Bitwa pod Nieuport: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Wojna infobox}}
Jakas1 (dyskusja | edycje)
Linia 13:
|strona2 = [[Hiszpania]]
|dowódca1 = [[Maurycy Orański]]
|dowódca2 = arcyksiążę [[Albrecht VII Habsburg|Albrecht Austriacki]]
|siły1 = 10 tys. piechoty, 1400 jazdy<ref>inne źródła – 9,5 tys. piechoty, 1400 kawalerii</ref> i 14 dział
|siły2 = 7,7 tys. piechoty, 1200 jazdy<ref name="ESP">według Małej Encyklopedii Wojskowej 10 tys. piechoty i 1500 jazdy</ref> i 9 dział
Linia 26:
'''Bitwa pod Nieuport''' – starcie zbrojne, które miało miejsce [[2 lipca]] [[1600]] r. w trakcie wojny holendersko-hiszpańskiej [[1595]]–[[1609]] r. toczonej w ramach [[wojna osiemdziesięcioletnia|wojny osiemdziesięcioletniej]].
 
W roku [[1600]] [[Maurycy Orański]] wylądował we [[Flandria (region)|Flandrii zelandzkiej]] w celu odblokowania [[Ostenda|Ostendy]]. Po zdobyciu kontroli nad ujściem [[Skalda|Skaldy]], wojska Maurycego pokonały armię namiestnika [[Niderlandy Hiszpańskie|hiszpańskich Niderlandów]], arcyksięcia [[Albrecht AustriackiVII Habsburg|Albrechta Austriackiego]] pod '''Nieuport'''. Pomimo zwycięstwa z powodu zbyt wydłużonych linii komunikacyjnych armia niderlandzka musiała zrezygnować ze zdobycia twierdzy Nieuport.
 
Wkrótce, pomimo poniesionej klęski, Hiszpanie przystąpili do [[Oblężenie Ostendy|oblężenia Ostendy]], które trwało 4 lata i kosztowało życie 70 tys. ludzi po obu stronach. Ostatecznie Hiszpania odzyskali utraconą wcześniej twierdzę, a w roku [[1609]] obie strony podpisały rozejm na okres 12 lat.
Linia 35:
Spodziewano się, że trwające od dłuższego czasu na obszarze Niderlandów walki powstańcze na tyle osłabiły wojska hiszpańskie, że arcyksiążę Albrecht nie zdoła skoncentrować odpowiednio silnej armii, by dać skuteczną odsiecz twierdzy Nieuport.
 
Do [[21 czerwca]] Maurycy zebrał siły wielkości 12 [[regiment]]ów piechoty i 25 [[kornetKornet (oddział wojska)|kornetów]]ów jazdy – razem 12 tys. piechoty i 2 tys. jazdy<ref>według Małej Encyklopedii Wojskowej Maurycy miał 1800 jazdy</ref>, a następnie [[22 czerwca]] przeprawił się przez ujście Skaldy na licznych małych statkach i skierował swe wojska na Ostendę, która miała być bazą dla jego operacji. Wzmocnił tamtejszy garnizon połową regimentu i czterema kornetami, po czym [[30 czerwca]] ruszył na [[Nieuwpoort|Nieuport]], który był bazą korsarską Hiszpanów.
 
Gdy Maurycy przybył [[1 lipca]] pod Nieuport, przeprawił dwie trzecie swych sił przez rzekę [[IJzer|Yser]], by zablokować twierdzę od zachodu. W nocy z 1 na [[2 lipca]], gdy armia niderlandzka czyniła przygotowania do regularnego oblężenia, Maurycy otrzymał wiadomość, że w jego kierunku zbliża się wraz z całą armią liczącą 7,7 tys. piechoty i 1 200 jazdy<ref name="ESP"/> namiestnik Niderlandów, arcyksiążę Albrecht. Widząc, że został odcięty od swej bazy, Maurycy wysłał z częścią sił swego kuzyna [[Ernest Nassauski|Ernesta Nassauskiego]] z zadaniem opóźniania pochodu armii hiszpańskiej. Uzyskany czas miał umożliwić Maurycemu ściągnięcie swych najlepszych oddziałów, które znajdowały się za rzeką Yser. Po połączeniu swej armii, nie mając innego wyjścia prócz ucieczki drogą morską, zamierzał stawić czoło nadchodzącej armii arcyksięcia Albrechta.
 
