Brunszwik: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Średniowiecze: https://sjp.pwn.pl/zasady/82-18-25-Jedno-i-wielowyrazowe-nazwy-dzielnic-ulic-placow-rynkow-ogrodow-parkow-bulwarow-budowli-zabytkow-obiektow-sportowych;629401.html Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
int. |
||
Linia 32:
[[Plik:Heinrich der Löwe und Mathilde von England.jpg|thumb|left|Książę Henryk Lew i Matylda (fragment [[Ewangeliarz Henryka Lwa|Ewangeliarza Henryka Lwa]])]]
[[Plik:Braunschweig Brunswick (Holzschnitt um 1550 Woodcut approx 1550).jpg|thumb|left|Panorama Brunszwiku (sztych z 1550)]]
Już w IX wieku na terenie miasta w rejonie dzisiejszego Targu Węglowego ''(Kohlmarkt)'' powstała osada, późniejsze Stare Miasto ''(Altstadt)''. Według tradycji Brunszwik został założony przez [[Bruno II|Brunona II]]. Nazwa miasta jest połączeniem imienia [[Bruno (imię)|Bruno]] i słowa ''wik'',
▲Według tradycji został założony przez [[Bruno II|Brunona II]]. Nazwa miasta jest połączeniem imienia [[Bruno (imię)|Bruno]] i słowa ''wik'', miejsca odpoczynku kupców i przechowywania przez nich dóbr. Brunszwik jest wzmiankowany w dokumentacji kościoła św. Magnusa ''(St. Magni Kirche)'' z 1031 roku. Powstała wokół niego osada nosiła nazwę ''Altewiek''. W XII w. został rozbudowany przez rezydującego tam [[Henryk Lew|Henryka Lwa]], który wzniósł oprócz zamku – rezydencji katedrę św. Błażeja ''(St. Blasius)'', miasto umocnił murami i fosami. Ponadto książę założył na północ od Starego Miasta na terenach wokół kościoła św. Andrzeja ''(St. Andreas)'' Nowe Miasto ''(Neustadt)''. Na prawym brzegu rzeki [[Oker (rzeka)|Oker]] powstała osada ''Hagen'', a pomiędzy Starym i Nowym Miastem i zamkiem osada ''Sack''. Prawa miejskie Brunszwik otrzymał w 1227 roku. Od 1260 roku (z przerwą w latach 1374-1380, będącą konsekwencją ''Große Schicht'' – rewolty mieszkańców przeciwko ówczesnym rajcom miejskim) do połowy XVIII wieku był członkiem [[Hanza|Hanzy]]. Silny wpływ kupców i cechów rzemieślniczych, nabywanie przez mieszkańców praw i przywilejów miejskich umocniły pozycję mieszczaństwa co stopniowo ograniczało wpływ książąt na miasto.
=== Czasy nowożytne ===
W XV wieku Brunszwik otrzymał status [[wolne miasta Rzeszy|wolnego miasta Rzeszy]], a książęta założyli rezydencję w pobliskim [[Wolfenbüttel]]. Nauki [[Marcin Luter|Lutra]] przyczyniły się do postępu reformacji, za którą miasto opowiedziało się w roku 1528. W 1671
=== Czasy współczesne ===
[[File:ECE Schloss 06u07 1b.jpg|thumb|left|Pałac książęcy w Brunszwiku (1833–1841)]]
[[Plik:Braunschweig Brunswick Nickelnkulk (1897).jpg|thumb|Ulica Nickelnkulk (zdjęcie z 1894)]]
Na początku XIX wieku dokonano zmian w systemie obronnym miasta, zniwelowano wały, na
== Zabytki ==
Linia 51 ⟶ 50:
* Zespół zabytkowy [[Plac Zamkowy w Brunszwiku|placu Zamkowego]], w skład którego wchodzą:
**
** [[Lew brunszwicki]] – ufundowany w 1166 przez Henryka Lwa, wyobrażenie księcia w formie ryczącego lwa. Obecna rzeźba jest kopią, oryginał znajduje się na [[Zamek Dankwarderode|zamku Dankwarderode]].
** [[Katedra w Brunszwiku|katedra pw. Świętych Błażeja, Jana Chrzciciela i Tomasza Becketta]] – [[sztuka romańska|romańska]] z XII wieku, rozbudowana w XV wieku. Cenny wystrój wnętrza tworzą dzieła romańskiej rzeźby – [[Krucyfiks Imervarda]], brązowy [[Świecznik siedmioramienny (Brunszwik)|świecznik siedmioramienny]] i [[Ołtarz Najświętszej Marii Panny (Brunszwik)|stół ołtarzowy]]. Pośrodku nawy monumentalny wczesnogotycki nagrobek tumbowy Henryka Lwa i jego żony [[Matylda Plantagenet|Matyldy Plantagenet]] z rzeźbami zmarłych na płycie wierzchniej. Z katedrą i jej fundatorem związane są także cenne dzieła sztuki obecnie rozproszone na świecie, między innymi [[Skarbiec Welfów]] oraz [[Ewangeliarz Henryka Lwa]]. Ściany i sklepienia zdobi cenna późnoromańska polichromia z cyklami figuralnymi m.in. życia patronów katedry; ponadto liczne figury gotyckie i renesansowe epitafia.
** domy Huneborstel (1536) i Veltheim (1573) – cenne przykłady budownictwa o konstrukcji szkieletowej
** brunszwickie Muzeum Okręgowe (''Braunschweigisches Landesmuseum'') – w XIX-wiecznym budynku o klasycyzujących formach.
* Zespół zabytkowy [[Rynek Starego Miasta w Brunszwiku|Rynku Starego Miasta]], w skład którego wchodzą:
**
** sukiennice – podłużna budowla mieszcząca dawniej kramy handlowe, zbudowane w XIV wieku w stylu gotyckim, z późniejszymi dobudówkami i fasadą wschodnią o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej w stylu niderlandzkiego [[Manieryzm (sztuka)|manieryzmu]]
** fontanna Maryi (''Marienbrunnen'') – z 1408, wykonana z brązu w formie piętrowej struktury zwieńczonej wieżą z figurą Maryi. Płaskorzeźbione misy posiadają reliefy z wizerunkami świętych.
** dom Stechinnelli (''Stechinelli-Haus'') – wczesnobarokowy z ozdobnym portalem wejściowym
** Dom pod Siedmioma Wieżami – znany od 1207, obecny późnobarokowy, dzieło [[Hermann Korb|Hermanna Korba]] z 1708
Linia 65 ⟶ 64:
* Zespół zabytkowy Nowego Miasta, na północ od zamku, w skład którego wchodzą:
** budynek starej wagi (''Alte Waage'') – wielokondygnacyjny budynek o konstrukcji szkieletowej z 1534, rozbudowany w XVII wieku
** kościół Świętego Andrzeja ''(St. Andreas)'' – znany od 1160, obecny gotycki z XIV wieku. Uwagę zwraca dwuwieżowy [[westwerk]] z bogato dekorowanym [[maswerk]]owym oknem dzwonnicy oraz wieża południowa o wysokości 93 m (niegdyś była wyższa – 122 m).
** biblioteka (''Liberei'') – niewielki gotycki budynek z XIV wieku, ceglany, z kamiennymi tarczami herbowymi na ścianie południowej; elewacje wschodnia i zachodnia są zwieńczone schodkowymi szczytami.
|