieczkowej Przełączki opada do Doliny Gąsienicowej niebezpieczny [[Żleb Drège'a]], znany z wypadków<ref name=dylag/>..
 
Pierwszymi udokumentowanymi zdobywcami szczytów Granatów byli ksiądz [[Eugeniusz Janota]] i [[Bronisław Gustawicz]] wraz z przewodnikiem [[Maciej Sieczka|Maciejem Sieczką]]. Nie byli oni jednak pierwsi na wierzchołkach, bo podczas wyprawy 19 września 1867 r. znaleźli na Skrajnym Granacie ślady wcześniejszego pobytu człowieka<ref name=whp>{{Cytuj książkę |nazwisko=Paryski |imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski |tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część II. Zawrat – Żółta Turnia |data=1951 |wydawca=Sport i Turystyka |miejsce=Warszawa}}</ref>.