Percepcja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mirowsky (dyskusja | edycje)
Było to omówienie badania - myślę, że warto w sposób skrutowy je opisać, by każdy wiedział na czym polegało. Najwyraźniej byłem w błędzie
WP:SK+mSK+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1:
''' Percepcja ''' – procesy zmysłowe oraz interpretujące je jako wytwór obiektów lub wydarzeń pochodzących z zewnętrznego, trójwymiarowego świata. Działem [[psychologia|psychologii]], który w największym stopniu bada percepcję jest [[psychofizyka]].
== Czym jest percepcja? ==
''' Percepcja ''' – procesy zmysłowe oraz interpretujące je jako wytwór obiektów lub wydarzeń pochodzących z zewnętrznego, trójwymiarowego świata.
 
== Proces percepcji ==
Działem Psychologii, który w największym stopniu bada percepcję jest [[Psychofizyka]].
W procesie percepcji wyróźniamywyróżnia dwa bodźce. Są tosię [[Bodziec proksymalny|bodźce proksymalne]] i [[Bodziec dystalny|bodźce dystalne]]. Występują one wśród każdego zmysłu: kontaktowych takich jak dotyk czy smak, czy działających na dotyk.
 
'''Identyfikacja i rozpoznawanie'''
W procesie percepcji wyróźniamy dwa bodźce. Są to [[Bodziec proksymalny|bodźce proksymalne]] i [[Bodziec dystalny|bodźce dystalne]]. Występują one wśród każdego zmysłu: kontaktowych takich jak dotyk czy smak, czy działających na dotyk.
 
* I'''dentyfikacja i rozpoznawanie –'''Istnieją dwa sposoby przypisywania znaczenia spostrzeżeniom., Inaczejinaczej zwane procesami typu ''góra-dół, dół-góra'':
*'''''- Przetwarzanieprzetwarzanie typu ''góra-dół''''''' procesy postrzegania, w których informacje czerpane z ''dawnych doświadczeń, wiedzy, oczekiwań, motywacji i wykształcenia'' wpływają na sposób interpretacji i klasyfikacji postrzeganego przedmiotu (odtwarzanie fonemiczne – uzupełnianie brakujących fonemów) (odpowiada za sterowanie pojęciami; reprezentacje percepcyjna pozostaje pod wpływem wcześniejszej wiedzy, motywacji, oczekiwań i innych aspektów wyższego funkcjonowania umysłowego jednostki),
* przetwarzanie <brtypu />'''''- Przetwarzanie typu dół-góra''''' – analizy percepcyjne opierające się na ''danych zmysłowych'' dostępnych w otoczeniu, wyniki analiz są przekazywane do mózgu w celu utworzenia bardziej abstrakcyjnych reprezentacji ( odpowiada za sterowanie danymi; reprezentacja percepcyjna jest konstruowana na podstawie informacji zmysłowych) [[Plik:Percepcja - procesy typu góra dół, dół góra .png|mały]]<br />'''Istnieją dwa rodzaje struktur poznawczych:'''
 
'''Rodzaje struktur poznawczych:'''
* '''Związanazwiązana z [[wyobraźnia|wyobraźnią]]'''. Odbierane przez nią [[wrażenie|wrażenia]] zmysłowe zazwyczaj są deformowane przez nasze oczekiwania, [[potrzeba|potrzeby]], [[uczucie|uczucia]] i mechanizmy obronne, uruchamiane przez [[podświadomość]].
* '''Związanazwiązana z [[Inteligencja (psychologia)|inteligencją]]'''. Koryguje ona doznania zarejestrowane w naszej wyobraźni.
 
Systemy percepcyjne człowieka umożliwiają mu widzieć, słyszeć, czuć [[Smak (fizjologia)|smak]], [[zapach]], dotyk i zmiany temperatury. Jest to także poczucie świadomości (otoczenia).
Jest to także poczucie świadomości (otoczenia).
 
Percepcja w szerokim sensie oznacza rejestrację (uchwycenie) przedmiotów i zdarzeń środowiska zewnętrznego: ich odbiór sensoryczny, zrozumienie, identyfikację i określenie werbalne oraz przygotowanie do reakcji na bodziec.
 