Ernest Nassauski otrzymał rozkaz przechwycenia mostu w Leffinge na rzece [[Yperlee]]. W tym celu ruszył w kierunku leżącej na południu przeprawy wraz ze szkockim regimentem Edmonda, holenderskim regimentem van der Noota, 4 kornetami jazdy i 2 działami – łącznie 2,1 tys. piechoty i 400 jazdy<ref>Mała Encyklopedia Wojskowa</ref>. Gdy przybył na miejsce, okazało się, że nieprzyjaciel panuje już nad przeprawą. Ernest rozwinął swe siły, licząc na to, że walka opóźni przeprawę Hiszpanów. Okazało się jednak, że ilość wojsk hiszpańskich, które zdążyły przejść już na drugą stronę rzeki jest bardzo duża, dlatego przeprowadzona przez wojska Albrechta szarża przebiła centrum Ernesta. Jazda niderlandzka uszła z pola walki, a piechota została całkowicie rozgromiona – szkocki regiment Edmonda został wybity niemal do ostatniego człowieka, natomiast niedobitki regimentu holenderskiego znalazły schronienie w Ostendzie. Na skutek doznanej klęski [[bitwa pod Leffinge|pod Leffinge]] Ernest został pozbawiony dowództwa.
Linia 46:
Pierwsza linia holenderskiej piechoty zajęła mocną obronną pozycję na szczycie wydm, z 6 działami osłaniającymi jej skrzydła. Maurycy umieścił tam swoje najlepsze regimenty liczące 6 kompanii muszkieterów, a dowództwo nad nimi objął doświadczony [[Francis Vere]]. Nie zamierzał wydzielać na czoło żadnego oddziału osłonowego, chcąc trzymać swe siły w całości do nadejścia Hiszpanów. W tyle, w centrum stanęła większość piechoty niderlandzkiej, a na przód lewego skrzydła wysunięta została jazda.
 
By osłonić swój pochód Hiszpanie wysłali naprzód 500 [[arkebuzerArkebuzeria|arkebuzerów]]ów, którzy jednak ulegli rozsypce pod wpływem ognia dział niderlandzkich ustawionych na wydmach. Ponadto kilka okrętów holenderskich ostrzelało prawe skrzydło armii Albrechta. Wkrótce dwa regimenty hiszpańskich wojsk nieregularnych, znajdujące się w straży przedniej, bez rozkazu ruszyły do ataku na znajdujące się na wzgórzu pozycje wojsk niderlandzkich, których część jeszcze przeprawiała się przez Yser, walcząc przy tym z wycieczkami garnizonu twierdzy Nieuport. Atak ten został odparty i oba regimenty hiszpańskie wycofały się w nieładzie. W tym samym czasie lekka kawaleria hiszpańska została rozgromiona przez szarżujących holenderskich kirasjerów.
 
Korzystając z odpływu, Albrecht wyprowadził swe wojska na wydmy i na drogę do Ostendy. To samo zrobił Maurycy, więc dalsze walki toczyły się na wydmach i drodze do Ostendy. Maurycy, który w międzyczasie przeprawił już wszystkie swe wojska przez Yser, ustawił armię w trzech rzutach – jazda na drodze i w rezerwie, natomiast niemal cała piechota w centrum, na wydmach. Ponadto na flankującym drogę do Ostendy wzgórzu stanęły 2 działa i 250 strzelców. Armia hiszpańska także ustawiła się w trzech rzutach – z piechotą na wydmach i jazdą na drodze.