Pokolenie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian |
drobne merytoryczne |
||
Linia 8:
W '''[[genealogia|genealogii]]''' pokoleniem nazywa się [[pokrewieństwo|krewnych]] pochodzących w tym samym [[stopień pokrewieństwa|stopniu]] od wspólnego [[Wstępny|przodka]] (jedno pokolenie obejmuje wszystkich kuzynów), a szerzej także grupę osób ([[pokrewieństwo|spokrewnionych]], zamieszkujących jeden teren lub innych) wchodzącą w wiek dorosły (rozrodczy) w podobnym okresie, np. ''pokolenie naszych rodziców'', ''nasze pokolenie'', ''pokolenie naszych dzieci'' itp. Stąd też wywodzi się określenie ''przechodzić z pokolenia na pokolenie'' (dotyczy np. [[obyczaj]]ów i [[zwyczaj]]ów prawnych). Kolejne pokolenie średnio rodzi się co 30 lat.
W '''[[socjologia|socjologii]]''' pokolenie definiowane jest na pięć sposobów<ref>Klimczuk, Andrzej, ''[https://depot.ceon.pl/handle/123456789/3402 Bariery i perspektywy integracji międzypokoleniowej we współczesnej Polsce]'', [w:] D. Kałuża, P. Szukalski (red.), ''Jakość życia seniorów w XXI wieku z perspektywy polityki społecznej'', Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2010, s. 92-107.</ref>. Są to: (1) ogniwo w ciągu genealogicznym – generacja jest określona przez biologiczną zależność między rodzicami a dziećmi i miejsce w schemacie [[Pokrewieństwo|pokrewieństwa]], który wywodzi się od wspólnych przodków; (2) ogniwo w ciągu kulturowym – pokolenie wyróżnia podział [[Rola społeczna|ról społecznych]] analogiczny do relacji rodzice-dzieci, np. nauczyciel-uczeń; (3) zbiór osób w zbliżonym wieku, określony w przedziale trzeciej części stulecia – w tym ujęciu przyjmuje się, że ojciec jest przeciętnie o trzydzieści trzy lata starszy od dzieci; (4) zbiór osób znajdujących się w poszczególnych fazach życia ([[Okresy rozwojowe człowieka|okresach rozwojowych]]), np. [[Dziecko|dzieci]], [[Młodzież|młodzi]], [[Dorosłość|dorośli]], [[Starość|starzy]]; takie ujęcie jest ahistoryczne i pozwala na porównywanie analogicznych grup wieku w różnych społeczeństwach i epokach; oraz (5) [[wspólnota]] [[Postawa|postaw]] i [[Wartość|hierarchii wartości]] – cechy te przypisuje się wspólnym przeżyciom, doświadczeniom; to ujęcie jest historyczne i związane z określonymi datami procesu dziejowego - wówczas przykładowo wskazuje się na następujące pokolenia ('''uwaga:''' nie jest to typologia naukowa): [[Pokolenie X|generacja X]], [[Pokolenie Y|generacja Y]], [[pokolenie Z]] lub [[pokolenie JP2|pokolenie Jana Pawła II]]. Pierwsze ujęcie służy opisowi pokolenia w strukturze życia [[Rodzina (socjologia)|rodzinnego]], drugie w [[Krąg kulturowy|kręgu kulturowym]], a pozostałe odnoszą się do [[Społeczeństwo|społeczeństwa]] jako całości. Koncepcją próbującą uporządkować opis pokoleń w euro-atlantyckim kręgu kulturowym jest [[teoria-pokoleń]].
W naukach społecznych funkcjonują także definicje z perspektywy: antropologii, polityki społecznej oraz demografii i ekonomii<ref>Klimczuk, Andrzej, ''[https://depot.ceon.pl/handle/123456789/5061 Koncepcja solidarności pokoleń w krajowej polityce społecznej]'', [w:] A. Fabiś, A. Łacina-Łanowski, Ł. Tomczyk (red.), ''Kreatywna starość. Jubileusz XV-lecia Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Oświęcimiu'', Wydawnictwo Naukowe PWSZ w Oświęcimiu, Oświęcim 2013, s. 99-111.</ref>. W [[Antropologia|antropologii]] pokolenie dotyczy [[Więź społeczna|więzi]] i ról rodzinnych jednostek oraz pokrewieństwa i posiadania wspólnego przodka (np. ojciec, babka, pradziadek). W [[Polityka społeczna|polityce społecznej]] pojęcie pokolenia odnosi się do [[Aktywność zawodowa|aktywności zawodowej]] i [[Prawa socjalne|uprawnień socjalnych]] przypisanych jednostkom w danych grupach wieku (np. wiek obowiązkowego pobierania nauki) oraz grup docelowych polityk wyodrębnionych poprzez podobieństwo faz cyklu życia (np. młodość, dorosłość, starość). Natomiast w [[Demografia|demografii]] i [[Ekonomia|ekonomii]] pokolenie jest definiowane jako grupa osób w zbliżonym wieku, urodzonych w podobnym okresie.
| |||