Recykling: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
- WP:WIESZAK, drobne redakcyjne
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 1:
[[Plik:Recycling symbol2.svg|mały|220px|Symbol recyklingu]]
[[File:Wywóz segregowanych śmieci w 60-tysięcznym Tomaszowiem Mazowieckim, w województwie łódzkim, początek grudnia 2018 roku.jpg|thumb|Wywóz posegregowanych odpadów w 60-tysięcznym [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszowie Mazowieckim]]]]
[[Plik:Recycling Video.webm|mały|Przetwarzanie odpadów w zakładzie recyklingowym]]
[[File:Automat do przyjmowania butelek zwrotnych w 60-tysięcznym Tomaszowie Mazowieckim Warszawska róg Szerokiej.jpg|thumb|Automat przyjmujący butelki zwrotne. Tomaszów Mazowiecki, wójewództwo łódzkie]]
 
'''Recykling,''' (recyklizacja, recyrkulacja''', ([[język angielski|ang.]] ''recycling'') – jedna z metod ochrony [[środowisko przyrodnicze|środowiska naturalnego]]. Jej celem jest ograniczenie zużycia [[Surowiec|surowców]] naturalnych oraz zmniejszenie ilości [[odpady|odpadów]]. Materiały, które nadają się do ponownego wykorzystania, bywają opatrzone [[symbole materiałów do recyklingu|kodem recyklingu]].
 
== Założenia recyklingu ==
Zasadą działania recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania materiałów odpadowych, z uwzględnieniem minimalizacji nakładów na ich przetworzenie, przez co chronione są surowce naturalne, które służą do ich wytworzenia oraz surowce służące do ich późniejszego przetworzenia.
 
Recykling odbywa się w dwóch obszarach: produkowania dóbr oraz późniejszego powstawania z nich odpadów. Założenia recyklingu zakładają wymuszanie odpowiednich postaw producentów dóbr, sprzyjających produkcji materiałów jak najbardziej odzyskiwalnych oraz tworzenie odpowiednich zachowań u odbiorców tych dóbr. Zakłada się również, że jeśli poszczególne materiały, z których składa się produkt, nadają się do recyklingu, produkt może zostać poddany recyklingowi jako całość. <ref> DESIGN FOR RECYCLING [https://www.stenarecycling.pl/nasze-uslugi/uslugi-doradcze/projektowanie-dla-recyklingu/] </ref>
 
Recykling jest systemem organizacji obiegu materiałów, które mogą być wielokrotnie przetwarzane. W skład systemu wchodzą elementy:
Linia 25 ⟶ 22:
 
== Analizy kosztów i zysków ==
[[Plik:Glass and plastic recycling 065 ubt.JPG|mały|[[segregacja odpadów|Punkty zdawania szkła i plastikowych butelek do ponownego przetworzenia]], województwo pomorskie]]
[[File:Automat do przyjmowania butelek zwrotnych w 60-tysięcznym Tomaszowie Mazowieckim Warszawska róg Szerokiej.jpg|thumb|Automat przyjmujący butelki zwrotne., Tomaszów Mazowiecki, wójewództwo łódzkie]]
Prowadzone są debaty na temat ekonomicznej wydajności recyklingu. Gminy często widzą korzyści podatkowe z wdrażania programów recyklingowych, przede wszystkim związane ze zredukowanymi kosztami składowisk odpadów{{r|Lavee}}. Badania prowadzone przez [[Duński Uniwersytet Techniczny]] wykazały, że w 83% przypadków recykling jest najefektywniejszą metodą pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych{{r|EC2|EC3}}. Dodatkowo, obok korzyści podatkowych, uzasadnienie dla recyklingu leży w tym, co ekonomiści nazywają efektami zewnętrznymi, nieocenionymi kosztami i korzyściami, które powstają dla jednostek nie związanych z prywatnymi transakcjami. Przykłady dotyczą: zmniejszenia obciążenia powietrza emisjami gazów (m.in. cieplarnianych) powstałych w wyniku spalania, zredukowania odcieków zawierających niebezpieczne substancje wymywanych ze składowisk odpadów, zredukowanego zużycia energii, zmniejszenia konsumpcji i ilości wytwarzanych odpadów, które prowadzą do ograniczenia szkodliwej dla środowiska aktywności górnictwa.
 
