Chocznia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D T G (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
D T G (dyskusja | edycje)
m sekcja historia wyżej
Linia 38:
; osady: Górnica
; części wsi: Chocznia Dolna, Chocznia Górna, Dział Choczeński, Morgi, Na Granicy, Pagórek Komani, Pagórek Malatowski, Pod Lasem, Przy Białej Drodze, Przy Gościńcu, Ramendowskie, Rogatka, Sołtystwo, Zarębki, Zawale
 
== Historia ==
Miejscowość położona u stóp Beskidu Małego została założona prawdopodobnie na początku XIV wieku. Pochodzenie nazwy miejscowości nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Pierwsza wzmianka w 1355 dotyczy dziesięciny papieskiej uiszczanej przez proboszcza [[Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Choczni|parafii]] ''Choczna'', w miejscowości ''utraque Choczna''<ref>{{cytuj stronę|odn=tak|url = http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=3832 |tytuł= Słownik historyczno geograficzny ziem polskich w średniowieczu|nazwisko = SHGZP|imię =|opublikowany = Instytut Historii PAN|data dostępu = 2019-01-02}}</ref>. Użycie przymiotnika ''utraque'' (łac. stary) oznacza, że funkcjonowało już rozróżnienie na dwie wsie: późniejsze Chocznia Dolna i Górna. W tym czasie mogła istnieć
 
Chocznia należała wówczas do [[Księstwo oświęcimskie|księstwa oświęcimskiego]], będącego lennem królestwa Czech. W 1440 Chocznia zostaje zakupiona przez poddanego polskiego Mikołaja Serafina, który w 1444 zobowiązał się do podporządkowania jej zamkowi w Barwałdzie.
 
W 1462 na mocy układu pomiędzy królem polskim [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzem Jagiellończykiem]], a królem czeskim [[Jerzy z Podiebradów|Jerzym z Podiebradu]], zamek barwałdzki wraz z między innymi Chocznią znalazł się ostatecznie pod zwierzchnictwem polskim. Odtąd do czasu rozbiorów Chocznia była [[Królewszczyzna|dobrem królewskim]] należącym do starostwa barwałdzkiego, w przeciwieństwie do sąsiednich miejscowości przynależących najpierw do [[Księstwo zatorskie|księstwa]], a potem starostwa zatorskiego. Począwszy od końca XV wieku do Choczni napływała nowa fala osadników, osiedlanych na [[Prawo wołoskie|prawie wołoskim]] w systemie zarębkowym, poza terenem dotychczasowej wsi (w Nowej Choczni lub Chocynie). Ślady tego osadnictwa przetrwały w nazwiskach współczesnych Chocznian i nazwach miejscowych (Osiedle Malatowskie, Komanie, Ramendowskie, Zarąbki). Rejestr skarbowy z 1581 wspomina, że Chocznię zamieszkiwało wówczas ok. 200 mieszkańców, a wieś posiadała kościół, przy którym istniała szkółka. W 1582 król [[Stefan Batory]] nadał chłopu z Choczni- Grzegorzowi Scurzykowi (Szczurowi) za zasługi poniesione w [[Oblężenie Pskowa|bitwie pod Pskowem]] wydzieloną część gruntów choczeńskich, określanych jako majątek sołtysi lub wybraniecki. Odrębność tego majątku, pozostającego w rękach różnych właścicieli, utrzymała się aż do XX wieku. W XVII i XVIII wieku mieszkańcy wsi cierpieli z powodu rekwizycji woskowych na rzecz toczonych przez Polskę wojen ze Szwedami, Turkami, Kozakami itp. Nadużyć i gwałtów dopuszczało się też wojsko królewskie stacjonujące podczas zim we wsi, na rzecz którego Chocznianie zobowiązani byli zabezpieczyć bezpłatne kwatery i żywność, teoretycznie opłacaną z żołdu. Mieszkańcy ponosili także liczne obciążenia na rzecz starostwa, których wysokość była uzależniona od ich statusu majątkowego ([[Pańszczyzna]]) oraz na rzecz probostwa. Wzrost obciążeń i chaos towarzyszący licznym wojnom sprzyjały zbiegostwu chłopów z Choczni na tereny Węgier (Orawa) i Śląska oraz silny rozwój zbójnictwa. Najbardziej znanym zbójnikiem z Choczni był Wawrzek (Wawrzyniec) Wcisło. Większość Chocznian w XVII i XVIII wieku posiadała spory zakres wolności osobistej (swoboda w sprawie zawierania małżeństw, a przed wszystkim obrotu ziemią – jej sprzedaży, zakupu, dziedziczenia czy zastawiania, choć bez formalnego prawa własności). Duże uprawnienia posiadał również wiejski samorząd, na którego czele stał wójt. Lustracja dóbr królewskich z 1765 wykazała istnienie w Choczni 46 ról, 4 zagród i 8 pomiarów przynoszących skarbowi koronnego dochód w wysokości 3400 ówczesnych złotych.
 
Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 Chocznia znalazła się pod panowaniem Austrii. W 1776 rząd austriacki sprzedał starostwo barwałdzkie wraz z Chocznią [[Franciszek Ksawery Branicki|Franciszkowi Ksaweremu Branickiemu]] za 40.000 [[Gulden austro-węgierski|złotych reńskich]]. Tym samym Chocznia stała się dziedzicznym dobrem szlacheckim. W 1781 Branicki odsprzedał Chocznię Janowi Biberstein Starowieyskiemu. W 1785 przeprowadzono po raz pierwszy w Choczni urzędowy spis gruntów dla celów katastralnych ([[Pierwszy kataster gruntowy Galicji|Metryka Józefińska]]). Według tego spisu w Choczni znajdowały się wówczas 154 chałupy zamieszkałe przez 168 rodzin i jedna stara karczma. Ludność (łącznie z [[Kaczyna (województwo małopolskie)|Kaczyną]]) wynosiła 1368 osób. Pod względem struktury użytkowania 92% gruntów przypadało na chłopów, 4% na właścicieli majątku sołtysiego (Duninów),a po 2% na plebana i właściciela wsi. Całość gruntów podzielona była na 9 niw. Spis wykazywał ponadto istnienie w Choczni 3 lasów (dworskiego, sołtysiego i gromadzkiego).
W tym okresie (lata 80. XVIII wieku) przeprowadzono również przez wieś pocztowy trakt cesarski, łączący stołeczny Wiedeń ze Lwowem, stolicą [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji i Lodomerii]] (obecna [[Droga krajowa nr 52 (Polska)|droga krajowa nr 52]]).
Pierwsza połowa XIX wieku oznaczała dla Choczni wybuchające co kilka lat epidemie [[Cholera|cholery]] i [[Dur brzuszny|tyfusu]], epidemię [[Pryszczyca|pryszczycy]] u bydła, klęski nieurodzaju i głodu, pożary, wylewy Choczenki oraz przeludnienie i rozdrobnienie gospodarstw. W latach 20. XIX wieku zaczęto uprawiać w Choczni ziemniaki, które szybko stały się podstawową wyżywienia miejscowych rodzin. W 1848 mieszkańcy Choczni uzyskali prawa własnościowe do uprawianej ziemi ([[uwłaszczenie chłopów|uwłaszczenie]]) oraz prawo głosu w wyborach do wiedeńskiego parlamentu. W tym samym roku w Choczni utworzono szkołę parafialną. Najtragiczniejsza w skutkach epidemia [[Cholera|cholery]] nawiedza Chocznię w latach 1852-1855. Z tego okresu pochodzi usytuowany z dala od wsi cmentarz choleryczny (tak zwana Boża Męka). W drugiej połowie XIX wieku pojawiają się w Choczni pierwsze domy murowane. W 1880 utworzono w Choczni nowy cmentarz, trzeci po przykościelnym i cholerycznym. Następuje aktywizacja mieszkańców wsi, duże poparcie ma tworzący się ruch ludowy. Po 1880 powszechne stało się używanie nafty do oświetlenia domów. W 1883 zakończono budowę nowego kościoła, a w 1886 wieży kościelnej. W 1888 doszło do otwarcia przebiegającej przez Chocznię linii kolejowej. W 1889 zawiązano w Choczni kółko rolnicze, dzięki któremu wprowadzono szereg ważnych innowacji, ułatwiających oraz przyspieszających prace w gospodarstwie i zwiększających plony. Przy kółku rolniczym powstała czytelnia ludowa pod protektoratem Stowarzyszenia Oświaty Ludowej. W 1892 utworzono w Choczni ochotniczą straż pożarną. Chocznia była także w tym okresie silnym ośrodkiem [[tkactwo|tkactwa]], miejscowi płóciennicy przynależeli do [[Cech rzemiosła|cechu]] w [[Andrychów|Andrychowie]]. W 1893 otwarto w Choczni [[Chocznia (przystanek kolejowy)|przystanek kolejowy]]. W 1895 [[Antoni Styła]], jeden z organizatorów ruchu ludowego w Choczni, został wybrany jako poseł chłopski do parlamentu krajowego we Lwowie. W 1905 rozpoczęto regulację Choczenki, a w 1908 zapadła decyzja o budowie szkoły o 8 salach lekcyjnych w dolnej części wsi i o 2 salach w Górnej Choczni. Budowa trwała 3 lata i została wykonana rękoma mieszkańców wsi, co było pierwszym tego typu przypadkiem w [[Galicja (Europa Wschodnia)|Galicji]]. Od 1909 działała na terenie Choczni [[Kasa Stefczyka]]. W 1911 zawiązano we wsi towarzystwo gimnastyczne „Sokół”, rozwijające idee sportu na wsi. Siedzibą „Sokoła” był wybudowany z darowizn Chocznian Dom Ludowy, w którym mieścił się też teatr ludowy, chór i biblioteka. Duże zasługi w wymienionych wyżej działaniach mieli oprócz [[Antoni Styła|Antoniego Styły]] ówczesny wójt [[Maksymilian Malata]] i Adam Ruliński. W czasie I wojny światowej (jesień 1914) w Choczni przez kilka tygodni stacjonowała [[I Brygada Legionów Polskich]], utrzymywana przez miejscowych gospodarzy, a także grupa kilkudziesięciu osób ewakuowanych z terenów objętych działaniami wojennymi (1915). Po wojnie Chocznia była nadal silnym punktem ruchu ludowego. W 1918 Chocznię dotyka epidemia [[Pandemia grypy w latach 1918-1919|hiszpanki]], a następnie [[dyzenteria|czerwonki]]. Po I wojnie światowej wieś wchodzi w skład województwa krakowskiego [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]. W 1922 z inicjatywy wójta [[Józef Putek|Józefa Putka]] powstało we wsi Chłopskie Towarzystwo Wydawnicze, wydające „Chłopski Sztandar”. W 1923 powołano do istnienia orkiestrę dętą ochotniczej straży pożarnej, w 1926 założono we wsi urząd pocztowy, a w latach 1927-29 wzniesiono systemem gospodarczym budynek Domu Katolickiego. W 1929 wprowadzono w Choczni [[prohibicja|prohibicję]], zgodnie z wynikami plebiscytu mieszkańców. Trudna sytuacja ekonomiczna powodowała nasilenie emigracji do Niemiec, Francji i USA. Do 1933 Chocznia stanowiła samodzielną gminę, później weszła w skład zbiorczej gminy wiejskiej Wadowice. II wojna światowa zaczęła się w Choczni 3 września 1939 ostrzałem i bombardowaniem, wskutek których zginęło 29 osób. 4 września do wsi wkroczyły wojska niemieckie. Chocznia włączona została bezpośrednio do [[III Rzesza|III Rzeszy]], a jej mieszkańcy podlegali sukcesywnym [[Wysiedlenia Polaków podczas II wojny światowej|wysiedleniom]] (głównie na Lubelszczyznę i Kielecczyznę), począwszy od grudnia 1940.
 
