Bogusław Radziwiłł: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Tworzę Szablon:Cytuj |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy |
||
Linia 36:
== Życiorys ==
=== Dzieciństwo oraz młodość ===
Bogusław Radziwiłł przyszedł na świat w niedzielę nad ranem 3 maja 1620 roku w Gdańsku, w kamienicy, którą jego ojciec wynajmował od [[burmistrz]]a Jana van der Linde. Ojcem chrzestnym niemowlęcia ''per procura'' został [[Elektorzy Rzeszy|elektor]] [[palatyn (tytuł)|palatyn]] [[Palatynat|reński]] i [[król]] [[Czechy|Czech]] [[Fryderyk V (palatyn reński)|Fryderyk V]], ''Król Zimowy''. Chrztu udzielił [[pastor]] [[luteranizm|luterański]] Georgius Pauli. Kilka miesięcy po narodzinach syna Janusz Radziwiłł zmarł i aktem ostatniej woli zobowiązał do opieki nad swoimi dziećmi swojego brata [[Krzysztof
W 1623 roku matka wywiozła syna do [[Państwo Lichtenberg|Lichtenberga]] we [[Frankonia|Frankonii]], co stanowiło pogwałcenie umów zawartych z prawnym opiekunem Bogusława. Krzysztof Radziwiłł interweniował i Elżbieta Zofia, wówczas już żona [[Księstwo Saksonii-Lauenburga|księcia sasko-lauenburskiego]] Juliusza Henryka, wróciła z dziećmi przez [[Czechy]] do [[Polska|Polski]]. W 1628 roku młody Bogusław Radziwiłł został przedstawiony królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III Wazie]]. Z [[Warszawa|Warszawy]] przez Sielec, Bielice, Jaszuny Bogusław wraz z rodziną przybył do Wilna, gdzie 22 sierpnia 1628 roku został oddany pod opiekę stryja, Krzysztofa Radziwiłła, a na jego życzenie przekazany na wychowanie ciotce, Annie z Kiszków Radziwiłłowej. W tym czasie przebywał w jej majątku w Dolatyczach. Jego nauczycielem został pastor Paweł Demitrowicz. W grudniu 1628 roku [[Daniel Naborowski]] przywiózł Bogusława do [[Kiejdany|Kiejdan]] z uwagi na zagrożenie [[epidemia|epidemią]] na [[Polesie|Polesiu]]. Nauczycielami młodego księcia zostali w tym czasie pastor Krzysztof Minwid i dyrektor miejscowej szkoły zborowej Jan Domazovius. W grudniu 1629 roku Bogusław Radziwiłł opuścił [[Kiejdany]] i wrócił na wychowanie do ciotki. W 1631 roku Bogusław wraz ze stryjem brał w [[Warszawa|Warszawie]] udział w obradach [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmu]], podczas których pozwolono mu zabrać głos w obecności króla. W latach 1633–1634 powrócił na nauki do Wilna, później przeniósł się ponownie do Kiejdan. W 1635, podczas toczącej się wojny polsko-szwedzkiej, Bogusław Radziwiłł został zabrany przez Krzysztofa Radziwiłła do [[Inflanty|Inflant]]. Podczas pobytu na wojnie uczestniczył w życiu obozowym wojska. W listopadzie 1635 roku Bogusław przyjechał do Birż, gdzie został uczniem architekta fortyfikacji twierdzy, Grzegorza Pirkena. 5 marca 1636 roku młody Radziwiłł wyjechał do Wilna i został [[dworzanin]]em [[Władysław IV Waza|Władysława IV Wazy]]. W związku z tym wydarzeniem sprawowana nad nim [[kuratela]] Krzysztofa Radziwiłła została zdjęta i rozpoczęła się samodzielna kariera księcia. Na początku drogi politycznej otrzymał [[starostwo]] poszyrwinckie.
