Chromosom: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
m →‎Budowa: hiperłącza powtarzały się
Linia 10:
 
== Budowa ==
Chromosomy występują w formie mikroskopijnej struktury najlepiej widocznej w [[metafaza|metafazie]] podziału komórkowego, kiedy to są najbardziej skondensowane. Chromosomy są zbudowane z dwóch [[chromatyda|chromatyd]] siostrzanych (podłużnych jego części) połączonych w jednym punkcie [[centromer]]em (wyjątkiem są chromosomy powstałe po pęknięciu centromeru w trakcie podziału jądra komórkowego – pod koniec metafazy). U organizmów [[Prokarionty|organizmów prokariotycznych]] chromosom stanowi '''pojedyncza''', '''kolista''' cząsteczka [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]]<ref>Istnieje kilka gatunków bakterii z liniową cząsteczką DNA, zob. {{Cytuj | autor=J. N. Volff, J. Altenbuchner | tytuł=A new beginning with new ends: linearisation of circular chromosomes during bacterial evolution | czasopismo=FEMS microbiology letters | wolumin=186 | numer=2 | data=15 maja 2000 | s=143–150 | pmid=10802162}}</ref>, natomiast u organizmów [[Eukarionty|eukariotycznych]] '''liniowa''' cząsteczka [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]]<ref>W komórkach eukariotycznych występują też koliste cząsteczki DNA, zob. Cytogenet Genome Res. 2009;124(3-4):327-38. doi: 10.1159/000218136. Epub 2009 Jun 25. Extrachromosomal circular DNA in eukaryotes: possible involvement in the plasticity of tandem repeats. Cohen S, Segal D.</ref>. Każda cząsteczka [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] buduje jedną chromatydę. Zarówno u [[Prokarionty|prokariontów]], jak i [[eukarionty|eukariontów]] chromosomy zbudowane są z kompleksu [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] i [[Histony|białek histonowych]] lub histonopodobnych (u prokariotów). W komórkach organizmów prokariotycznych i niektórych eukariotycznych (drożdże, pierwotniaki) występują również nieosłonięte, koliste cząsteczki DNA zwane [[plazmid]]ami.
 
U organizmów [[Eukarionty|eukariotycznych]] chromosomy z obu stron zakończone są powtarzającą się sekwencją nukleotydów tworzących [[Telomer (genetyka)|telomer]]. Skracanie telomerów podczas podziałów komórki być może prowadzi do [[Proces starzenia się|starzenia]] się komórki.
 
[[Locus]] (l. mnoga loci; czyt. lokus, loci) to miejsce w '''chromosomie''' gdzie zlokalizowany jest [[gen]].