Józef Bem: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Kariera wojskowa: Drobne redakcyjne Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
|||
Linia 77:
Józef Bem urodził się 14 marca 1794 roku w Busku{{odn|Laskowski|1931|s=252–253}} pod Tarnowem, gdzie jego ojciec Andrzej przeniósł się ze Lwowa, aby objąć posadę adwokata. Na początku 1801 roku rodzina Bemów zamieszkała w Krakowie, w którego okolicy wykupiła dwie pobliskie wsie: [[Gaj (województwo małopolskie)|Gaj]] oraz [[Brzyczyna|Brzyczynę Górną]]{{odn|Kovács|2009|s=14}}. W mieście młody Józef ukończył krakowskie [[I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie|Gimnazjum św. Anny]], które Austriacy przemianowali na ''Cesarsko-Królewskie Gimnazjum Akademickie''<ref>[http://www.nowodworek.krakow.pl/?dzial=3 Strona I Liceum Ogólnokształcące im. B. Nowodworskiego].</ref>.
=== Kariera wojskowa ===
3 października 1809 roku w wieku lat 15 został umieszczony przez rodziców w Korpusie Kadetów artylerii i inżynierii. Jako podporucznik [[elew]] 1 kwietnia 1810 przeszedł do elitarnej warszawskiej [[Szkoła Aplikacyjna Artylerii i Inżynierów|Szkoły Aplikacyjnej Artylerii i Inżynierii]]{{odn|Laskowski|1931|s=252–253}}, w której na dwanaście miejsc było 36 kandydatów{{r|PolTech}}. Tam zdobył podstawy wiedzy przydatnej w praktyce inżynierskiej, ucząc się [[arytmetyka|arytmetyki]], [[geometria|geometrii]] teoretycznej i praktycznej, [[trygonometria|trygonometrii]], [[algebra|algebry]], [[topografia (geografia)|topografii]], a także języków: polskiego, francuskiego, niemieckiego i rosyjskiego. Dzięki [[edukacja|edukacji]] oraz późniejszym podróżom po całej Europie stał się [[poliglota|poliglotą]]. Zajęcia w szkole obejmowały również zajęcia praktyczne. Oprócz strzelania i obsługi dział w programie znalazły się także zajęcia inżynierskie jak budowanie fortyfikacji oraz mostów{{odn|Chudzikowska|1990|s=34–35}}.
Linia 86:
Po upadku Gdańska i klęsce [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] pojechał do ojca, który w ordynacji pińczowskiej kupił dwie wsie – Słabkowice i Skorzów. Dnia 21 stycznia 1815 roku został wciągnięty na listę oficerów I baterii lekkokonnej w randze [[Kapitan (ranga)|kapitana]] służył w [[Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego|wojsku Królestwa Polskiego]]. We wrześniu 1817 roku przywrócono go do służby czynnej w armii Królestwa Polskiego i stacjonował w [[Łęczyca|Łęczycy]]{{odn|Chudzikowska|1990|s=63}}. W 1818 roku został [[adiutant]]em polowym [[Generałowie Wojska Polskiego|generała]] [[Piotr Bontemps|Piotra Bontempsa]] pracując jako inżynier wojskowy w [[Arsenał Królewski w Warszawie|Arsenale Królewskim w Warszawie]]. Tam w specjalnym, stworzonym na jego potrzeby laboratorium zawodowo zajął się doświadczeniami nad wojskową [[Pirotechnika|pirotechniką]] oraz bronią rakietową{{odn|Chudzikowska|1990|s=65–67}}.
Już od 1815 roku przeprowadzał własne doświadczenia z [[rakieta]]mi bojowymi – tzw. [[Raca kongrewska|racami kongrewskimi]], z którymi po raz pierwszy zetknął się
W latach 1819–1822 w stopniu [[Kapitan (ranga)|kapitana]] wykładał również artylerię oraz nauki fortyfikacyjne w Zimowej Szkole Artylerii{{r|Sltech}}. W 1822 został aresztowany i wydalony z wojska na co złożyło się kilka przyczyn. Został posądzony o przynależność do [[Wolnomularstwo Narodowe|Wolnomularstwa Narodowego]], uczestnictwo w [[pojedynek|pojedynku]] oraz zaniedbania w rozliczeniach finansowych{{r|Sltech}}. Aresztowany przez władze rosyjskie spędził kilka miesięcy w areszcie. 30 lipca 1822 sąd dywizyjny skazał go na rok więzienia i degradację za „zatajenie okoliczności, tyczącej się złożenia deklaracji nienależenia do towarzystw tajnych”. 8 sierpnia [[Konstanty Romanow (1779–1831)|wielki książę Konstanty]] na prośbę Bontempsa złagodził mu wymiar kary, pozbawiając go jedynie stałego etatu. Do służby czynnej powrócił jednak już w 1823 kiedy przywrócono go do armii{{odn|Laskowski|1931|s=252–253}} r. W tym czasie zabił w pojedynku nieznanego przeciwnika, sam otrzymując ciężki postrzał w udo przez co kulał do końca życia. 23 grudnia 1824 roku przeniesiony do cywila za „niedbalstwo w służbie”{{odn|Laskowski|1931|s=252–253}}. 29 stycznia 1826 roku został ostatecznie zdymisjonowany – formalnie ze względu na słaby stan zdrowia{{odn|Chudzikowska|1990|s=90}}{{odn|Laskowski|1931|s=252–253}}.
| |||