Na ich miejsce sprowadzano niemieckich osadników. Okupant zniszczył w Choczni 150 budynków mieszkalnych, a ponad 200 przebudował na cele gospodarcze. Miejscem kaźni dla podejrzewanych o współpracę z partyzantką był tak zwany Księży Las. Wieś została wyzwolona przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] 26 stycznia 1945. Od 1946 do 1954 Chocznia była ponownie siedzibą samodzielnej gminy. W tym czasie usuwano negatywne skutki wojny i dokonano [[Elektryfikacja|elektryfikacji]] wsi (do 1951). Rozwijał się też autentyczny ruch spółdzielczy. W kolejnych latach Chocznianie byli przekonywani do [[Kolektywizacja w Polsce|kolektywizacji]] gospodarstw, zmuszani do obowiązkowych dostaw, walki ze [[Stonka ziemniaczana|stonką]], ale jednocześnie upowszechniała się oświata i stopniowo wzrastał standard ich życia. Podstawą utrzymania Chocznian oprócz pracy na roli była praca w zakładach przemysłowych [[Wadowice|Wadowic]] i [[Andrychów|Andrychowa]], a także w kopalniach węgla kamiennego.W 1975 po reformie administracyjnej Chocznia znalazła się w [[województwo bielskie|województwie bielskim]]. W 1987 oddano do użytku [[Ochotnicza Straż Pożarna|Ochotniczej Straży Pożarnej]] nowy Dom Strażaka. W latach 90. XX wieku nastąpiła znaczna poprawa infrastruktury wsi. Podłączono wodociąg i kanalizację, rozbudowano sieć telefoniczną i gazową oraz częściowo dokonano oświetlenia ulic. W 1998 do użytku został przeznaczony nowy budynek Zespołu Szkół nr 1 im. Tadeusza Kościuszki, do którego w 2003 dobudowano salę gimnastyczną.
 
