Edward Osóbka-Morawski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
→‎Premier Rządu Tymczasowego RP: uzupełnienie, dodane linki zewnętrzne
KJS63 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Polityk infobox
| polityk = Edward Osóbka-Morawski
| grafika = Osobka morawski.jpg
|data urodzeniaopis grafiki = 5 października 1909 =
|miejsce data urodzenia = [[Bliżyn]]5 października 1909
| miejsce urodzenia = [[Bliżyn]]
|data śmierci = 9 stycznia 1997
|miejsce data śmierci = [[Warszawa]]9 stycznia 1997
|funkcja miejsce śmierci = [[Prezes Rady MinistrówWarszawa]]
| funkcja = [[Prezes Rady Ministrów]]
| partia = [[Robotnicza Partia Polskich Socjalistów]] / [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|Polska Partia Socjalistyczna]]
| od = ''21 lipca 1944''/5 lipca 1945<ref>Do 31 grudnia jako Przewodniczący Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.</ref><ref name="TRJN">5 lipca 1945 Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej zyskał uznanie międzynarodowe.</ref>
| do = 5 lutego 1947
| poprzednik = [[Tomasz Arciszewski]]
| następca = [[Józef Cyrankiewicz]]
| 2 funkcja = ''[[Krajowa Rada Narodowa|Zastępca prezydenta Krajowej Rady Narodowej]]''
| 2 partia = [[Robotnicza Partia Polskich Socjalistów]] / [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|Polska Partia Socjalistyczna]]
| 2 od = ''1 stycznia 1944''<ref>Do 31 grudnia 1944 zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Narodowej</ref><ref>Edward Osóbka-Morawski pełnił stanowisko zastępcy przewodniczącego i zastępcy prezydenta Krajowej Rady Narodowej przed jej uznaniem międzynarodowym.</ref>
| 2 do = ''6 maja 1945''
| 3 funkcja = [[Ministerstwo Administracji Publicznej|Minister administracji publicznej]]
| 3 partia = [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|Polska Partia Socjalistyczna]] / bezpartyjny
| 3 od = 6 lutego 1947
| 3 do = 20 kwietnia 1949
| 3 poprzednik = [[Władysław Kiernik]]
| 3 następca = [[Władysław Wolski]]
| 4 funkcja = ''[[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|Minister spraw zagranicznych]]''
| 4 partia = [[Robotnicza Partia Polskich Socjalistów]] / [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|Polska Partia Socjalistyczna]]
| 4 od = ''21 lipca 1944''<ref>Do 31 grudnia 1944 jako kierownik resortu spraw zagranicznych.</ref><ref>Edward Osóbka-Morawski pełnił urząd kierownika resortu i ministra spraw zagranicznych w nieuznawanym międzynardowo Polskim Komitecie Wyzwolenia Narodowego i Rządzie Tymczasowym RP.</ref>
| 4 do = ''2 maja 1945''
| 4 poprzednik = [[Adam Tarnowski (minister)|Adam Tarnowski]]<ref>Adam Tarnowski pełnił urząd ministra spraw zagranicznych w rządzie Tomasza Arciszewskiego.</ref>
| 4 następca = [[Wincenty Rzymowski]]
| 5 funkcja = ''[[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi|Kierownik resortu rolnictwa i reform rolnych]]''
| 5 partia = [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|Polska Partia Socjalistyczna]]
| 5 od = ''9 października 1944''<ref>Edward Osóbka-Morawski pełnił urząd kierownika resortu rolnictwa i reform rolnych w nieuznawanym międzynardowo Polskim Komitecie Wyzwolenia Narodowego.</ref>
| 5 do = ''31 grudnia 1944''
| 5 poprzednik = [[Juliusz Poniatowski]]<ref>Juliusz Poniatowski pełnił urząd ministra rolnictwa i reform rolnych w rządzie Felicjana Sławoja Składkowskiego</ref><br />''[[Andrzej Witos]]''
| 5 następca = ''[[Edward Bertold]]''<ref>Edward Bertold objął urząd ministra rolnictwa i reform rolnych w nieuznawanym międzynarodowo Rządzie Tymczasowym RP.</ref><br />[[Stanisław Mikołajczyk]]
| odznaczenia = {{order|OKG|3}} {{order|OOP|KW}} {{order|KP}} {{order|MZW}} {{order|MZiW}}
| podpis = Edward Osóbka-Morawski - signature.png
| commons = Category:Edward Osóbka-Morawski
| quote =
}}
[[Plik:Edward Osóbka-Morawski - Cmentarz Wojskowy na Powązkach (219).JPG|thumb|240px|Nagrobek Edwarda Osóbki-Morawskiego]]
'''Edward Bolesław Osóbka-Morawski''', właśc. ''Edward Bolesław Osóbka'' (ur. [[5 października]] [[1909]] w [[Bliżyn]]ie, zm. [[9 stycznia]] [[1997]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski spółdzielca i polityk [[Socjalizm|socjalistyczny]], przewodniczący [[Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego|Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego]], [[prezes Rady Ministrów|premier]] [[Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej|Rządu Tymczasowego]] i [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej|Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej]] (1944–1947). W 1944 [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi|kierownik resortu rolnictwa i reform rolnych]] PKWN , w latach 1944–1945 kierownik resortu spraw zagranicznych PKWN i [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|minister spraw zagranicznych]] Rządu Tymczasowego, wiceprzewodniczący i zastępca prezydenta [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]], od 1947 do 1949 [[Ministerstwo Administracji Publicznej|minister administracji publicznej]], poseł do KRN oraz na [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)|Sejm Ustawodawczy]].
 
