Lubomirscy herbu Drużyna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 76:
Jego brat książę Adam Hieronim Karol Lubomirski (1811-1873) był oficerem wojsk polskich, walczył też jako ochotnik w powstaniu listopadowym. Po stłumieniu zrywu władze carskie pozbawiły rodzinę części majątku leżącej w zaborze rosyjskim<ref>[http://www.kompasturystyczny.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=370:turystyczny-szlak-gniazd-rodowych-lubomirskich-stalowa-wola&catid=44:szlaki-tematyczne&Itemid=255 Turystyczny szlak gniazd rodowych Lubomirskich – Stalowa Wola] [dostęp 18 X 2011].</ref>.
 
W 1823 roku książę [[Henryk Lubomirski]] (1777-1850) przekazał swoje bogate zbiory (obejmujące księgozbiór, archiwalia, dzieła sztuki i inne zabytki zwane „starożytnościami”) Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich we Lwowie, który stał się od tego czasu ważną placówką naukową i kulturalną znaną w całej Europie. Prowadzono tu badania humanistyczne. Prace wydawane przez zakład w XIX wieku nadal przedstawiają wysoką wartość poznawczą. Ossolineum wydaje również źródła do historii Polski. Bez wsparcia rzeczowego i finansowego, jakie Ossolineum otrzymało od księcia Lubomirskiego placówka upadłaby już w początkowym stadium działalności. Henryk Lubomirski przez wiele lat pełnił funkcję kuratora placówki. Przyczynił się do powstania Muzeum Książąt Lubomirskich – pierwszego prywatnego muzeum na ziemiach polskich, ogólnie dostępnego dla zwiedzających. Książę Henryk Lubomirski w 1823 roku utworzył ordynację przeworską. Na skutek działalności niepodległościowej twórcy, ordynacja została zalegalizowana przez władze zaborcze dopiero po jego śmierci. W 1869 roku pierwszym uznanym ordynatem został jego syn – książę Andrzej Lubomirski.
 
Książę [[Aleksander Ignacy Lubomirski|Aleksander Lubomirski]] (1802-1893) ufundował zakłady dla biednych chłopców w centrum Krakowa (dzisiejsza siedziba Uniwersytetu Ekonomicznego) i dziewcząt w Łagiewnikach (dzisiejsze sanktuarium bardzo cenione przez błogosławionego Jana Pawła II, gdzie objawień doznała święta siostra Faustyna). W zakładach tych przygotowywano ubogą młodzież do dorosłego życia. Za darmo uczono praktycznych zawodów, które mogły być podstawą zatrudnienia w przyszłości<ref>J. Bieniarzówna, Lubomirski Aleksander Ignacy, [w:] ''[[Polski Słownik Biograficzny]]'', red. E. Roztworowski, t. 18 PWN, Warszawa 1973, s. 2.</ref>.
 
Książę Jan Tadeusz Lubomirski (1826-1908) założył Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności. Był wieloletnim prezesem Instytutu Oftalmicznego w Warszawie, który prowadził badania okulistyczne na poziomie europejskim. Z jego inicjatywy utworzono specjalne brygady, które pomagały leczyć wzrok ubogim osobom. Swoim pacjentom udzielały bezpłatnych porad.