== Ludzie związani z Chocznią ==
* [[Józef Putek]] - wójt gminy Chocznia, poseł na sejm.
 
== Ludność ==
Linia 74 ⟶ 90:
</gallery>
 
== Historia ==
Miejscowość położona u stóp Beskidu Małego została założona prawdopodobnie na początku XIV wieku. Pochodzenie nazwy miejscowości nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Pierwsza wzmianka w 1355 dotyczy dziesięciny papieskiej uiszczanej przez proboszcza [[Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Choczni|parafii]] ''Choczna'', w miejscowości ''utraque Choczna''<ref>{{cytuj stronę|odn=tak|url = http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=3832 |tytuł= Słownik historyczno geograficzny ziem polskich w średniowieczu|nazwisko = SHGZP|imię =|opublikowany = Instytut Historii PAN|data dostępu = 2019-01-02}}</ref>. Użycie przymiotnika 'utraque'' (łac. stary) oznacza, że funkcjonowało już rozróżnienie na dwie wsie: późniejsze Chocznia Dolna i Górna. W tym czasie mogła istnieć
 
Chocznia należała wówczas do [[Księstwo oświęcimskie|księstwa oświęcimskiego]], będącego lennem królestwa Czech. W 1440 Chocznia zostaje zakupiona przez poddanego polskiego Mikołaja Serafina, który w 1444 zobowiązał się do podporządkowania jej zamkowi w Barwałdzie.
 