Linia 33 ⟶ 31:
 
== Handel ==
Niektóre kraje wprowadzają do obrotu handlowego nieprzetworzone recyklaty. Niektóre skarżyły się, że ostateczna przyszłość recyklatów sprzedanych w innym kraju nie jest znana i że mogą one znaleźć się na wysypisku zamiast zostać przerobione. Zgodnie z jednym z raportów w Ameryce 50-8050–80% komputerów przeznaczonych do recyklingu nie zostało rzeczywiście przerobionych{{r|USAToday|Gough}}. Istnieją raporty o eksporcie nielegalnych odpadów do Chin, gdzie są one demontowane i przerabiane dla zysku pieniężnego bez uwzględnienia zdrowia pracowników lub szkód jakie niesie to za sobą dla środowiska. Rząd chiński zabronił takich praktyk, co jednak nie doprowadziło do ich wyeliminowania .
[[File:Odbiór odpadów gabarytowych w 60-tysięcznym Tomszowie Mazowieckim, w województwie łódzkim.jpg|thumb|Odbiór odpadów gabarytowych w 60-tysięcznym [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszowie Mazowieckim]], w województwie łódzkim]]
Niektóre kraje wprowadzają do obrotu handlowego nieprzetworzone recyklaty. Niektóre skarżyły się, że ostateczna przyszłość recyklatów sprzedanych w innym kraju nie jest znana i że mogą one znaleźć się na wysypisku zamiast zostać przerobione. Zgodnie z jednym z raportów w Ameryce 50-80% komputerów przeznaczonych do recyklingu nie zostało rzeczywiście przerobionych{{r|USAToday|Gough}}. Istnieją raporty o eksporcie nielegalnych odpadów do Chin, gdzie są one demontowane i przerabiane dla zysku pieniężnego bez uwzględnienia zdrowia pracowników lub szkód jakie niesie to za sobą dla środowiska. Rząd chiński zabronił takich praktyk, co jednak nie doprowadziło do ich wyeliminowania .
 
Niektóre regiony mają utrudnione użycie lub eksport tak wielu przerabianych materiałów. Ten problem jest szeroko rozpowszechniony, jeśli chodzi o zielone szkło. Znaczna część odpadowego zielonego szkła jest wysyłana do przerabiania poza obszarem Ameryki Środkowo-Wschodniej, gdzie nie produkuje się wystarczająco dużo wina do zużycia całości przerobionego materiału. Dodatkowe szkło musi być niszczone do budowy materiałów lub do wtórnego zastosowania w regularnym cyklu odpadów{{r|EC2|GP}}.
Linia 62 ⟶ 59:
 
== Zobacz też ==
{{wikibooks|Jak żyć oszczędnie}}
* [[zasada 3R]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="DeSimone">{{cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/2006/02/21/business/businessspecial2/21recycle.html?_r=3&oref=slogin&oref=slogin | tytuł = Rewarding Recyclers, and Finding Gold in the Garbage | nazwisko = DeSimone | imię = Bonnie | praca = New York Times | data = 2006-02-21 | data dostępu = 2015-01-01}}</ref>
<ref name="DU21">{{Dziennik Ustaw|2018|992}}.</ref>
<ref name="DU622">{{Dziennik Ustaw|2018|1454}}.</ref>
Linia 73 ⟶ 71:
<ref name="DU888">{{Dziennik Ustaw|2016|1863}}.</ref>
<ref name="DU1688">{{Dziennik Ustaw|2018|1466}}.</ref>
<ref name="EC2">{{cytuj stronę | url = http://www.economist.com/node/9249262 | tytuł = Case history: The truth about recycling | praca = The Economist | data = 2007-06-07 | data dostępu = 2015-01-01}}</ref>
<ref name="EC3">{{cytuj stronę | url = http://www.economist.com/opinion/displaystory.cfm?story_id=9302727 | tytuł = Recycling: The price of virtue | praca = The Economist | data = 2007-06-07 | data dostępu = 2015-01-01}}</ref>
<ref name="Gough">{{cytuj stronę | url = http://svtc.igc.org/media/articles/2002/time_march.htm | tytuł = Environmental and health damage in China | nazwisko = Gough | imię = Neil | data = 2002-03-11 | praca = Time Magazine | archiwum = http://web.archive.org/web/20031109231707/http://svtc.igc.org/media/articles/2002/time_march.htm | data dostępu = 2015-01-01}}</ref>
<ref name="GP">{{cytuj książkę | autor = Pamela Murphy, Christine R. Mueller, Mamatha Gowda | tytuł = The Garbage Primer | wydawca = Lyons & Burford; League of Women Voters of the United States | miejsce = New York | data = 1993 | strony = 35–72 | isbn = 9781558212503 | rozdział = Recycle and Compost}}</ref>
<ref name="Lavee">{{cytuj pismo | autor = Lavee, Doron | tytuł = Is Municipal Solid Waste Recycling Economically Efficient? | czasopismo = Environmental Management | wolumin = 40 | wydanie = 6 | strony = 926–943 | rok = 2007 | doi = 10.1007/s00267-007-9000-7}}</ref>
<ref name="USAToday">{{cytuj stronę | url = http://usatoday30.usatoday.com/tech/news/2002/02/25/computer-waste.htm | tytuł = Much toxic computer waste lands in Third World | praca = USA Today | data = 2002-02-25 | data dostępu = 2015-01-01}}</ref>
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
{{wikibooks|Jak żyć oszczędnie}}
 
[[Kategoria:Recykling| ]]