'''Atanazy II ''' – [[patriarcha Konstantynopola]] w latach 1450–1453.
Wiadomości o Atanazym II znajdują się wyłącznie w aktach synodu konstantynopolitańskiego z 1450 r., które uważa się za sfałszowane. Według informacji w nich zawartych Atanazy był [[igumen]]em klasztoru Bogarodzicy Peribleptos w Konstantynopolu[[Konstantynopol]]u i został wybrany na tron patriarszy po złożeniu zeń [[Grzegorz III Mammas|Grzegorza III]], który w 1450 r. opuścił Konstantynopol. Synod w obecności patriarchów Aleksandrii, Antiochii i Jerozolimy miał podjąć decyzję o odstąpieniu Kościoła Wschodniego od [[Unia florencka|unii]] zawartej na [[Sobór florencki|soborze florenckim]] (1439). Konsekracji Atanazego II w bazylice [[Hagia Sophia]] przewodniczyli metropolici: Metrofan z [[Kyzikos|Kyziku]], Makary z [[Nikomedia|Nikomedii]] i Neofit z [[İznik|Nicei]]. Jeśli Atanazy II został rzeczywiście wybrany był ostatnim bizantyńskim patriarchą Konstantynopola<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.pravenc.ru/text/76938.html |tytuł=Afanasij II |autor=I. Popow}}</ref>.
Specjalista historii religii bizantyńskiej Vitalien Laurent pisze: « „''Patriarcha Atanazy II, wymieniany we wszystkich katalogach, to mit w tym samym stopniu co synod z 1450 roku, w którego aktach jest jedynie wymieniany »''”<ref>Vitalien Laurent, E. Dalleggio, « Les études byzantines en Grèce (1940–1948) », tom 7, sss. 91–128, 109 nota n° 104.</ref> i « „''Grzegorz Mammas, który w uroczystej liturgii był wspominany w Hagii Sophii jeszcze w grudniu 1452 roku jest ostatnim patriarchą przed upadkiem. Atanazy II nigdy nie istniał »''”<ref>Vitalien Laurent, E. Dalleggio, « Les études byzantines en Grèce (1940–1948) », tom 7, s. 110, nota 114.</ref>.
