István Tisza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
Kelvin (dyskusja | edycje)
odlink. dat, poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 24:
|quote = István Tisza
}}
'''István Tisza''' (ur. [[22 kwietnia]] [[1861]] w [[Geszt|Geszcie]], zm. [[31 października]] [[1918]] w [[Budapeszt|Budapeszcie]]) – [[Węgrzy|węgierski]] [[polityka|polityk]], [[arystokracja|arystokrata]], [[hrabia]] ''de Borosjenő et Szeged''. [[Mąż stanu]], w l. [[1903]]–[[1905]]1903–1905 i [[1913]]–[[1917]]1913–1917 [[Premierzy Węgier|premier Węgier]].
 
== Życiorys ==
Linia 37:
Opinia publiczna obwiniała Tiszę odpowiedzialnością za wybuch wojny i klęskę. W czasie rozpadu [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]], po powołaniu przez cesarza [[Karol I Habsburg|Karola I]] 31 października 1918 roku rządu [[Mihály Károlyi|Mihalya Karolyego]], Tisza został w obecności żony zamordowany we własnym domu przez zrewolucjonizowanych żołnierzy.
 
Sprawców zbrodni, mimo prowadzonego śledztwa nie ustalono do marca 1919 – utworzenia [[Węgierska Republika Rad|Węgierskiej Republiki Rad]]. Rodzina zamordowanego prowadziła prywatne śledztwo, w wyniku którego ustalono sprawców zbrodni. Po upadku rządów komunistycznych na Węgrzech (sierpień 1919) rozpoczął się dwuletni proces zabójców Tiszy. 6 października 1921 sędzia István Gadó orzekł, że winni zbrodni byli: Pál Kéri (wymieniony z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] w ramach wymiany więźniów), József Pogány [[alias]] [[John Pepper]] (<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (NIESPAROWANE NAWIASY OKRĄGŁE) -->zbiegł do [[Wiedeń|Wiednia]], później do [[Moskwa|Moskwy]])<ref>W 1922 został przez [[Międzynarodówka Komunistyczna|Komintern]] wysłany do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie był działaczem [[Komunistyczna Partia Stanów Zjednoczonych|Komunistycznej Partii USA]], później powrócił do ZSRR, funkcjonariusz Kominternu i urzędnik, aresztowany i stracony w 1938, w czasie [[Wielki terror (ZSRR)|wielkiej czystki]].</ref>, István Dobó, Tivadar Horváth Sanovics (zbiegli); Sándor Hüttner (zmarł w więziennym szpitalu w 1923); Tibor Sztanykovszky (jedyny, który faktycznie odbył zasądzoną karę 18 lat więzienia, zwolniony w 1938).
 
== Przypisy ==