Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
m ort., int., drobne redakcyjne
Linia 5:
== Ważne cechy konstytucji z 1924 ==
* Była to pierwsza radziecka konstytucja o charakterze [[Federacja|federalnym]]. Dołączono do niej, jako druga część, umowę związkową podpisaną 30 grudnia 1922 roku, na mocy której powstał [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich]].
* Wszystkie państwa Związku mogły z niego swobodnie wystąpić, jednakże inne kraje związkowe mogły udzielić bratniej pomocy w razie zagrożenia [[socjalizm]]u.
* Kompetencje Związku były bardzo szerokie, [[suwerenność]] republik związkowych praktycznie nie istniała.
* [[Władza ustawodawcza|Władzę ustawodawczą]] pełnił [[Centralny Komitet Wykonawczy Rad ZSRR]], podzielony na dwie izby – Radę Związku i Radę Narodowości.
Linia 21:
 
Konstytucja z 1936 roku była wielokrotnie zmieniania. Ukształtowała ona zasadniczy kształt ustroju ZSRR do końca istnienia tego państwa. Jej prawidłowością były istotne różnice między teorią a praktyką konstytucyjną:
* Systemsystem monopartyjny.
* Brakbrak organów ochrony [[prawa obywatelskie|praw obywatelskich]] – faktyczny brak praw (np. w teorii gwarantowano 7-godzinny dzień pracy, a już 26.06.1940 uchwałą Rady Komisarzy Ludowych wydłużono go do 8 godzin)<ref>Wiktor Suworow ''Dzień "M"'', Rebis Poznań 2008</ref>.
* Quasiquasi-przedstawicielski [[parlament]].
* Centralnecentralne rządzenie państwem – republiki nie posiadały żadnej samodzielności.
* Najważniejszenajważniejsze organy [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)/KPZR]] faktycznie sprawujące władzę w państwie – [[Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|sekretarz generalny]], [[Biuro polityczne|Biuro Polityczne]] i [[Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego|Komitet Centralny]] – znajdowały się w ogóle ponad prawem.
 
Konstytucja z 1936 roku była jedną z najczęściej zmienianych ustaw zasadniczych na świecie. Łącznie dokonano w jej treści 42 poprawki, w tym:
{{Układ wielokolumnowy|liczba=4|
* 1938 – 2 razy,
Linia 66:
* Struktura i kompetencje władzy ustawodawczej i wykonawczej pozostały bez zmian.
 
W konstytucji znalazł się przepis gwarantujący poszanowanie w ZSRR praw człowieka wynikających z umów międzynarodowych. Znalazł się w niej również art. 39 mówiący o tym, że „korzystanie przez obywateli z praw i wolności nie może przynosić uszczerbku interesom społeczeństwa i państwa’.
wynikających z umów międzynarodowych. Znalazł się w niej również art. 39 mówiący o tym,
że „korzystanie przez obywateli z praw i wolności nie może przynosić uszczerbku interesom
społeczeństwa i państwa’.
 
== Konstytucja ZSRR w czasie pierestrojki i głasnosti ==