Joseph Goebbels: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej Z aplikacji Android |
m WP:SK, drobne merytoryczne |
||
Linia 18:
|2 poprzednik = [[Adolf Hitler]]
|2 następca = [[Johann Ludwig Graf Schwerin von Krosigk|Lutz Schwerin von Krosigk]]
|odznaczenia = [[Plik:
|commons = Category:Joseph Goebbels
|quote = Joseph Goebbels
Linia 30:
Goebbels urodził się w [[Rheydt]], mieście przemysłowym na południe od [[Mönchengladbach]] na obrzeżach [[Zagłębie Ruhry|Zagłębia Ruhry]]{{odn|Thacker|2009|s=14}} w rodzinie katolickiej; jego ojciec był urzędnikiem zakładowym, natomiast matka była robotnicą rolną. Goebbels miał czworo rodzeństwa: Hansa (1893–1947), Konrada (1895–1949), Elisabeth (1901–1915) oraz Marię (urodzona w 1910, później wyszła za mąż za niemieckiego reżysera [[Max W. Kimmich|Maksa M. Kimmicha]]).
Miał zdeformowaną prawą nogę, co było następstwem zespołu [[Stopa końsko-szpotawa|stopy końsko-szpotawej]] lub zapalenia szpiku<ref>Goebbels informował o tym, że ma to pierwsze schorzenie (''talipes equinovarus'').</ref>. William L. Shirer, który był dziennikarzem w Berlinie w latach 30. i znał dobrze Goebbelsa, napisał w książce
Uczęszczał do niemieckiej szkoły z internatem prowadzonej przez [[Zakon Braci Mniejszych|franciszkanów]] w Bleijerheide, przedmieściu [[Kerkrade]] w Holandii. Studiował literaturę i filozofię na uniwersytetach w [[Bonn]], [[Würzburg]]u, [[Fryburg Bryzgowijski|Fryburgu]] oraz [[Heidelberg]]u, gdzie napisał pracę doktorską na temat XIX-wiecznego pisarza romantycznego [[Wilhelm von Schutz|Wilhelma von Schütza]]. Dwaj profesorowie mający na niego największy wpływ – Friedrich Gundolf oraz opiekun doktoratu w Heidelbergu, [[Max Freiherr von Waldberg]] – byli Żydami. Jego inteligencja oraz polityczna przebiegłość były zazwyczaj doceniane także przez jego wrogów.
Linia 42:
=== Działalność w NSDAP przed zdobyciem władzy ===
[[
Na przełomie 1925 i 1926 roku w partii toczyły się spory na temat programu. Ścierały się ze sobą dwie frakcje, "socjalistyczna" skupiona dookoła Gregora Strassera i bardziej konserwatywna. Goebbels zaliczał się do frakcji socjalistycznej. W lutym 1926 roku Hitler wezwał około 60 gauleiterów i innych działaczy, w tym Goebbelsa, na [[Konferencja w Bambergu|spotkanie w Bambergu]], w podlegającej [[Julius Streicher|Juliusowi Streicherowi]] [[Frankonia|Frankonii]], gdzie wygłosił dwugodzinną mowę, odrzucając program polityczny „socjalistycznego” skrzydła partii. Dla Hitlera prawdziwym wrogiem narodu niemieckiego byli zawsze Żydzi, a nie kapitaliści. Goebbels był gorzko rozczarowany. ''Czuję się zdruzgotany'', napisał. Był przerażony określeniem przez Hitlera socjalizmu jako „żydowskiego stworzenia”, oświadczeniem, że [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] musi zostać zniszczony i deklaracją, że własność prywatna nie będzie przywłaszczona przez rząd nazistowski. ''Już nie w pełni wierzę w Hitlera. To jest straszna rzecz: moje wewnętrzne wsparcie dla niego zniknęło''
Hitler jednak poznał się na talentach Goebbelsa. W kwietniu ściągnął go do [[Monachium]], wysłał po niego na dworzec własny samochód i udzielił mu długiej prywatnej audiencji. Hitler skrytykował Goebbelsa za jego poparcie dla socjalistycznego kierunku, ale zaproponował „czyste konto”, o ile Goebbels zaakceptuje jego przywództwo{{fakt|data=2013-05}}. Goebbels całkowicie skapitulował, odpłacając Hitlerowi pełną i niezmienną lojalnością do końca życia. ''Kocham go... On ma wszystko przemyślane'', pisał później, ''Taki błyskotliwy umysł musi być moim przewodnikiem'' oraz ''Adolf Hitler, kocham cię, bo jesteś tak wielki i prosty zarazem, co czyni cię geniuszem''. Fest pisze: ''Od tego momentu poddał on całe swoje istnienie Hitlerowi, świadomie eliminując wszystkie zahamowania zrodzone z rozumu, wolnej woli i szacunku dla samego siebie''.
Linia 53:
=== Kariera w III Rzeszy ===
[[
Po przejęciu władzy przez Hitlera w 1933 roku Goebbels objął urząd ministra propagandy, oświecenia publicznego i informacji. Był znakomitym polemistą i mówcą. Odegrał znaczącą rolę w upowszechnianiu ideologii nazistowskiej oraz tworzeniu i umacnianiu [[Totalitaryzm|państwa totalitarnego]] poprzez prowokacje, kłamstwa, parady i starannie wyreżyserowane wiece.
Kreował Hitlera na wodza i umiejętnie podsycał wokół niego kult jednostki. W tym celu posługiwał się radiem i filmem, a monopolowi informacji zawdzięczał możliwość dowolnego kształtowania nastroju społecznego. Goebbels, pisząc rozprawy ''Druga rewolucja'' i ''Lenin czy Hitler'', odkrył swój talent agitatora. Ujawniła się także, dotychczas skrywana, jego fascynacja przemocą. ''Historia'', mówił, ''toczy się na ulicy'' – w pracy z lokalnymi liderami [[Sturmabteilung|SA]] celowo prowokował bójki uliczne, często z użyciem broni palnej. ''Strzeżcie się, psy'', pisał, ''gdy diabeł jest we mnie, nie ograniczycie go ponownie''.
| |||