Bart D. Ehrman: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
Wipur (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Linia 6:
|opis grafiki =
|pełne imię i nazwisko =
|data urodzenia = [[1955]]
|miejsce urodzenia = [[Lawrence (Kansas)|Lawrence]]
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|narodowość = [[Amerykanie|amerykańska]]
|język = [[Amerykańskaamerykańska odmiana języka angielskiego|angielski]]
|Alma Mater = Moody Bible Institute<br />Wheaton College<br />Princeton Theological Seminary
|dziedzina sztuki = [[krytyka tekstu]]
Linia 26:
|www = http://www.bartdehrman.com
}}
'''Bart D. Ehrman''' (ur. w [[1955 w literaturze|1955]] w [[Lawrence (Kansas)|Lawrence]]) – profesor na wydziale [[Religioznawstwo|religioznawstwa]]Uniwersytet naKaroliny [[UniversityPółnocnej of North Carolina atw Chapel Hill|Uniwersytecie PółnocnejUniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill]], na Wydziale [[religioznawstwo|Religioznawstwa]], amerykański [[Krytykakrytyka tekstu|krytyk tekstu]] [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]], autor bestsellerów. W młodości był fundamentalistą chrześcijańskim, później stał się agnostykiem.
 
== Wykształcenie i praca zawodowa ==
Ehrman jest absolwentem [[Wheaton College (Illinois)|Wheaton College]] (Illinois). W 1985 obronił z wyróżnieniem pracę doktorską w Seminarium Teologicznym w [[Princeton]]. Od 1988 roku – po czterech latach nauczania na [[Uniwersytet Rutgersa|Uniwersytecie Stanowym RutgersRutgersa]] (w [[New Jersey]]) – pracuje na wydzialeWydziale religioznawstwaReligioznawstwa naUniwersytetu [[University of North Carolina at Chapel Hill|UniwersytecieKaroliny Północnej Karoliny w Chapel Hill]], pełniąc między innymi w latach 2000–2006 funkcję dyrektora tego wydziału.
 
W swoich książkach często wspomina swój młodzieńczy chrześcijański [[Fundamentalizm religijny|fundamentalizm]], który wykształcił w nim wiarę w to, że słowa [[Biblia|Biblii]] są natchnione przez [[Bóg|Boga]] i chronione przez niego od jakichkolwiek błędów. Jego późniejsze studia ostatecznie doprowadziły go do wniosku, że rękopisy biblijne zawierają wiele błędów wynikłych z procesu ręcznego kopiowania tekstów w pierwszych wiekach [[Naszej ery|n.e.]] Przez 15 lat uważał siebie za liberalnego chrześcijanina, później po zmaganiach z [[Problem zła|problemem filozoficznym zła]] i cierpienia stał się [[Agnostycyzm|agnostykiem]].
 
Domeną jego pracy naukowej są kwestie dotyczące [[Jezus historyczny|Jezusa historycznego]], [[apokryf]]ów z okresu wczesnego [[Chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]] oraz okresu [[Ojcowieojcowie Kościoła|Ojcówojców Kościoła]], a także tradycja [[rękopis]]ówrękopisów [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]. Jest badaczem wspierającym hipotezę [[Jezus historyczny#Prorok apokaliptyczny|Jezusa jako proroka apokaliptycznego]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Ehrman | imię = Bart D. | tytuł = Nowy Testament: Historyczne wprowadzenie do literatury wczesnochrześcijańskiej | wydawca = Wydawnictwo CIS | miejsce = Warszawa | rok = 2014 | strony = 252-274 | isbn = 978-83-61710-12-7}}</ref>. Napisał ponad dwadzieścia książek, wiele artykułów naukowych i kilkadziesiąt recenzji książek.
 