'''Etapy procesu postrzegania''':
* odbiór wrażeń,
* postrzeganie w wąskim znaczeniu,
Linia 23 ⟶ 24:
 
== Procesy organizujące percepcję ==
*''' Uwaga''' – stan koncentracji świadomości na pewnym obszarze informacji dostępnych percepcji
*''' Selekcja ukierunkowana na cel''' – czynnik determinujący wybieranie przez ludzi do dalszego przetwarzania tylko części napływających bodźców sensorycznych; odzwierciedla dokonane wybory jako funkcję własnych celów jednostki Pochwycenie przez bodziec – czynnik określający, dlaczego ludzie wybierają i przetwarzają tylko część bodźców sensorycznych; pojawia się, kiedy cechy bodźców – obiektów znajdujących się w otoczeniu – automatycznie przyciągających uwagę, niezależnie od konkretnych celów osoby jej postrzegającej Zmieniając jeden czynnik i obserwując, jak wypływa to na sposób przostrzegania przez ludzi zestawu, zostały sformułowane prawa organizacji percepcji:
 
*''' Prawo bliskości''' – ludzie grupują razem najbliższe elementy,
*'''Selekcja ukierunkowana na cel''' – czynnik determinujący wybieranie przez ludzi do dalszego przetwarzania tylko części napływających bodźców sensorycznych; odzwierciedla dokonane wybory jako funkcję własnych celów jednostki Pochwycenie przez bodziec – czynnik określający, dlaczego ludzie wybierają i przetwarzają tylko część bodźców sensorycznych; pojawia się, kiedy cechy bodźców – obiektów znajdujących się w otoczeniu – automatycznie przyciągających uwagę, niezależnie od konkretnych celów osoby jej postrzegającej Zmieniając jeden czynnik i obserwując, jak wypływa to na sposób przostrzegania przez ludzi zestawu, zostały sformułowane prawa organizacji percepcji:
*''' Prawo podobieństwa''' – ludzie grupują razem elementy najbardziej podobne,
 
*''' Prawo ciągłości''' – ludzie spostrzegają linie jako ciągłe, nawet wtedy, gdy są one przerwane,
*'''Prawo bliskości''' – ludzie grupują razem najbliższe elementy,
*''' Prawo domykania''' – ludzie mają tendencje do zapełniania niewielkich przerw w doświadczanych obiektach, tak aby tworzyć całości,
 
*''' Prawo wspólnego losu''' – ludzie mają tendencje do grupowania razem obiektów, które zdają się poruszać w tym samym kierunki.
*'''Prawo podobieństwa''' – ludzie grupują razem elementy najbardziej podobne,
 
*'''Prawo ciągłości''' – ludzie spostrzegają linie jako ciągłe, nawet wtedy, gdy są one przerwane,
 
*'''Prawo domykania''' – ludzie mają tendencje do zapełniania niewielkich przerw w doświadczanych obiektach, tak aby tworzyć całości,
 
*'''Prawo wspólnego losu''' – ludzie mają tendencje do grupowania razem obiektów, które zdają się poruszać w tym samym kierunki.
 
== Stałość percepcyjna ==
'''''Stałość percepcyjna''''' to zdolność do utrzymywania niezmiennego postrzegania obiektu pomimo zmienności jego obrazu na siatkówce:
*''' Stałość wielkości''' – zdolność do postrzegania rzeczywistej wielkości obiektu mimo zmiany wielkości jego obrazu na siatkówce,
*''' Stałość kształtu''' – zdolność do postrzegania prawdziwego kształtu obiektu mimo zmiany kształtu jego obrazu na siatkówce,
*''' Stałość jasności''' – tendencja do postrzegania białości, szarości lub czerni obiektów jako stałych, przy zmieniającym się natężeniu oświetlenia.
 
== Bibliografia ==
'''''Stałość percepcyjna''''' – zdolność do utrzymywania niezmiennego postrzegania obiektu pomimo zmienności jego obrazu na siatkówce:
* 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Roger R. Hock. Gdańskie wydawnictwo Psychologiczne ISBN 83-89120-61-5.
 
* Psychologia i Życie. Philip G. Zimbardo, Richard J. Gerrig. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2012 ISBN 978-83-01-17257-2.
*'''Stałość wielkości''' – zdolność do postrzegania rzeczywistej wielkości obiektu mimo zmiany wielkości jego obrazu na siatkówce,
 
*'''Stałość kształtu''' – zdolność do postrzegania prawdziwego kształtu obiektu mimo zmiany kształtu jego obrazu na siatkówce,
 
*'''Stałość jasności''' – tendencja do postrzegania białości, szarości lub czerni obiektów jako stałych, przy zmieniającym się natężeniu oświetlenia.
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{SEP | url = perception-episprob/ | autor = Jack Lyons | tytuł = Epistemological Problems of Perception | data = 2016-12-05 | data dostępu = 2018-01-02 }}
 
== Bibliografia ==
* 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Roger R. Hock. Gdańskie wydawnictwo Psychologiczne ISBN 83-89120-61-5
*Psychologia i Życie. Philip G. Zimbardo, Richard J. Gerrig. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2012 ISBN 978-83-01-17257-2
 
{{Procesy poznawcze}}