W 1462 na mocy układu pomiędzy królem polskim [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzem Jagiellończykiem]], a królem czeskim [[Jerzy z Podiebradów|Jerzym z Podiebradu]], zamek barwałdzki wraz z między innymi Chocznią znalazł się ostatecznie pod zwierzchnictwem polskim. Odtąd do czasu rozbiorów Chocznia była [[Królewszczyzna|dobrem królewskim]] należącym do starostwa barwałdzkiego, w przeciwieństwie do sąsiednich miejscowości przynależących najpierw do [[Księstwo zatorskie|księstwa]], a potem starostwa zatorskiego. Począwszy od końca XV wieku do Choczni napływała nowa fala osadników, osiedlanych na [[Prawo wołoskie|prawie wołoskim]] w systemie zarębkowym, poza terenem dotychczasowej wsi (w Nowej Choczni lub Chocynie). Ślady tego osadnictwa przetrwały w nazwiskach współczesnych Chocznian i nazwach miejscowych (Osiedle Malatowskie, Komanie, Ramendowskie, Zarąbki). Rejestr skarbowy z 1581 wspomina, że Chocznię zamieszkiwało wówczas ok. 200 mieszkańców, a wieś posiadała kościół, przy którym istniała szkółka. W 1582 król [[Stefan Batory]] nadał chłopu z Choczni- Grzegorzowi Scurzykowi (Szczurowi) za zasługi poniesione w [[Oblężenie Pskowa|bitwie pod Pskowem]] wydzieloną część gruntów choczeńskich, określanych jako majątek sołtysi lub wybraniecki. Odrębność tego majątku, pozostającego w rękach różnych właścicieli, utrzymała się aż do XX wieku. W XVII i XVIII wieku mieszkańcy wsi cierpieli z powodu rekwizycji woskowych na rzecz toczonych przez Polskę wojen ze Szwedami, Turkami, Kozakami itp. Nadużyć i gwałtów dopuszczało się też wojsko królewskie stacjonujące podczas zim we wsi, na rzecz którego Chocznianie zobowiązani byli zabezpieczyć bezpłatne kwatery i żywność, teoretycznie opłacaną z żołdu. Mieszkańcy ponosili także liczne obciążenia na rzecz starostwa, których wysokość była uzależniona od ich statusu majątkowego ([[Pańszczyzna]]) oraz na rzecz probostwa. Wzrost obciążeń i chaos towarzyszący licznym wojnom sprzyjały zbiegostwu chłopów z Choczni na tereny Węgier (Orawa) i Śląska oraz silny rozwój zbójnictwa. Najbardziej znanym zbójnikiem z Choczni był Wawrzek (Wawrzyniec) Wcisło. Większość Chocznian w XVII i XVIII wieku posiadała spory zakres wolności osobistej (swoboda w sprawie zawierania małżeństw, a przed wszystkim obrotu ziemią – jej sprzedaży, zakupu, dziedziczenia czy zastawiania, choć bez formalnego prawa własności). Duże uprawnienia posiadał również wiejski samorząd, na którego czele stał wójt. Lustracja dóbr królewskich z 1765 wykazała istnienie w Choczni 46 ról, 4 zagród i 8 pomiarów przynoszących skarbowi koronnego dochód w wysokości 3400 ówczesnych złotych.
 
Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 Chocznia znalazła się pod panowaniem Austrii. W 1776 rząd austriacki sprzedał starostwo barwałdzkie wraz z Chocznią [[Franciszek Ksawery Branicki|Franciszkowi Ksaweremu Branickiemu]] za 40.000 [[Gulden austro-węgierski|złotych reńskich]]. Tym samym Chocznia stała się dziedzicznym dobrem szlacheckim. W 1781 Branicki odsprzedał Chocznię Janowi Biberstein Starowieyskiemu. W 1785 przeprowadzono po raz pierwszy w Choczni urzędowy spis gruntów dla celów katastralnych ([[Pierwszy kataster gruntowy Galicji|Metryka Józefińska]]). Według tego spisu w Choczni znajdowały się wówczas 154 chałupy zamieszkałe przez 168 rodzin i jedna stara karczma. Ludność (łącznie z [[Kaczyna (województwo małopolskie)|Kaczyną]]) wynosiła 1368 osób. Pod względem struktury użytkowania 92% gruntów przypadało na chłopów, 4% na właścicieli majątku sołtysiego (Duninów),a po 2% na plebana i właściciela wsi. Całość gruntów podzielona była na 9 niw. Spis wykazywał ponadto istnienie w Choczni 3 lasów (dworskiego, sołtysiego i gromadzkiego).
W tym okresie (lata 80. XVIII wieku) przeprowadzono również przez wieś pocztowy trakt cesarski, łączący stołeczny Wiedeń ze Lwowem, stolicą [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji i Lodomerii]] (obecna [[Droga krajowa nr 52 (Polska)|droga krajowa nr 52]]).
Pierwsza połowa XIX wieku oznaczała dla Choczni wybuchające co kilka lat epidemie [[Cholera|cholery]] i [[Dur brzuszny|tyfusu]], epidemię [[Pryszczyca|pryszczycy]] u bydła, klęski nieurodzaju i głodu, pożary, wylewy Choczenki oraz przeludnienie i rozdrobnienie gospodarstw. W latach 20. XIX wieku zaczęto uprawiać w Choczni ziemniaki, które szybko stały się podstawową wyżywienia miejscowych rodzin. W 1848 mieszkańcy Choczni uzyskali prawa własnościowe do uprawianej ziemi ([[uwłaszczenie chłopów|uwłaszczenie]]) oraz prawo głosu w wyborach do wiedeńskiego parlamentu. W tym samym roku w Choczni utworzono szkołę parafialną. Najtragiczniejsza w skutkach epidemia [[Cholera|cholery]] nawiedza Chocznię w latach 1852-1855. Z tego okresu pochodzi usytuowany z dala od wsi cmentarz choleryczny (tak zwana Boża Męka). W drugiej połowie XIX wieku pojawiają się w Choczni pierwsze domy murowane. W 1880 utworzono w Choczni nowy cmentarz, trzeci po przykościelnym i cholerycznym. Następuje aktywizacja mieszkańców wsi, duże poparcie ma tworzący się ruch ludowy. Po 1880 powszechne stało się używanie nafty do oświetlenia domów. W 1883 zakończono budowę nowego kościoła, a w 1886 wieży kościelnej. W 1888 doszło do otwarcia przebiegającej przez Chocznię linii kolejowej. W 1889 zawiązano w Choczni kółko rolnicze, dzięki któremu wprowadzono szereg ważnych innowacji, ułatwiających oraz przyspieszających prace w gospodarstwie i zwiększających plony. Przy kółku rolniczym powstała czytelnia ludowa pod protektoratem Stowarzyszenia Oświaty Ludowej. W 1892 utworzono w Choczni ochotniczą straż pożarną. Chocznia była także w tym okresie silnym ośrodkiem [[tkactwo|tkactwa]], miejscowi płóciennicy przynależeli do [[Cech rzemiosła|cechu]] w [[Andrychów|Andrychowie]]. W 1893 otwarto w Choczni [[Chocznia (przystanek kolejowy)|przystanek kolejowy]]. W 1895 [[Antoni Styła]], jeden z organizatorów ruchu ludowego w Choczni, został wybrany jako poseł chłopski do parlamentu krajowego we Lwowie. W 1905 rozpoczęto regulację Choczenki, a w 1908 zapadła decyzja o budowie szkoły o 8 salach lekcyjnych w dolnej części wsi i o 2 salach w Górnej Choczni. Budowa trwała 3 lata i została wykonana rękoma mieszkańców wsi, co było pierwszym tego typu przypadkiem w [[Galicja (Europa Wschodnia)|Galicji]]. Od 1909 działała na terenie Choczni [[Kasa Stefczyka]]. W 1911 zawiązano we wsi towarzystwo gimnastyczne „Sokół”, rozwijające idee sportu na wsi. Siedzibą „Sokoła” był wybudowany z darowizn Chocznian Dom Ludowy, w którym mieścił się też teatr ludowy, chór i biblioteka. Duże zasługi w wymienionych wyżej działaniach mieli oprócz [[Antoni Styła|Antoniego Styły]] ówczesny wójt [[Maksymilian Malata]] i Adam Ruliński. W czasie I wojny światowej (jesień 1914) w Choczni przez kilka tygodni stacjonowała [[I Brygada Legionów Polskich]], utrzymywana przez miejscowych gospodarzy, a także grupa kilkudziesięciu osób ewakuowanych z terenów objętych działaniami wojennymi (1915). Po wojnie Chocznia była nadal silnym punktem ruchu ludowego. W 1918 Chocznię dotyka epidemia [[Pandemia grypy w latach 1918-1919|hiszpanki]], a następnie [[dyzenteria|czerwonki]]. Po I wojnie światowej wieś wchodzi w skład województwa krakowskiego [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]. W 1922 z inicjatywy wójta [[Józef Putek|Józefa Putka]] powstało we wsi Chłopskie Towarzystwo Wydawnicze, wydające „Chłopski Sztandar”. W 1923 powołano do istnienia orkiestrę dętą ochotniczej straży pożarnej, w 1926 założono we wsi urząd pocztowy, a w latach 1927-29 wzniesiono systemem gospodarczym budynek Domu Katolickiego. W 1929 wprowadzono w Choczni [[prohibicja|prohibicję]], zgodnie z wynikami plebiscytu mieszkańców. Trudna sytuacja ekonomiczna powodowała nasilenie emigracji do Niemiec, Francji i USA. Do 1933 Chocznia stanowiła samodzielną gminę, później weszła w skład zbiorczej gminy wiejskiej Wadowice. II wojna światowa zaczęła się w Choczni 3 września 1939 ostrzałem i bombardowaniem, wskutek których zginęło 29 osób. 4 września do wsi wkroczyły wojska niemieckie. Chocznia włączona została bezpośrednio do [[III Rzesza|III Rzeszy]], a jej mieszkańcy podlegali sukcesywnym [[Wysiedlenia Polaków podczas II wojny światowej|wysiedleniom]] (głównie na Lubelszczyznę i Kielecczyznę), począwszy od grudnia 1940.
 
