Transformator: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
xaKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK
Znacznik: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć)
m Wycofano edycje użytkownika 77.65.46.26 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Brociak.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 1:
{{Inne znaczenia|elektrotechniki|[[Transformator (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
[[Plik:Transformer3d col3 pl.png|thumb|300px|Schematyczne przedstawienie idealnego transformatora]]
[[Plik:WeldingTransformer-1.63.png|thumb|300px|Przykład ułożenia uzwojeń]]
[[Plik:Blachy transformatorowe.jpg|thumb|300px|Kształtki typu EI rdzenia transformatora jednofazowego małej mocy.]]
[[Plik:SmallTransformer.JPG|thumb|300px|Transformator zasilający małej mocy]]
'''Transformator''' (z [[łacina|łac.]] ''transformare'' – przekształcać) – [[maszyna elektryczna]] służąca do przenoszenia [[energia elektryczna|energii elektrycznej]] prądu przemiennego drogą [[indukcja elektromagnetyczna|indukcji]] z jednego obwodu elektrycznego do drugiego, z zachowaniem pierwotnej częstotliwości. Zwykle zmieniane jest równocześnie [[napięcie elektryczne]] (wyjątek stanowi [[transformator separacyjny]], w którym napięcie nie ulega zmianie).
 
Transformator umożliwia w ten sposób na przykład zmianę napięcia panującego w [[sieć wysokiego napięcia|sieci wysokiego napięcia]], które jest odpowiednie do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości, na [[niskie napięcie]], do którego dostosowane są poszczególne [[Odbiornik energii elektrycznej|odbiorniki]]. W [[sieć elektroenergetyczna|sieci elektroenergetycznej]] zmiana napięcia zachodzi kilkustopniowo w [[stacja transformatorowa|stacjach transformatorowych]].
 
Z kolei w [[elektrownia]]ch, gdzie napięcie generatora zawiera się w granicach od 6 kV do dwudziestu kilku kV, stosuje się transformatory blokowe. Podwyższają one napięcia z poziomu napięcia [[generator elektryczny|generatora]], na poziom [[Sieć wysokiego napięcia|sieci przesyłowej]] (z reguły 220 lub 400 kV)<ref>P. Kahl, ''Sieci elektroenergetyczne'', Warszawa 1981, s. 45.</ref>.
 
Według wielu autorów<ref>Antoni M. Plamitzer, ''Maszyny elektryczne'', rozdział 1.1.: ''Zadania oraz klasyfikacja maszyn i transformatorów'', Warszawa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, s. 35, 1982, {{ISBN|83-204-0408-8}}.</ref><ref>Józef Węglarz, ''Maszyny elektryczne'', rozdział 3: ''Transformatory'', Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1968, s. 196.</ref> transformator nie jest [[maszyna elektryczna|maszyną elektryczną]], lecz [[urządzenie]]m; autorzy ci argumentują, że nie posiada on części ruchomych, wchodzi on jednak zwykle w zakres nauczania maszyn elektrycznych, gdyż zachodzą w nim zjawiska identyczne (poza ruchem) jak w maszynach prądu przemiennego.
 
== Budowa transformatora ==
Transformator składa się z dwóch zasadniczych elementów: [[Stal transformatorowa|stalowego]] [[rdzeń magnetyczny|rdzenia]] i [[uzwojenie|uzwojeń]] ([[cewka|cewek]]) wykonanych z miedzi lub aluminium<ref name=latek>{{cytuj książkę |nazwisko = Władysław |imię =Latek |autor link = |tytuł =Zarys maszyn elektrycznych. część I |wydanie =piąte zmienione |wydawca =Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej |miejsce =Warszawa |rok =1974 |strony =26–29 |rozdział =Transformatory |język =pl}}</ref>.