Albert Finney: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
akt.
m drobne merytoryczne, wikizacja, lit., drobne redakcyjne
Linia 31:
Karierę sceniczną zaczynał w latach 50. XX wieku od występów w teatrze, specjalizując się w szekspirowskich adaptacjach. W 1958 roku, w wieku 22 lat, zadebiutował w londyńskiej sztuce ''The Party'' autorstwa Jane Arden, w reżyserii [[Charles Laughton|Charlesa Laughtona]]. Rok potem, w 1958 dostał upragnioną tytułową rolę w tragedii szekspirowskiej ''[[Koriolan]]'', zastępując chorego [[Laurence Olivier|Laurence’a Oliviera]].
 
Jego kinowym debiutem była rola Micka Rice’a w dramacie [[Tony Richardson|Tony’ego Richardsona]] ''Music-hall'' (''The Entertainer''). Potem zagrał przełomową rolę cynicznego robotnika w ekranowym manifeście „młodych gniewnych” [[Karel Reisz|Karela Reisza]] ''[[Z soboty na niedzielę]]'' (''Saturday Night and Sunday Morning'', 1960). W ekranizacji klasycznej powieści [[Henry Fielding|Henry’ego Fieldinga]] – komedii przygodowej ''[[Przygody Toma Jonesa]]'' (''Tom Jones'', 1963), w reżyserii [[Tony Richardson|Tony’ego Richardsona]], wystąpił w roli tytułowego bon-vivanta i awanturnika. Kreacja ta przyniosła mu pierwszą nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] oraz [[Puchar Volpiego|Puchar Volpiego dla najlepszego aktora]] na [[MFF w Wenecji]]. Był faworytem [[David Lean|Davina Leana]] do tytułowej roli w superprodukcji ''[[Lawrence z Arabii (film)|Lawrence z Arabii]]'' (1962), lecz jednak odrzucił propozycję, a rolę zagrał [[Peter O’Toole]].
 
Po wystepiewystępie w komediodramacie romantycznym [[Stanley Donen|Stanleya Donnena]] ''[[Dwoje na drodze]]'' (''Two for the Road'', 1967) u boku [[Audrey Hepburn]], zadebiutował po drugiej stronie kamery komediodramatem ''Charlie Bubbles'' (1967)<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/62063%7C9139/Albert-Finney/|tytuł=Albert Finney|opublikowany=TCM Movie Database|język=en|data dostępu=2016-05-10}}</ref>, gdzie debiutowała [[Liza Minelli]]. Kreacja detektywa Herculesa Poirota w filmie [[Sidney Lumet|Sidneya Lumeta]] ''[[Morderstwo w Orient Expressie (film 1974)|Morderstwo w Orient Ekspresie]]'' (''Murder on the Orient Express'', 1974) przyniosła kolejną nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]]. JakoZa Sirrolę w dramacie [[Peter Yates|Petera Yatesa]] ''[[Garderobiany (film)|Garderobiany]]'' (''The Dresser'', 1983) był nominowany po raz trzeci do [[NagrodaPeter AkademiiYates|Petera Filmowej|OscaraYatesa]], otrzymał [[Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego aktora,|Srebrnego wNiedźwiedzia ramachdla festiwalunajlepszego filmowegoaktora]] na [[34. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie|34. MFF w Berlinie]] i był po raz trzeci nominowany do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]].
 
W ekranizacji powieści [[Malcolm Lowry|Malcolma Lowry’ego]] ''[[Pod wulkanem (film)|Pod wulkanem]]'' (''Under the Volcano'', 1985) wcielił się w postać Geoffreya Firmina, byłego brytyjskiego konsula w Meksyku, który zmaga się z alkoholizmem i po raz kolejny był nominowany do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]]. Za drugoplanową kreację prawnika tytułowej bohaterki ([[Julia Roberts]]) – [[Edward Masry|Edwarda Masrya]] w filmie [[Steven Soderbergh|Stevena Soderbergha]] ''[[Erin Brockovich]]'' (2000) otrzymał jeszcze jedną nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] w kategorii „najlepszy aktor drugoplanowy”.
Linia 40:
 
=== Życie prywatne ===
W 1957 poślubił aktorkę Jane Wenham, z którą mamiał syna Simona (ur. 16 września 1958 w Londynie). Jednak 14 grudnia 1961 doszło do rozwodu. 7 sierpnia 1970 ożenił się z francuską aktorką [[Anouk Aimée]], lecz w 1978 rozwódłpara rozwiodła się<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.filmreference.com/film/2/Albert-Finney.html|tytuł=Albert Finney Biography (1936-)|opublikowany=Film Reference|język=en|data dostępu=2016-05-10}}</ref>. W 2006 roku poślubił Pene Delmage.
 
W maju 2011 zdiagnozowano u Finneya raka nerki<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/8514173/Film-star-Albert-Finney-wont-let-cancer-grind-him-down.html|tytuł=Film star Albert Finney won’t let cancer grind him down|opublikowany=The Daily Telegraph|język=en|data dostępu=2016-05-10}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.manchestereveningnews.co.uk/whats-on/film-and-tv/actor-albert-finney---son-698038|tytuł=Actor Albert Finney – son of Salford – loves to come home|opublikowany=Manchester Evening News |język=en|data dostępu=2016-05-10}}</ref>.