Na ich miejsce sprowadzano niemieckich osadników. Okupant zniszczył w Choczni 150 budynków mieszkalnych, a ponad 200 przebudował na cele gospodarcze. Miejscem kaźni dla podejrzewanych o współpracę z partyzantką był tak zwany Księży Las. Wieś została wyzwolona przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] 26 stycznia 1945. Od 1946 do 1954 Chocznia była ponownie siedzibą samodzielnej gminy. W tym czasie usuwano negatywne skutki wojny i dokonano [[Elektryfikacja|elektryfikacji]] wsi (do 1951). Rozwijał się też autentyczny ruch spółdzielczy. W kolejnych latach Chocznianie byli przekonywani do [[Kolektywizacja w Polsce|kolektywizacji]] gospodarstw, zmuszani do obowiązkowych dostaw, walki ze [[Stonka ziemniaczana|stonką]], ale jednocześnie upowszechniała się oświata i stopniowo wzrastał standard ich życia. Podstawą utrzymania Chocznian oprócz pracy na roli była praca w zakładach przemysłowych [[Wadowice|Wadowic]] i [[Andrychów|Andrychowa]], a także w kopalniach węgla kamiennego.W 1975 po reformie administracyjnej Chocznia znalazła się w [[województwo bielskie|województwie bielskim]]. W 1987 oddano do użytku [[Ochotnicza Straż Pożarna|Ochotniczej Straży Pożarnej]] nowy Dom Strażaka. W latach 90. XX wieku nastąpiła znaczna poprawa infrastruktury wsi. Podłączono wodociąg i kanalizację, rozbudowano sieć telefoniczną i gazową oraz częściowo dokonano oświetlenia ulic. W 1998 do użytku został przeznaczony nowy budynek Zespołu Szkół nr 1 im. Tadeusza Kościuszki, do którego w 2003 dobudowano salę gimnastyczną.
 
== Ludzie związani z Chocznią ==
* [[Józef Putek]] - wójt gminy Chocznia, poseł na sejm.
 
== Przypisy ==