Bolesław Drobner: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
m →‎Życiorys: drobne redakcyjne
Linia 36:
21 marca 1938 przed sądem okręgowym w Krakowie rozpoczął się proces Bolesława Drobnera oskarżonego o działalność komunistyczną<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Proces dr. B. Drobnera | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 67 z 24 marca 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94430}}</ref>. 1 kwietnia 1938 sąd skazał Drobnera na karę 3 lat pozbawienia wolności (z zaliczeniem dotychczasowego pobytu w areszcie) oraz na utratę praw na 3 lata<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wyrok w procesie dr. Drobnera | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 3 | data = Nr 76 z 3 kwietnia 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=94439}}</ref>.
 
Po [[agresja ZSRR na Polskę|najeździe sowieckim na Polskę 17 września 1939]], po krótkim okresie zarządzania kopalnią soli potasowych w [[Kałusz]]u<ref>[[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s.92.</ref>, w czerwcu 1940 aresztowany przez [[NKWD]] i wywieziony w głąb ZSRR. W 1943 uwolniony, został członkiem Zarządu Głównego [[Związek Patriotów Polskich|Związku Patriotów Polskich]], a 21 lipca 1944 wszedł w skład [[Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego|PKWN]] jako kierownik Resortu Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia PKWN. W 1945 (od marca do czerwca) pierwszy polski prezydent [[Wrocław]]ia (powołany 14 marca, jeszcze przed wkroczeniem [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] do miasta, urzędowanie mógł praktycznie rozpocząć dopiero po kapitulacji ''[[Historia Wrocławia#II wojna światowa|Festung Breslau]]'', w maju). Współorganizator polskiej administracji. Opowiadał się za przekształceniem Wrocławia w miasto wydzielone. Chciał stworzyć system gospodarczy eliminujący obieg pieniędzy (tzw. ''republika drobnerowska'')<ref>''Encyklopedia Wrocławia'', pod red. J. Harasimowicza, Wrocław 2001, s. 158.</ref>. Wczesnym latem 1945 zaprotestował wobec miejscowego dowódcy [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] przeciw utrudnianiu starań o normalizację życia przybywających do miasta Polaków. Sowiecki generał pobił Drobnera i wyrzucił go ze swego biura, a gdy Drobner odwołał się do [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]], ten kazał mu natychmiast opuścić Wrocław<ref>[[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s. 425,</ref>.
 
Od września 1944 do lutego 1945 przewodniczący Rady Naczelnej [[Polska Partia Socjalistyczna (1944–1948)|koncesjonowanej Polskiej Partii Socjalistycznej]], od lipca 1945 do 1948 wiceprzewodniczący Rady Naczelnej<ref>[[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s.207, 434.</ref>. W partii opowiadał się za równorzędnością pozycji PPS wobec [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]] i wolną rywalizacją polityczną obu partii<ref>na posiedzeniu Rady Naczelnej PPS 25/26 lutego 1945 oświadczył, ''że założenia ideowe PPS nie mogą się opierać tylko na dorobku [[Robotnicza Partia Polskich Socjalistów|RPPS]] i wypowiedział sie przeciwko poglądom "pewnych dolnych czynników PPR", że tylko ich partia "ma prawo do rządzenia, bo ma oparcie w ZSRR" - stwierdzenie, które było zapewne dla innych najcięższym kamieniem obrazy. Powiedział też, że PPS nie powinna być "wydziałem innej partii, lecz partią równorzędną, suwerenną"'' [[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s.205.</ref><ref>''Inny partyjny autor opisywał z dezaprobatą ówczesne stanowisko Drobnera: "B. Drobner był od początku reprezentantem poglądu, że polski system partyjny winien przyjąć na wzór zachodni taką formę, w której PPS mogłaby stać się równorzędną obok PPR siłą polityczną, konkurująca o wpływy,oraz miejsce w społeczeństwie i państwie. Była to nie do przyjęcia w warunkach polskich koncepcja wolnej gry sił, także w odniesieniu do stanowiącego określoną całość ruchu robotniczego"'' [[Zenobiusz Kozik]], ''Partie i stronnictwa polityczne w Krakowskiem 1945-1947'', Kraków 1975, [[Wydawnictwo Literackie]], s.48 za: [[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s.205.</ref>. Przeciwnik scalenia PPS z PPR, 30 kwietnia 1948 w ramach czystki poprzedzającej scalenie obu partii usunięty z funkcji przewodniczącego Wojewódzkiego Komitetu PPS w Krakowie, 22 września 1948 usunięty z Rady Naczelnej PPS, wraz z 10 innymi jej członkami (w tym [[Henryk Wachowicz|Henrykiem Wachowiczem]]). W październiku 1948, po odmowie złożenia tzw. ''[[wikt:samokrytyka|samokrytyki]]'', został wykluczony z PPS<ref>[[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'', wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], {{ISBN|83-7095-056-6}} s.935, 987, 990.</ref>. Zezwolono mu następnie na wstąpienie do [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]], był jednak całkowicie zmarginalizowany politycznie, choć zachował mandat posła na Sejm.