Linia 44:
=== Podróże zagraniczne ===
[[Plik:Radziwil.jpg|thumb|Ekslibris donacyjny Bogusława Radziwiłła]]
W podróży zagranicznej towarzyszył Radziwiłłowi przez cały czas orszak poddanych z dworzaninem Samuelem Puciatą na czele. W drodze do [[Groningen]] Bogusław Radziwiłł odwiedził [[Szczecin]] i [[Berlin]]. Po przybyciu do [[Holandia|Niderlandów]] w grudniu 1637 roku zapisał się na miejscowe uczelnie. Nie zagrzał tam jednak długo miejsca i w następnym roku wyjechał do [[Utrecht]]u, aby zaciągnąć się na służbę u księcia orańskiego Fryderyka Henryka. Brał udział w oblężeniu [[Breda|Bredy]] i [[Venlo]]. Szybko zrezygnował jednak z życia wojskowego, wolał bowiem podróżować i zwiedzać Europę. W październiku 1638 roku Bogusław wrócił na przerwane studia i zapisał się na [[Uniwersytet w Utrechcie]]. W tym samym czasie dzięki zabiegom stryja [[Krzysztof]]a i brata stryjecznego [[Janusz Radziwiłł
Pod koniec roku Bogusław Radziwiłł wyjechał do [[Francja|Francji]]. 16 stycznia 1639 roku przybył do [[Paryż]]a na [[Chrzest|chrzciny]] [[delfin]]a [[Ludwik XIV|Ludwika]]. Uzyskał audiencję u [[Ludwik XIII|Ludwika XIII]] i podjął się sprawy polepszenia losu uwięzionego w niewoli francuskiej królewicza [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza Wazy]].
Linia 50:
Później zwiedzał południową Francję. Na wiadomość o szykującym się oblężeniu [[Antwerpia|Antwerpii]] postanowił w nim uczestniczyć. Dotarł do [[Calais]] i wsiadł na statek. Sztorm na kanale [[La Manche]] przekreślił jednak plany jego dalszej podróży do Holandii. Udał się więc w podróż do [[Londyn]]u, gdzie uzyskał audiencję u króla Anglii, [[Karol I Stuart|Karola I Stuarta]].
W połowie października 1639 roku Bogusław Radziwiłł ponownie przyjechał do Holandii i zamieszkał w [[Haga|Hadze]]. Na prośbę Jana Kazimierza udał się na spotkanie z nim drogą okrężną przez Anglię do Francji. W Paryżu spotkał się z uwolnionym z niewoli królewiczem. W maju 1640 Radziwiłł brał udział w walkach we [[Flandria (region)|Flandrii]] po stronie Niderlandów. Na wieść o śmierci [[Stryj (relacja rodzinna)|stryja]] Krzysztofa przybył jednak natychmiast (w 1641 roku) na Litwę, aby uczestniczyć w pogrzebie krewnego w Wiżunach. Następnie po załatwieniu spraw spadkowych objeżdżał dobra rodzinne, załatwiał sprawy majątkowe i spotkał się z królem [[Władysław IV Waza|Władysławem IV]]. W lipcu 1641 roku odwiedził kuzyna [[Janusz Radziwiłł
W 1642 roku ponownie wyruszył na wojnę z [[Hiszpania|Hiszpanią]] pod komendą księcia orańskiego [[Fryderyk Henryk Orański|Fryderyka Henryka]]. W 1643 roku w [[Bazylika Saint-Denis|Saint-Denis]] Bogusław Radziwiłł brał udział w uroczystościach pogrzebowych Ludwika XIII. W czasie pobytu w Paryżu królowa francuska [[Anna Austriaczka (1601–1666)|Anna Austriaczka]] oraz [[kardynał]] [[Jules Mazarin|Mazarini]] próbowali wyswatać go z jedną z dwórek królewskich. Przedstawiona mu [[Hugenoci|hugenocka]] księżna Małgorzata de Rohan wzgardziła nim jednak i poślubiła kogoś innego. Zadłużony Bogusław Radziwiłł opuścił Francję w 1644 i udał się do [[Bruksela|Brukseli]], gdzie dla pokrycia długów wyprzedał rodowe srebra.
| |||