Wikipedia

Kultura pucharów lejkowatych: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Taromsky (dyskusja | edycje)
432 edycje
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
drobne techniczne i red., zm. ilustr
Linia 1:
[[Plik:OldTRB Europeculture map.png|thumb|250px|KulturaZasięg kultury pucharów lejkowatych (TRB)]]
[[Plik:JKRUK 20110623 NACZYNIA KULTURY PUCHAROW LEJKOWYCH PELCZYSKA IMG 3512.jpg|thumb|250px|Naczynia Kultury pucharów lejkowych znalezione w [[Pełczyska (województwo świętokrzyskie)|Pełczyskach]], eksponowane w Pałacu Wielopolskich w [[Chroberz|Chrobrzu]]]]
[[Plik:Old Europe.png|thumb]]
'''Kultura pucharów lejkowatych''' ('''KPL''', '''TRB''') – jedna z kultur [[neolit]]u z kręgu [[kultury naddunajskie|kultur naddunajskich]], występująca w Europie między 3700 – 19003700–1900 p.n.e., na terenach [[Półwysep Jutlandzki|Jutlandii]], [[Szwecja|Szwecji]], [[Niemcy|Niemiec]], [[Holandia|Holandii]], [[Polska|Polski]] oraz części [[Wołyń|Wołynia]] i [[Podole|Podola]].
 
Powstała na terenie [[Kujawy|Kujaw]] pod wpływem oddziaływania [[kultura lendzielska|kultury lendzielskiej]] na lokalne podłoże [[mezolit]]yczne. Nazwa pochodzi od charakterystycznego kształtu formy naczynia z brzuścem baniastym i szeroko rozchylonym kołnierzem.
 
W Polsce ślady jej pobytuślady odkryto w [[Łupawa (województwo pomorskie)|Łupawie]], [[Mozgawa (wieś)|Mozgawie]], [[Sarnowo (wieś w gminie Lubraniec)|Sarnowie]], [[Włocławek|Włocławku]], [[Wietrzychowice (województwo kujawsko-pomorskie)|Wietrzychowicach]], Gaju, Leśniczówce, [[Radziejów|Radziejowie]], [[Krężnica Jara|Krężnicy Jarej]], [[Baniewice|Baniewicach]] i [[Zubrzyce|Zubrzycach]], [[Słonowice (województwo świętokrzyskie)|Słonowicach]]. Zajmowała się głównie hodowlą, [[łowiectwo|łowiectwem]] i rybołówstwem, ale także uprawiała [[Zboża|zboże]], znała [[radło]] i zaprzęgała do jego ciągnięcia [[bydło]]. Jedna z największych [[osada|osad]] tej kultury na ziemiach polskich została odkryta w [[Ćmielów|Ćmielowie]] koło [[Ostrowiec Świętokrzyski|Ostrowca Świętokrzyskiego]]. Charakterystyczne dla niej były pochówki szkieletowe zwane [[kopce kujawskie|grobami kujawskimi]] i rozmaite grobowce megalityczne.
 
Ludność tej kultury zajmowała się również eksploatowaniem [[Krzemień pasiasty|krzemienia pasiastego]] z kopalni w [[Krzemionki|Krzemionkach]] i szarego, biało nakrapianego w Świeciechowie-Lasku koło Annopola. Także pierwsze ślady zamieszkania na [[Ostrów Lednicki|Ostrowie Lednickim]] zalicza się do tej właśnie kultury.
Linia 16 ⟶ 17:
* [[kultura ceramiki sznurowej]]
* [[kultura pucharów dzwonowatych]]
 
== Publikacje ==▼
* [[Konrad Jażdżewski]], „Kultura pucharów lejkowatych w Polsce zachodniej i środkowej”, 1936, Poznań.▼
* Tadeusz Wiślański, „Kształtowanie się miejscowych kultur rolniczo-hodowlanych. Plemiona kultury pucharów lejkowatych”, [w:] „Prahistoria ziem polskich”, t. II, „Neolit”, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979, s. 165-260.▼
* Aleksandra Cofta-Broniewska, Aleksander Kośko, „Historia pierwotna społeczeństw Kujaw”, Warszawa-Poznań 1982.▼
* [[Janusz Ostoja-Zagórski]], „Najdawniejsze dzieje ziem polskich”, Bydgoszcz 2005.▼
 
== Zobacz też ==
{{commonscat|Funnelbeaker culture}}
* [[Waza z Bronocic]]
* [[Budowle megalityczne|rodzaje budowli megalitycznych]]
* [[sztuka prehistoryczna]]
 
▲== Publikacje ==
▲* [[Konrad Jażdżewski]], „Kultura''Kultura pucharów lejkowatych w Polsce zachodniej i środkowej”środkowej'', 1936, Poznań.
▲* Tadeusz Wiślański, „Kształtowanie''Kształtowanie się miejscowych kultur rolniczo-hodowlanych. Plemiona kultury pucharów lejkowatych”lejkowatych'', [w:] „Prahistoria''Prahistoria ziem polskich”polskich, t. II, „Neolit”Neolit'', Wrocław- – Warszawa- – Kraków- – Gdańsk 1979, s. 165-260165–260.
▲* Aleksandra Cofta-Broniewska, Aleksander Kośko, „Historia''Historia pierwotna społeczeństw Kujaw”Kujaw'', Warszawa- – Poznań 1982.
▲* [[Janusz Ostoja-Zagórski]], „Najdawniejsze''Najdawniejsze dzieje ziem polskich”polskich'', Bydgoszcz 2005.
 
{{DEFAULTSORT:puchar}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_pucharów_lejkowatych”