Wikipedia

Kanon Biblii: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne techniczne
drobne merytoryczne
Linia 67:
Kanon ten był najbardziej rozpowszechniony wśród [[Żydzi|Żydów]] w [[Palestyna|Palestynie]] w I wieku n.e. Istniało jednak wiele grup, podzielonych geograficznie i doktrynalnie, które uznawały inne kanony. [[Saduceusze]] pod koniec swojego istnienia do natchnionych Pism zaliczali tylko Pięcioksiąg (innego zdania jest [[James VanderKam]], zdaniem którego nie ma dowodu na różnicę poglądów między faryzeuszami i saduceuszami w kwestii kanoniczności poszczególnych ksiąg biblijnych<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = VanderKam | imię = James C. | tytuł = Wprowadzenie do wczesnego judaizmu | wydawca = Cyklady | miejsce = Warszawa | data = 2006 | strony = 217 | isbn = 83-60279-03-9}}</ref>). [[Samarytanie]], których trudno uznać za Żydów w ścisłym sensie, również uznawali tylko Torę, ale wierzyli w zupełnie inne dogmaty niż Saduceusze. Sekta z [[Rękopisy z Qumran|Qumran]] oprócz ksiąg kanonu palestyńskiego oraz części ksiąg deuterokanonicznych posiadała wiele własnych pism.
 
W obiegu było także wiele [[apokryf]]ów (np. [[Księga Henocha]] cytowana w Biblii), co do których jednak większość Żydów nie miała wątpliwości, że są nienatchnione. Wspomnieć należyIstniały też o księgachksięgi, na które kiedyśpowołuje najwyraźniejsię byłyStary uznawaneTestament, za święte,lecz jednak nie zachowały się do czasów Chrystusa (np. ''[[Księga Wojen Jahwe]]'', opisująca prawdopodobnie podbój ziemi Kanaan).
 
WieleNiektóre ksiągksięgi występowałowystępowały w kilku wersjach (zwanych '''kodeksami''')wariantach z różnicami, które można podzielić na: 1) pominięcia, gdzie pewnego fragmentu tekstu brak w innych; 2) powtórzenia, gdzie niektóre wersety lub rozdziały powtarzają się, często z nieznacznymi różnicami; 3) dodatki, czyli fragmenty zawierające zupełnie nową treść. Przykładem może być Księga Jeremiasza, która występowała w formie krótszej i dłuższej (długa zawierała te same fragmenty powtórzone kilka razy, obie wersje znaleziono w grotach Qumran), lub Księga Daniela, do której grecki tłumacz dołączył kilka fragmentów niewystępujących w oryginale hebrajskim, np. hymn odśpiewany przez trzech młodzieńców po uratowaniu z pieca, lub przypowieść o Zuzannie. Hebrajska księga Daniela również zawiera powtórzenia, co świadczy o tym, że sama jest przeredagowaną wersją jeszcze wcześniejszej księgi. Trudno ustalić, która wersja danej księgi powinna być uważana za „właściwą” i natchnioną.
 
Na trzy części Pism powoływał się [[Jezus Chrystus]] mówiąc o „Prawie, Prorokach i Psalmach” ([[Ewangelia Łukasza|Łukasza]] 24,44; ''Psalmy'' to pierwsza księga ''Pism'', w tym wypadku nazwa ta najprawdopodobniej oznacza całą część). [[Józef Flawiusz]] podaje, że ten katalog Pism był uznawany przez Żydów na długo przed I wiekiem n.e. (''Przeciw Apionowi'', ks. I, 8 [38-40]).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Kanon_Biblii”