Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego w Poznaniu: Różnice pomiędzy wersjami

Dominikanie pojawili się w Poznaniu w [[1231]] roku, osiedlając się początkowo na [[Śródka (Poznań)|Śródce]], a następnie w [[1244]] roku przenosząc się na lewy brzeg, gdzie zbudowali klasztor i [[Kościół Najświętszego Serca Jezusowego i Matki Boskiej Pocieszenia w Poznaniu|kościół]]. W XIX wieku władze pruskie dokonały kasaty zakonu, w wyniku czego dominikanie opuścili Poznań (obecnie ich dawną świątynią opiekują się [[jezuici]]). Dominikanie powrócili do Poznania w [[1937]].

Pierwszy projekt kościoła i klasztoru pochodził od [[Stefan Cybichowski|Stefana Cybichowskiego]] i powstał na przełomie 1937 i [[1938]]. [[Nawa|Trójnawowa]] [[bazylika]] miałby się znaleźć po zachodniej stronie posesji. [[Fasada]] miałaby być zwrócona do Alei Niepodległości. Wolno stojąca, wysoka wieża [[kampanila]] ustawiona została by na narożniku ul. Libelta. Druga wersja tego projektu zakładała rozwinięcie założenia i przybliżenie świątyni do skrzyżowania ulic Libelta i Alei Niepodległości. Cybichowski zastosował tu nawiązanie do [[Kościół Notre-Dame w Le Raincy|kościoła Notre-Dame w Le Raincy]] autorstwa [[Auguste Perret|Auguste’a Perreta]]. Projekt zatwierdzono 5 kwietnia [[1939]], ale wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przerwał prace. Wzniesiono tylko część klasztoru od ul. Libelta (w [[1941]] dokończyli go Niemcy na potrzeby własnej administracji, a przeprojektował go radca budowlany Bredschneider z Reichsbauamt 1 Posen)<ref name=Kusztelski>Andrzej Kusztelski, ''Zespół projektów nowego klasztoru dominikanów. Z prac nad katalogiem zabytków Poznania'', w: ''[[Kronika Miasta Poznania]]'', nr 4/1999, s.296-318, ISSN 0137-3552</ref>.

Po wojnie do tematu budowy powrócono, jednak projekt Cybichowskiego był zbyt dominującym założeniem w centrum miasta z punktu widzenia władz komunistycznych. Architekt pragnął iść na kompromis i skreślił z projektu kampanilę. W marcu [[1946]] [[Marian Adam Pospieszalski]], pragnąc zachować kościół Cybichowskiego, zaprojektował nieco niższą wieżę, nie przewyższającą otaczającej zabudowy. Aby nie zadrażniać stosunków z władzami i otrzymać pozwolenie na budowę, dominikanie ogłosili w 1946 nowy konkurs na obiekt<ref name=Kusztelski/>.

Innym projektem konkursowym była kolejna wizja Mariana Pospieszalskiego - [[kościół halowy]] z [[ambit]]]em i płytkimi kaplicami przy nawach inspirowany w części poznańską [[Kościół Najświętszej Marii Panny w Poznaniu|kolegiatą Najświętszej Marii Panny]], w części realizacjami [[Auguste Perret|Perreta]], a w części drugim projektem Cybichowskiego. W fasadzie zaistnieć miała głęboka wnęka z wielką [[Rozeta (architektura)|rozetą]] i grupą pasyjną - rozwiązanie zbliżone do fasady [[Stuttgart Hauptbahnhof|dworca głównego w Stuttgarcie]] (proj. [[Paul Bonatz]], [[1913]])<ref name=Kusztelski/>.

Przeciągające się i nie przynoszące efektów działania przerwano w [[1947]]. [[Kraków|Krakowscy]] dominikanie przekazali do Poznania projekt [[Adolf Szyszko-Bohusz|Adolfa Szyszko-Bohusza]], w którym wiernie powtarzał on zaprojektowany przez siebie w latach [[1927]]-[[1928]] [[kościół św. Piotra i Pawła w Trembowli]]. Obiekt nie przystawał do warunków poznańskich - w [[Trembowla|Trembowli]] stanowił ośrodek duszpasterstwa parafialnego, a w Poznaniu miał być dużą świątynią zakonną, nastawioną na [[duszpasterstwo akademickie]]. Nie wiadomo, czy Szyszko-Bohusz w ogóle odwiedził wtedy Poznań - zmarł w [[1948]] w Krakowie. Było to jedno z jego ostatnich dzieł. Pracami budowlanymi kierował [[Władysław Czarnecki (architekt)|Władysław Czarnecki]], uzupełniając szczegóły i dokonując drobnych zmian projektowych. Obniżył [[atrium]] i dodał m.in. kopułę na kaplicy przy [[portyk]]u północnym, do północnej ściany dostawił [[Apsyda (architektura)|apsydę]] z ołtarzem św. Tomasza z Akwinu. W przyziemiu wieży północnej zaprojektował [[renesans]]owo-[[barok]]ową kaplicę. Budowę ostatecznie ukończono w latach [[1959]]-[[1960]]. Kościół otrzymał formę modelowej bazyliki wczesnochrześcijańskiej<ref name=Kusztelski/>. KonsekracjiKonsekracja nastąpiła w [[1997]].