Wersja z 12:25, 9 mar 2019 edytuj Selso (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 188 479 edycji drobne redakcyjne ← poprzednia edycja		Wersja z 20:44, 9 mar 2019 edytuj anuluj edycję AndrzeiBOT (dyskusja \| edycje) Boty 391 617 edycji m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy następna edycja →
Linia 27: [[Plik:Zdiar 2 Tatry.jpg\|thumb\|240px\|Zdziar z Tatrami Bielskimi w tle]] [[Plik:Zdiar1.jpg\|thumb\|240px\|Zdziar i Tatry Bielskie (widok z Wierchu Antoszowskiego)]] '''Zdziar'''<ref>{{cytuj stronę\|url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/polskie_nazwy_geograficzne_swiata_1.pdf\|tytuł=Polskie nazwy geograficzne świata. Część 1. Europa (bez Europy Wschodniej)\|data dostępu=14 października 2009}}</ref>, także ''Ździar'', ''Żdżar'', ''Żar''<ref name="WET">{{Cytuj książkę \| nazwisko= Radwańska-Paryska \| imię=Zofia \| autor link= Zofia Radwańska-Paryska \| nazwisko2= Paryski \| imię2=Witold Henryk \| autor link2= Witold Henryk Paryski \| tytuł= [[Wielka encyklopedia tatrzańska]] \| data=2004 \| wydawca=Wydawnictwo Górskie \| miejsce=Poronin \| isbn=83-7104-009-1}}</ref> ([[język słowacki\|słow.]] ''Ždiar'', [[język węgierski\|węg.]] ''Zár'', [[język niemiecki\|niem.]] ''Morgenröte''<ref name="WET" />) – [[wieś]] ([[obec]]) u podnóża [[Tatry Bielskie\|Tatr Bielskich]] i [[Magura Spiska\|Magury Spiskiej]] na [[Słowacja\|słowackim]] [[Spisz]]u.▼ ▲'''Zdziar'''<ref>{{cytuj stronę\|url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/polskie_nazwy_geograficzne_swiata_1.pdf\|tytuł=Polskie nazwy geograficzne świata. Część 1. Europa (bez Europy Wschodniej)\|data dostępu=14 października 2009}}</ref>, także ''Ździar'', ''Żdżar'', ''Żar''<ref name="WET">{{Cytuj książkę \| nazwisko= Radwańska-Paryska \| imię=Zofia \| autor link= Zofia Radwańska-Paryska \| nazwisko2= Paryski \| imię2=Witold Henryk \| autor link2= Witold Henryk Paryski \| tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska \| data=2004 \| wydawca=Wydawnictwo Górskie \| miejsce=Poronin \| isbn=83-7104-009-1}}</ref> ([[język słowacki\|słow.]] ''Ždiar'', [[język węgierski\|węg.]] ''Zár'', [[język niemiecki\|niem.]] ''Morgenröte''<ref name="WET" />) – [[wieś]] ([[obec]]) u podnóża [[Tatry Bielskie\|Tatr Bielskich]] i [[Magura Spiska\|Magury Spiskiej]] na [[Słowacja\|słowackim]] [[Spisz]]u. == Historia == Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1409<ref> {{cytuj stronę\|url=http://app.statistics.sk/mosmis/eng/zaklad.jsp?txtUroven=440706&lstObec=524131\|tytuł=Statystyki ogólne miejscowości\|opublikowany=Statistical Office of the Slovak Republic\|język = en\|data dostępu=2012-01-05}}</ref>. Zdziar powstał w drodze [[kolonizacja wołoska\|kolonizacji wołoskiej]] w II połowie XVI wieku<ref>Mikuláš Agalács ~~"Chronologia~~„Chronologia tatrzańskich ~~osad"~~osad”, ~~"Tatry"~~„Tatry” nr 4 (46)/2013, podaje jako datę powstania I połowę XVI w.</ref> i początkowo należał do majątku Horváthów-Palocsayów. Osadnicy przybyli tu przede wszystkim z terenów [[Polska\|polskich]] (okolice [[Zakopane]]go). Stąd wśród lokalnych nazwisk pojawiają się zesłowacczone formy polskie. Lokalne budownictwo wykazuje duże wpływy [[Podhale\|podhalańskie]], choć przeważa klasyczny spiski układ zagród ustawianych w czworoboki z podwórkiem w środku, do którego wjazd prowadzi przez ozdobne bramy. Większość starych domów kryta jest gontami. Kilka części wsi stanowi tzw. pamiątkę słowackiej kultury narodowej. Nadal żywy jest tu góralski folklor, działalność prowadzą zespoły regionalne. W centrum Zdziaru znajduje się kościół [[katolicyzm\|katolicki]] z 1831 roku i cmentarz. {{fakt\|Większość mieszkańców tej oraz okolicznych miejscowości ([[Jaworzyna Tatrzańska]], [[Osturnia]], [[Frankowa]]) posługuje się w życiu codziennym polską gwarą spiską identyczną z mową używaną na polskim Spiszu – bardzo podobną do gwar sądeckich i podhalańskich. Gwary te należą do dialektu małopolskiego.\|data=2017-10}} 27 listopada 1938 r. w czasie zajmowania przez Wojsko Polskie spornych terenów ze Słowacją, pod Zdziarem doszło do wymiany ognia między [[24 Pułk Ułanów\|24 Pułkiem Ułanów]] a [[Wojsko Czechosłowacji (1918–1938)\|wojskiem czechosłowackim]]. W potyczce zginął mjr [[Stefan Rago]]. == Współczesność == Obecnie Zdziar stanowi najważniejszy ośrodek turystyczny Tatr Bielskich, słynący z dużej ilości wyciągów i pensjonatów. Dwa główne tereny zjazdowe Zdziaru to [[Dolina Bachledzka]] (''Bachledova dolina'') i [[Ždiar -– Strednica\|Średnica]] (''Strednica''). Wyciągi na Średnicy od przejścia na [[Łysa Polana\|Łysej Polanie]] dzieli jedynie 10 km. Grzbietami pobliskiej [[Magura Spiska\|Magury Spiskiej]] i [[Dolina Mąkowa\|Doliną Mąkową]] (''Monkova dolina'') prowadzą trasy biegowe o łącznej długości 30 km. == Demografia == Linia 56 ⟶ 55: == Szlaki turystyczne == : {{szlak SVK\|zielony}} – zielony szlak od poczty w Zdziarze Doliną Mąkową na [[Ptasiowska Rówienka\|Ptasiowską Rówienkę]] w Dolinie Bielskiego Potoku i dalej na [[Ždiar -– Strednica)\|Średnicę]]. :* Czas przejścia od poczty do Ptasiowskiej Rówienki: 45 min w obie strony :* Czas przejścia od Ptasiowskiej Rówienki na Średnicę: 45 min w obie strony Linia 74 ⟶ 73: {{Powiat nowotarski (dawny)}} {{Miejscowości podtatrzańskie}} {{ka}} [[Kategoria:Miejscowości w powiecie Poprad]]

Zdziar (Słowacja): Różnice pomiędzy wersjami