Lyszcze: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ilustracja
poprawiono odmianę (nazwa odmieniana jak l.mn., a nie jak l.poj.)
Linia 7:
|status = Część
|zdjęcie = Tarnowskie Góy Lyszcze.jpg
|opis zdjęcia = Współczesna zabudowa LyszczaLyszczy. Widok w kierunku południowym (2018)
|herb =
|flaga =
Linia 58:
Grunty, na których powstał rdzeń Tarnowskich Gór oraz Lyszcze jako jego południowe przedmieście należały do pana [[Stare Tarnowice|Tarnowic]] (obecnie dzielnica Tarnowskich Gór) [[Piotr Wrochem|Piotra Wrochema]], natomiast Blaszyna była własnością szlachcica Blachy z [[Sowice|Sowic]]{{odn|Koch|1884|s=12}}.
 
O ile w ścisłym centrum miasta siatka ulic miała kształt w miarę regularny, o tyle liczne zwałowiska, szyby i doły na LyszczuLyszczach (a także na Blaszynie) uniemożliwiały zakładanie prostych dróg. Układ krętych uliczek w tych dwóch miejscach zachował się aż do dziś{{odn|Nowak|1927|s=27}}.
 
W 1602 roku pod Lyszcze dotarła [[sztolnia św. Jakuba]] (''St. Jacobi-Stollen'') o długości ok. 4700 m, której budowę rozpoczęto w 1563 roku z inicjatywy górmistrza Jakuba Rappa{{odn|Nowak|1927|s=27}}{{odn|Koch|1884|s=16–17}}{{r|mt39}}. Była to najdłuższa sztolnia w rejonie Tarnowskich Gór od rozpoczęcia działalności górniczej aż do jej wznowienia w 1784{{odn|Hadaś|2000|s=718–719}}. Złoża na LyszczuLyszczach sięgnąć miała również sztolnia „Krakowska” (''Krakauer Stollen''), której budowę rozpoczęto w 1567{{odn|Hadaś|2000|s=718–719}} lub 1568 roku{{odn|Koch|1884|s=17}} w dolinie [[Drama (rzeka)|Dramy]] w okolicy [[Ptakowice (województwo śląskie)|Ptakowic]]. Jej budowę zarzucono jednak w 1579{{odn|Koch|1884|s=17}} lub 1584 roku{{odn|Hadaś|2000|s=718–719}}.
[[Plik:Tarnowskie Góry Gliwicka 24.jpg|thumb|left|Budynek w miejscu dawnej Bramy Gliwickiej (Wrocławskiej)]]
Między 1834 a 1858 rokiem w wynajętym przez sędziego Krickende budynku 245 na LyszczuLyszczach (obecnie [[Ulica Górnicza w Tarnowskich Górach|ul. Górnicza]] 38) odbywały się spotkania członków tarnogórskiej [[Loża wolnomularska|loży wolnomularskiej]] ''Silberfels''. Spotkania masonów odbywały się również na tzw. [[Zamek w Tarnowskich Górach|zamku]]{{r|Nadolski2000-s249}}. W 1858 loża została przeniesiona do nowo wybudowanego budynku przy [[Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach|ulicy Jana III Sobieskiego]]{{r|EWieczorek}}.
 
Sześć lat później, w 1864 roku, miasto zakupiło budynek dawnej loży na LyszczuLyszczach i urządziło w nim [[szpital|lazaret]] dla 32 chorych{{odn|Nowak|1927|s=137}}{{r|Nadolski2000-s249}}. Zlikwidowano go w 1886 po wybudowaniu szpitala powiatowego, zaś w budynku poszpitalnym umieszczono [[sierociniec]]. Mieścił się on tam do 1900 roku{{r|Nadolski2000-s249}}.
 
W latach 1912–1913 przy obecnej ul. Górniczej 36 wybudowano budynek [[Remiza strażacka|remizy strażackiej]] z pięcioma bramami, kamiennymi [[przypora]]mi w narożnikach fasady oraz [[relief]]em przedstawiającym [[Florian (męczennik)|św. Floriana]] – patrona [[strażak]]ów – w szczytowej części elewacji. Budynek istnieje do dziś (przebudowano jedynie wieżyczkę) i jest siedzibą Komendy Powiatowej [[Państwowa Straż Pożarna|Państwowej Straży Pożarnej]]{{r|mt38}}.
 
Na terenie LyszczaLyszczy w pobliżu skrzyżowania obecnej ulicy Gliwickiej i [[Ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Tarnowskich Górach|Wyszyńskiego]] znajdowała się jedna z trzech [[Brama miejska|bram miejskich]], tzw. Brama Gliwicka (inna nazwa: Brama Wrocławska{{r|one}}), zlikwidowana w 1832 roku{{odn|Szlachcic-Dudzicz|2000|s=61}}{{odn|Nowak|1927|s=56}}. Obecnie na jej miejscu stoi willa miejska z XIX wieku (ul. Gliwicka 24){{r|gez}}.
 
== Przypisy ==