Wśród jego książek znajdują się między innymi: grecko-angielskie wydanie ''Ojcowie Kościoła'' w serii Loeb Classical Library (Harvard University Press), opracowanie dotyczące nowo odkrytej [[Ewangelia Judasza|Ewangelii Judasza]] pod nazwą ''The Lost Gospel of Judas Iscariot'' (Oxford University Press), a także trzy pozycje będące na liście [[bestseller]]ów gazety [[The New York Times]]: ''Jezus Interrupted'' (przegląd najnowszych badań naukowych dotyczących [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]), ''God's Problem'' (praca na temat cierpienia w [[Biblia|Biblii]]) i ''Przeinaczanie Jezusa'' (popularnonaukowe ujęcie problematyki tworzenia kopii tekstu Nowego Testamentu). Książki Barta D. Ehrmana zostały przetłumaczone na dwadzieścia siedem różnych języków.
 
Jednym z jego najważniejszych dzieł jest [[The Orthodox Corruption of Scripture]] (1996, 2011).
Linia 50:
Ehrman jest krytykowany przez innych uczonych za brak obiektywizmu. [[Daniel B. Wallace|Daniel Wallace]] uważa Ehrmana nie tylko za jednego z wiodących amerykańskich krytyków tekstu, ale również za jednego z najbardziej błyskotliwych i kreatywnych, jakich kiedykolwiek znał. Mimo to, zarzuca on mu brak obiektywizmu w niektórych kwestiach. Wallace wytyka Ehrmanowi, że pomimo, iż jest świadomy tego, że większość wariantów tekstowych jest nieistotna, to jednak jego popularne publikacje sprawiają wrażenie, że warianty te istotnie utrudniają dotarcie do oryginalnego tekstu Nowego Testamentu. Wallace zarzucił również, że część jego analiz gramatycznych jest błędna, chociaż przyznaje, że niektóre współczesne tłumaczenia je uwzględniły<ref>{{Cytuj pismo | imię = D. | nazwisko = Wallace | url = http://www.etsjets.org/files/JETS-PDFs/49/49-2/JETS_49-2_327-349_Wallace.pdf | tytuł = The Gospel According to Bart: A Review Article of Misquoting Jesus by Bart Ehrman | czasopismo = JETS | oznaczenie = 49/2 | miesiąc = June | rok = 2006 | strony = 327–349}}</ref>. Jego zdaniem Ehrman stosuje inną miarę dla rękopisów Nowego Testamentu, a inną w odniesieniu do innych dzieł starożytnych<ref>{{Cytuj książkę | imię = D. | nazwisko = Wallace | tytuł = Revisiting the Corruption of the New Testament | wydawca = | miejsce = Grand Rapids | rok = 2011 | isbn = 978-0-8254-3338-2 | strony = 29-30}}</ref>.
 
[[Andreas J. Köstenberger]], Darrell L. Bock oraz Josh D. Chatraw krytykują Ehrmana za sposób, w jaki w książce ''Jesus, Interrupted'' powołuje się na „współczesny naukowy konsensus”, za pisanie, że jego poglądy są „chlebem powszednim” (ang. ''standard fare'') i uznawane przez „wszystkich jego najbliższych znajomych” oraz „szeroko akceptowane wśród uczonych Nowego Testamentu” oraz „szeroko nauczane w seminariach i na wydziałach teologii”. Według tych krytyków, mówiąc o konsensusie ma na myśli tylko tych uczonych, którzy wyrażają poglądy zgodne z nim samym<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Köstenberger | imię = Andreas J. | autor link = Andreas J. Köstenberger | nazwisko2 = Bock | imię2 = Darrell L. |autor=link2| nazwisko3 = Chatraw | imię3 = Josh D. | tytuł = Truth in a Culture of Doubt: Engaging Skeptical Challenges to the Bible | data = 2014 | wydawca = B&H Publishing Group | strony = 34 | url = https://books.google.com/books?id=CPjUBQAAQBAJ&pg=PA34 | data dostępu = 2015-11-08}}</ref>. Chatraw ocenił, że Ehrman w książce ''Jesus, Interrupted'' rzadko przedstawia najlepsze argumenty za odmiennymi stanowiskami<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Chatraw | imię = Josh | tytuł = Disunity and Diversity: The Biblical of Bart Ehrman | czasopismo = Journal of the Evangelical Theological Society | data = 2011 | wolumin = 54 | oznaczenie = 3 | strony = 449 | url = http://www.etsjets.org/files/JETS-PDFs/54/54-3/JETS_54-3_449-465_Chatraw.pdf | data dostępu = 2015-11-08}}</ref>.
 
