Santeria: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
m MalarzBOT: korekta wielkości nagłówków
Linia 8:
Ten mechanizm, który do tej pory ułatwiał religii katolickiej ekspansję, tym razem zadziałał w sposób nieoczekiwany. [[Misjonarz]]e katoliccy bowiem starali się na ogół „wkomponować” wierzenia, jakie zastali, w nurt [[doktryna religijna|doktryny]] katolickiej. [[cecha|Atrybuty]] i zadania plemiennych bóstw przypisywano katolickim [[Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego|świętym]], pozostałości zaś [[kult matriarchalny|kultów matriarchalnych]] ([[Bogini Matka]], Wielka Bogini, bogini niebios i in.) zastępowano [[kult maryjny|kultem maryjnym]]. Wyznawcy tradycyjnej religii ukrywali swoje prawdziwe wyznanie za wizerunkami katolickich świętych, budując im ołtarze, które w rzeczywistości honorowały [[orisza|orisze]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Usidlająca moc santerii — BIBLIOTEKA INTERNETOWA Strażnicy |data dostępu = 2019-02-05 |opublikowany = wol.jw.org |url = https://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/102000488}}</ref>.[[Plik:Santeria.JPG|right|thumb|200px|Miejsce kultu Santerii w [[Hawana|Hawanie]]]]
 
==== Główne bóstwa (wierzenia ludu Joruba): ====
 
*''[[Babalu Aye]]'' – orisza zdrowia i chorób mających swoje podłoże w krwi, utożsamiany z [[Łazarz (postać biblijna)|św. Łazarzem]]
Linia 27:
Bóg jorubskiego [[panteon]]u, [[Olorun]], został utożsamiony z katolickim [[Bóg Ojciec|Bogiem Ojcem]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Santería |data dostępu = 2019-02-05 |opublikowany = www.4wymiar.pl |url = http://www.4wymiar.pl/w-nowym-numerze/930-santeria.html}}</ref>. Jorubowie zaakceptowali katolickie wizerunki świętych czy Maryi, podstawili jedynie pod nie swoje orisze i w istocie to nadal im oddawali cześć. W późniejszym okresie wyznawcami religii stali się członkowie innych ludów z grupy [[Bantu]], osoby pochodzenia [[Gwinea|gwinejskiego]] lub [[senegal]]skiego.
 
==== Rytuały ====
Oprócz uczestnictwa w katolickich ceremoniach, istnieją w Santerii także inne rytuały. Wiadomości o nich są skąpe, gdyż wyznawcy strzegą dość starannie swoich tajemnic. Wiadomo jednak, że obejmują one praktyki powiązane z [[szamanizm|szamanizmem]] (tańce do rytmicznej muzyki mające ułatwić osiągnięcie [[ekstaza|ekstazy]] religijnej i kontakt z duchami przodków, opętania<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Wojciech Ossowski :: Blog :: Polskie Raadio - muzyka kubańska |data dostępu = 2019-02-05 |opublikowany = www2.polskieradio.pl |url = http://www2.polskieradio.pl/blogi/ossowski/wpis/default.aspx?page=9826&id=181941}}</ref>); składa się także ofiary z owoców, jedzenia, lub zwierząt. Kapłan lub kapłanka Santerii nazywani są Santero bądź Santera, czyli „ta/ten, który/a tworzy świętych”.
 
Występują dość znaczne różnice zarówno w wierzeniach, jak i obrzędowości między różnymi grupami wyznawców, np. odmiana Santerii występująca na Kubie jest bardziej zbliżona do pierwotnych wierzeń, z kolei meksykańska najbardziej „skatolicyzowana”.
 
==== Liczebność wyznawców ====
Religia Santeria nigdy nie została zniszczona ani zmarginalizowana. Dane o liczbie wyznawców są sporne, gdyż Santeria nie dąży nigdzie do rejestracji wyznania jako [[Związek wyznaniowy|związku wyznaniowego]], a wyznawcy tej religii ujmowani są w [[statystyka]]ch jako katolicy. Operuje się liczbami od kilkuset tysięcy (to jednak wydaje się być mocno zaniżonym szacunkiem) do ok. 10 milionów. Zarejestrowani wyznawcy w Stanach Zjednoczonych to jedynie 22 tysiące. Rozmieszczenie wyznawców jest nieregularne, większe skupiska znajdują się na [[Kuba|Kubie]], w [[Stany Zjednoczone|USA]] wśród imigrantów na [[Floryda|Florydzie]] i w [[Kalifornia|Kalifornii]], a także w [[Meksyk]]u, na wyspach karaibskich oraz w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]]. W Europie stanowią niewielki odsetek wśród imigrantów we [[Francja|Francji]] i [[Holandia|Holandii]].
 
==== Santeria w kulturze masowej ====
Elementy tradycyjnych rytmów Jorubów przedostały się też na komercyjne rynki muzyczne, ciesząc się sporą popularnością w USA, zaczynają też zdobywać rynki krajów „starej [[Unia Europejska|UE]]”<ref name=":0" />. Inny komercyjny aspekt religii to sklepy, w tym internetowe, oferujące akcesoria związane z [[magia|magią]] Jorubów oraz zioła używane w medycynie ludowej tego plemienia.