Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
Paterm (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
Linia 82:
Kościół Nawiedzenia NMP wzniesiony na [[Skarpa warszawska|skarpie wiślanej]], według podania w miejscu [[Chram|pogańskiej świątyni]], został ufundowany rok przed bitwą pod Grunwaldem przez księcia [[Janusz I Starszy|Janusza Starszego]] i jego żonę [[Danuta Anna|Danutę Annę]] córkę księcia litewskiego [[Kiejstut Giedyminowicz|Kiejstuta]] i [[Biruta (księżna)|Biruty]]. W 1411 poświęcony przez biskupa [[Wojciech Jastrzębiec|Wojciecha Jastrzębca]]. Wkrótce kościół został świątynią rybaków i rzemieślników oraz zasłynął z tego, że kazania były tu prowadzone również po niemiecku. W procesjach Bożego Ciała uczestniczył król.
 
W II połowie XV w. jednonawowa świątynia została rozbudowana i przekształcona na [[Nawa|trójnawową]] [[bazylika|bazylikę]], głównie za sprawą [[Bolesław IV warszawski|Bolesława IV]] księcia warszawskiego i zakroczymskiego. W 1518 r. dobudowano wieżę-dzwonnicę. Król [[Zygmunt II August|Zygmunt August]] 14 stycznia 1562 w Łomży, nadał kapitule kościoła [[Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie|św. Jana]] prawo zarządzania kościołem Nawiedzenia NMP, łącznie z przeznaczaniem dochodów na swoje potrzeby i wyznaczaniem wikariuszy. Taki stan trwał przez prawie 40 lat i dopiero biskup [[Andrzej Opaliński (1575-1623)|Jędrzej Opaliński]], 30 kwietnia 1608 r postanowił, że kościół będzie miał swojego stałego proboszcza ([[Prepozyt|praepositusa]]).
Józef Łukaszewicz<ref>Józef Łukaszewicz ''Krótki opis historyczny kościołów parochialnych w dawnej diecezyi poznańskiej'' t. III, Nakładem Księgarni J. K. Żupańskiego, Poznań 1863, ss 113 i 114</ref> taką zamieszcza wzmiankę o kościele (fragmenty, pisownia oryginalna):<blockquote>''W roku 1641 wizytował go Jan Branecki, arichidyakon pszczewski, scholastyk warszawski, dnia 12. Marca i dni następnych, i tak go opisuje: „Kościół Panny Maryi w Nowem mieście warszawskiem jest murowany wraz z wieżą swoją, w której się dzwony znajdują. Prawo kollacyi tego kościoła służy Prześwietnej kapitule warszawskiej, od której rządca (rector, proboszcz, pleban) jego teraźniejszy ma wyznaczony sobie pewny dochód coroczni. Zresztą w kościele tym odbywa się wszystko w myśl wizyty [[Jan Wężyk|Wężyka]] odbytej dnia 15. Kwietnia 1626 roku”. Podług wizyty Braneckiego kościół zawierał w sobie 11 ołtarzy, prócz wielkiego ołtarza, posiadał piękne organy, a organistą przy nim był ksiądz Mikołaj Beda. Na wieży prócz dzwonów był zegar, który naprawiał jakiś Kowalewski, zegarmistrz warszawski. Nabożeństwo w nim odprawiało, prócz proboszcza, sześciu mansyonarzy, ustanowionych tu w roku 1523 przez Stanisława de Strzelcze, kanonika wrocławskiego, płockiego i poznańskiego. Kościół był świeżo restaurowany przez ówczesnego proboszcza, księdza Mateusza Jagodowicza, O.P.D, który nadto jeszcze kościół upiększył i dał w nim posadzkę kamienną. Kaplica w tym kościele była w roku 1641 tylko jedna pod tytułem ś. Benona. W niej odprawiało się nabożeństwo w języku niemieckim, dla Niemców katolików osiadłych w Warszawie. W tej samej kaplicy Węgrzy bawiący w Warszawie odprawiali nabożeństwo w swoim języku<ref>przypis J. Łukaszewicza - „Zapewne to nabożeństwo odbywało się dla chorągwi węgierskiej w służbie rzeczypospolitej zostającej”</ref>… W dziewięciu domach kościelnych, zapewne drewnianych, mieścili się proboszcz, mansyonarze, organista i inni słudzy kościelni. Prócz tego posiadał kościół obszerne place, na których samowolnie pobudowało się wielu mieszkańców Warszawy, z którymi wspomniany wyżej X. Jagodowicz proboszcz Panny Maryi rozpoczął proces w roku 1640 o odmawiany przez tych mieszkańców czyńsz kościołowi i nieuznawanie nad sobą zwierzchności proboszcza kościoła Panny Maryi. …''</blockquote>