[[Craig Blomberg]] zarzucił Ehrmanowi, że w książce ''Misquoting Jesus'' zawyża liczbę jak i znaczenie [[Warianty tekstowe Nowego Testamentu|wariantów tekstowych Nowego Testamentu]], cytując następujący fragment z ksiązki Ehrmana<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Blomberg | imię = Craig |odn = tak |autor link = Craig Blomberg |język=en | tytuł = Can We Still Believe the Bible? | data = 2014 | wydawca = Brazos Press | rozdział = 1: Aren't the Copies of the Bible Hopelessly Corrupt? |url = https://books.google.pl/books?id=kZ38AgAAQBAJ&lpg=PP1&pg=PT24}}</ref>: {{CytatD
|Uczeni znacząco różnią się w swoich oszacowaniach — niektórzy mówią, że jest 200.000 znanych wariantów, inni mówią 300.000, jeszcze inni 400.000 lub więcej! Nie wiemy na pewno, ponieważ, pomimo imponującego rozwoju technik komputerowych, nikt jeszcze nie był w stanie ich wszystkich policzyć. Być może, tak jak zasygnalizowałem wcześniej, najlepiej kwestię tą przedstawić w sposób porównawczy. Więcej jest wariantów pomiędzy manuskryptami niż słów w Nowym Testamencie{{refn|grupa=uwaga|{{ang.|Scholars differ significantly in their estimates — some say there are 200.000 variants known, some say 300.000, some say 400.000 or more! We do not know for sure because, despite impressive developments in computer technology, no one has yet been able to count them all. Perhaps, as I indicated earlier, it is best simply to leave the matter in comparative terms. There are more variations among our manuscripts than there are words in the New Testament}}}}.
|Bart D. Ehrman|Misquoting Jesus: The Story behind Who Changed the Bible and Why}} Ponadto, zdaniem Blomberga, twierdzenia jakoby kanon biblijny utworzony został z przyczyn politycznych są nieuzasadnione<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Blomberg | imię = Craig | autor link = Craig Blomberg | tytuł = Can We Still Believe the Bible? | data = 2014 | wydawca = Brazos Press | strony = 13}}</ref>.
 
[[Gordon D. Fee]] zarzucił, że Ehrman zbyt często możliwość zamienia na prawdopodobieństwo, a prawdopodobieństwo na pewność, w sytuacji gdy inne wytłumaczenia na powstanie danego wariantu też są możliwe<ref>{{Cytuj pismo | autor = Gordon D. Fee | tytuł= The Orthodox Corruption of Scripture | czasopismo = Critical Review of Books in Religion | oznaczenie = 8 | rok = 1995 | strony = 204}}</ref>
Linia 107:
 
== Bibliografia ==
#* Bart D. Ehrman ''Przeinaczanie Jezusa: kto i dlaczego zmieniał Biblię'', [[Warszawa]]: [[Wydawnictwo CiS]], [[2009 w literaturze|2009]]. {{ISBN|978-83-85458-27-2}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.bartdehrman.com Strona domowainternetowa Barta D. Ehrmana]
* [http://web.archive.org/web/20130524003706/http://religion.unc.edu/people/current-faculty/faculty-docs/CVEhrman.pdf Biografia na stronie wydziałuWydziału religioznawstwa],Religioznawstwa Uniwersytet PółnocnejUniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill.]
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 119:
[[Kategoria:Amerykańscy religioznawcy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1955]]
[[Kategoria:Wykładowcy UniversityUniwersytetu ofKaroliny NorthPółnocnej Carolina atw Chapel Hill]]