== Początki kariery politycznej ==
Syn Marcelego i Antoniny<ref name=":0">{{Cytuj stronę|url=http://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/45503|tytuł=Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL|autor=|data dostępu=2018-12-26|opublikowany=katalog.bip.ipn.gov.pl|język=}}</ref>. Pochodził z wielodzietnej rodziny robotniczej, po śmierci ojca w 1914 rodzina utrzymywała się z pracy na roli oraz w tartaku. W latach 1918–1923 uczęszczał do Szkoły Powszechnej w [[Bliżyn]]ie, a następnie podjął pracę przy budowie fabryki amunicji w [[Skarżysko-Kamienna|Skarżysku-Kamiennej]]. W 1925 objął posadę praktykanta gminnego. W 1928 przeniósł się do [[Końskie|Końskich]] i podjął pracę w urzędzie gminy w [[Duraczów (powiat konecki)|Duraczowie]]; wówczas też wstąpił do [[Polska Partia Socjalistyczna|Polskiej Partii Socjalistycznej]] i [[Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego|Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych]]<ref name=":0" />. W 1934 za uprawianie agitacji przed [[Wybory samorządowe w Polsce w 1934 roku|wyborami samorządowymi]] został, na mocy decyzji [[Wojewodowie II Rzeczypospolitej|wojewody]] [[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|kieleckiego]], pozbawiony pracy. Następnie wyjechał do [[Wieluń|Wielunia]], gdzie otrzymał posadę w Spółdzielczej Centrali Handlowej. Podjął tam także działalność w organizacjach o charakterze lewicowym, za co został ponownie zmuszony do zmiany miejsca pobytu – na podstawie ustawy ''O granicach państwa'', według której władze mogły nakazać usunięcie z pasa przygranicznego osób karanych (Był wówczas prawomocnie skazany na rok więzienia za przestępstwo prasowe).
 
W 1936 przybył do [[Warszawa|Warszawy]], gdzie z ramienia [[Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa|Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej]] wszedł w skład zarządu warszawskiego oddziału Związków Zawodowych Pracowników Spółdzielczych. Był członkiem Zarządu Stowarzyszenia „Szklane Domy”, Okręgowej Rady „[[Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem”|Społem]]”, Zarządu Towarzystwa Wolnomyślicieli, redakcji „Chłopskiej Prawdy” oraz sekretarzem Centralnej Sekcji Spółdzielczej przy Zarządzie Głównym TUR. W 1938 założył Spółdzielnię Spożywców „Wyzwolenie”, której był prezesem do 1939. W spółdzielni zatrudnił (jako księgowego) [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]], a w żoliborskiej komórce PPS współdziałał m.in. z [[Wanda Wasilewska|Wandą Wasilewską]]. W 1938 rozpoczął naukę w [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]] w Warszawie na Wydziale Prawa i Ekonomii.
Linia 75 ⟶ 77:
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski]] (19 lipca 1946, ''w wyróżnieniu zasług na polu dwuletniej pracy nad odrodzeniem państwowości polskiej, nad utrwaleniem jej podstaw demokratycznych i w odbudowie kraju'' ){{r|MP74}}
* [[Krzyż Partyzancki]] (12 czerwca 1946){{r|MP116}}
* [[Medal za Warszawę 1939–1945]] (17 stycznia 1946){{r|MP26}}.
*[[Medal Zwycięstwa i Wolności 1945]] (9 maja 1946)
* [[Odznaka Kościuszkowska]] (1946)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Odznaka Kościuszkowska dla Premiera Osóbki-Morawskiego | czasopismo = [[Dziennik Rzeszowski]] | strony = 1 | data = Nr 276 z 2 grudnia 1946 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2146}}</ref>
 
Linia 124 ⟶ 127:
[[Kategoria:Odznaczeni Odznaką Kościuszkowską]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej]]
[[Kategoria:Polscy działacze spółdzielczy]]
[[Kategoria:Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej (1919–1939)]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej (1944–1948)]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)]]
[[Kategoria:Premierzy PRL]]