I wojna izraelsko-arabska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz wykonuje inne drobne poprawki
drobne techniczne
Linia 280:
W dniu 29 maja przyjęto [[Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 50|Rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 50]], która ogłaszała od 11 czerwca trwające cztery tygodnie zawieszenie broni<ref>{{cytuj stronę | url = http://en.wikisource.org/wiki/United_Nations_Security_Council_Resolution_50 | tytuł = United Nations Security Council Resolution 50 | data dostępu = 2011-05-20| autor = | opublikowany = | praca = Wikisource| data = | język = en}}</ref>. Oznaczało to, że siły izraelskie przez cztery tygodnie nie mogłyby przeprowadzić żadnych zmian terytorialnych, a tym samym nie mogłyby dostarczyć zaopatrzenia do oblężonego miasta. Ben Gurion podjął wówczas decyzję o przeprowadzeniu w rejonie Latrun następnej operacji. Wcześniej jednak Izraelczycy przeprowadzili w nocy z 31 maja na 1 czerwca nalot na [[Amman]]. W nalocie uczestniczyły zaledwie trzy myśliwce Avia S-199, które zrzuciło kilka bomb na miasto. Przypadkowo zbombardowano także bazę lotniczą [[Royal Air Force]], co wywołało zdecydowane protesty ze strony Wielkiej Brytanii. Sam atak miał jednak bardzo duże znaczenie psychologiczne. W Ammanie odbywał się właśnie szczyt Komitetu Politycznego Ligi Arabskiej, który omawiał kwestię Rezolucji Rady Bezpieczeństwa nr 50. Widząc izraelskie samoloty bombardujące stolicę Transjordanii, arabscy przywódcy zrozumieli, że państwo żydowskie posiada bardzo duży potencjał militarny. Pomimo pokazu siły, Komitet Polityczny odrzucił wezwanie Rady Bezpieczeństwa ONZ. Konsekwencją tej decyzji, było wycofanie przez Wielką Brytanię swoich oficerów ze służby czynnej w Legionie Arabskim na terytorium Palestyny. Miało to bardzo poważne reperkusje dla zdolności bojowej tej najlepszej arabskiej jednostki. Król Abdallah zdołał przekonać część oficerów do pozostania, przyjmując ich na swoje utrzymanie. Jednak Wielka Brytania nasiliła swoje działania, aby jak najszybciej doprowadzić do ogłoszenia zawieszenia broni w Palestynie. Wykorzystała przy tym swoje wszystkie znajomości dyplomatyczne, zmuszając państwa arabskie do przyjęcia warunków rozejmu<ref>{{cytuj książkę | autor= Shlomo Aloni | tytuł= Arab-Israeli Air Wars 1947-82 |wydawca= Osprey Publishing |miejsce= |rok= 2001 |isbn= 1841762946}}</ref>.
 
Tymczasem wojska izraelskie zaangażowały się w działania na innych frontach wojny. Jednak 8 czerwca, przedstawiciel Agencji Żydowskiej, [[Zalman Aran]], który właśnie przebywał w Jerozolimie, skontaktował się z Dawidem Ben Gurionem. Z jego relacji wynikało, że zapasy żywności wystarczą jedynie na trzy dni, od jakiegoś czasu brakowało energii elektrycznej i kończyła się woda. Bardzo negatywny wpływ na morale obrońców wywierał nękający ostrzał jordańskiej artylerii. Od 15 maja zginęło ponad 300 Żydów, a około 1000 zostało rannych. Wszystkie te informacje wskazywały, że siły obrońców Jerozolimy są na wyczerpaniu i każdy większy atak Legionu Arabskiego przesądzi o losach miasta. Upadek miasta miałby bardzo negatywny wpływ na wszystkie żydowskie siły i mógłby doprowadzić do załamania się linii obronnych oraz upadku młodego państwa Izrael. Dawid Ben Gurion nie mógł sobie pozwolić na takie ryzyko i podjął decyzję o kolejnym ataku na Latrun. Wystąpiły przy tym poważne trudności z dyslokacją oddziałów. Wyczerpaną 7 Brygadę Pancerną musiano chwilowo wycofać w celu odpoczynku żołnierzy i reorganizacji oddziałów. Do przeprowadzenia [[operacja Joram|operacji ''Joram]]'']] (8-9 czerwca) wyznaczono elitarną [[Brygada Jiftach|Brygadę Jiftach]] złożoną z żołnierzy Palmach. Pomimo porażki był to najbardziej niebezpieczny atak przeprowadzony przez Siły Obronne Izraela w obszarze Latrun, który przy większej determinacji działań mógł zakończyć się sukcesem. W odpowiedzi Jordańczycy przeprowadzili dwa kontrataki: pierwszy na wioskę [[Bajt Susin]] (9 czerwca), a następnie na kibuc [[Gezer (kibuc)|Gezer]] i wioskę [[Dajr Muhajsin]] (10 czerwca). Podczas [[Bitwa o Gezer|bitwy o Gezer]] kibuc uległ całkowitemu zniszczeniu. Dochodzenie komisji śledczej wykazało później, że przyczyną porażki były błędy popełnione przez [[Sztab Generalny Sił Obronnych Izraela]]. Pomimo to, Żydzi przez cały czas poszukiwali innych możliwości dostarczenia zapasów do Jerozolimy i w dniu 10 czerwca ukończyli budowę [[Droga Birmańska (Izrael)|Drogi Birmańskiej]], która w całości przebiegała przez terytorium kontrolowane przez siły izraelskie. Następnie wybudowano wodociąg, dostarczając tą drogą żywność, wodę, leki, paliwo, uzbrojenie i amunicję do oblężonego miasta<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.hagana.co.il/show_item.asp?levelId=60947&itemId=131&itemType=0 | tytuł = Droga Birmańska | data dostępu = 2011-06-21 | autor = | opublikowany = | praca = The Hagana – Official Site | data = | język = he}}</ref>.
 
Działania wojenne prowadzone w pierwszej fazie wojny na froncie centralnym zakończyły się [[pat]]em. Izraelczycy zdołali utrzymać niemal wszystkie swoje pozycje, z wyjątkiem Starego Miasta Jerozolimy. Nie była to jednak zasługa umiejętnego dowodzenia lub skutecznych działań operacyjnych na polu walki. Wynikało to bardziej z defensywnej postawy Legionu Arabskiego, który ograniczył się do zajęcia wskazanych pozycji, które następnie bardzo skutecznie bronił. Wyraźnie zarysowała się przewaga w uzbrojeniu i wyszkoleniu jordańskich żołnierzy nad słabo dowodzonymi oddziałami żydowskimi, które bardzo często działały bardziej na zasadzie sił partyzanckich niż regularnej armii. U Jordańczyków pojawił się jednak poważny problem z brakiem zaopatrzenia. Izraelczycy nie dysponowali jednak sprawnym wywiadem i nie mogli wykorzystać słabości przeciwnika, o której po prostu nie wiedzieli.