Wikipedia

Philipp Scheidemann: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Resheku922 (dyskusja | edycje)
1833 edycje
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
było poprawnie
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 1:
{{Polityk infobox
|polityk = Philipp Scheidemann
|data urodzenia = [[26 lipca]] [[1865]]
|miejsce urodzenia = [[Kassel]]
|data śmierci = [[29 listopada]] [[1939]]
|miejsce śmierci = [[Kopenhaga]]
|grafika = [[Plik:Bundesarchiv Bild 146-1979-122-29A, Philipp Scheidemann.jpg|150px]]
|funkcja = [[Kanclerze Niemiec|PremierKanclerz Rzeszy]]
|partia = [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]]
|od = [[13 lutego]] [[1919]]
|do = [[20 czerwca]] [[1919]]
|poprzednik = [[Friedrich Ebert]]
|następca = [[Gustav Bauer]]
}}
[[Plik:Philipp scheidemann.jpg|thumb|right|Philipp Scheidemann]]
'''Philipp Scheidemann''' (ur. [[26 lipca]] [[1865]] w [[Kassel]], zm. [[29 listopada]] [[1939]] w [[Kopenhaga|Kopenhadze]]) – polityk [[Niemcy|niemiecki]], członek partii [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]], kanclerz. Proklamował powstanie Republiki Niemieckiej, zwanej także [[Republika Weimarska|Republiką Weimarską]].
 
Linia 22:
W 1889 roku poślubił Johannę Friderike Luise i zamieszkał z nią w [[Marburg]]u. Tam też przyszły na świat ich trzy córki: Lina, Luisa i Hedwig. Scheidemann był już wtedy cenionym redaktorem lewicowej prasy i aktywnym działaczem socjaldemokracji.
 
W latach 1903-19181903–1918 był socjaldemokratycznym deputowanym do [[Reichstag]]u. W 1911 roku wszedł w skład zarządu SPD, a rok później został wybrany wiceprzewodniczącym parlamentu. W początkowym okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] Scheidemann był jej zwolennikiem, lecz w późniejszym czasie opowiadał się już za pokojem i powrotem do [[Status quo (termin)|statusu quo]]. Od 1916 był razem z [[Friedrich Ebert|Friedrichem Ebertem]] współprzewodniczącym SPD. W 1918 został [[Minister bez teki|ministrem bez teki]] w rządzie [[MaximilianRząd Maxa von BadenBadena|Maksymilianarządzie Maxa von BadeńskiegoBadena]].
 
W obliczu przegranej wojny i trudności gospodarczych Niemcy stanęły na progu [[Rewolucja|rewolucji]]. W całym kraju wybuchały [[strajk]]i i zamieszki. Mając na celu uspokojenie nastrojów 9 listopada 1918 Scheidemann około godziny 14 proklamował z balkonu Reichstagu powstanie republiki w Niemczech. Akt ten nie był konsultowany z ówczesnym kanclerzem Friedrichem Ebertem i odbył się wbrew jego woli. 19 stycznia 1919 roku odbyły się wybory do Zgromadzenia Narodowego, a następnie powołano nowy rząd z Scheidemannem na czele. Do rządu weszło SPD, [[CentrumNiemiecka (opcjaPartia polityczna)Centrum|Centrum]] i demokraci. Samego Scheidemanna określano mianem nie kanclerza a premierem Rzeszy (''Reichsministerpräsident''). Scheidemann był kanclerzem od 13 lutego do 20 czerwca 1919. W swoim rządzie nie posiadał zbytniego poważania, nie umiał wypracować także konkretnej koncepcji rządzenia państwem. Do sukcesów gabinetu Scheidemanna należy zaliczyć ustabilizowanie sytuacji w Niemczech. Premier Rzeszy był zdeklarowanym krytykiem [[Traktat wersalski|traktatu wersalskiego]], który odrzucił. Fakt ten, w związku z koniecznością zakończenia wojny, był bezpośrednią przyczyną podania się kanclerza do dymisji.
 
Po ustąpieniu z urzędu Scheidemann wrócił do Kassel, gdzie pełnił funkcję nadburmistrza, zasiadał także w Reichstagu. Jako jeden z twórców Republiki Weimarskiej, był negatywnie postrzegany przez [[narodowy socjalizm|narodowych socjalistów]]. Po przejęciu władzy przez [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]], by uniknąć aresztowania, Scheidemann udaje się do [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. Następnie podróżował po wielu państwach m.in. [[II Rzeczpospolita|Polsce]]. W końcu osiadł w [[Kopenhaga|stolicy]] [[Dania|Danii]], gdzie zmarł 29 listopada 1939.
 
== Gabinet Scheidemanna (luty-czerwiec 1919) ==
[[Plik:Bundesarchiv Bild 183-R08282, Weimar, Regierung Scheidemann.jpg|thumb|300px|Gabinet Scheidemanna, [[Weimar]], 13 lutego 1919]]
{{Osobny artykuł|Rząd Philippa Scheidemanna}}
 
* Philipp Scheidemann ([[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]]) – kanclerz Rzeszy
* [[Eugen Schiffer]] ([[Niemiecka Partia Demokratyczna|DDP]]) – wicekanclerz i minister finansów Rzeszy
* [[Ulrich von Brockdorff-Rantzau]] – minister spraw zagranicznych
* [[Hugo PreussPreuß]] (DDP) – minister spraw wewnętrznych Rzeszy
* [[Otto Landsberg]] (SPD) – minister sprawiedliwości Rzeszy
* [[Rudolf Wissell]] (SPD) – minister gospodarki Rzeszy
Linia 46:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor = Marek Andrzejewski |tytuł = Od Bismarcka do Schrödera. Portrety niemieckich kanclerzy |data = 2003 |isbn = 83-7326-131-1 |miejsce = Gdańsk |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |oclc = 749301895 }}
{{Kanclerze Niemiec}}▼
 
▲{{Kanclerze Niemiec}}
{{Kontrola autorytatywna}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Philipp_Scheidemann”