Żbik (Krzeszowice): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
współrzędne
Selso (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 43:
|www =
}}
[[FilePlik:Krzeszowice Żbik OSP.jpg|thumb|240px|Remiza OSP]]
[[FilePlik:Źródło Dzwonek 02.jpg|thumb|240px|[[Dzwonek (źródło)|Źródło Dzwonek]].]]
[[FilePlik:Żbik,Marmurowe Wzgórza.jpg|thumb|240px|Widok na zachodnią część Żbiku, w tle [[Marmurowe Wzgórza]].]]
'''Żbik''' – wschodnia część [[Krzeszowice|Krzeszowic]], dawniej osobna [[wieś]]. Od wschodu graniczy z [[Siedlec (powiat krakowski)|Siedlcem]]. Północna część osiedla położona jest na [[Wyżyna Olkuska|Wyżynie Olkuskiej]], a południowa w [[Rów Krzeszowicki|Rowie Krzeszowickim]]. Na północ od osiedla rozciągają się [[Marmurowe Wzgórza]] ze wzniesieniami wraz z nieczynnymi [[kamieniołom]]ami czarnego [[Wapień dębnicki|marmuru dębnickiego]] z okresu [[dewon]]u środkowego, położonymi na obszarze leśnym osiedla: [[Czerwona Góra (Wyżyna Olkuska)|Czerwona Góra]], [[Piaskowa Góra (Wyżyna Olkuska)|Piaskowa Góra]] oraz [[Siwa Góra (Wyżyna Olkuska)|Siwa Góra]].
 
== Historia ==
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z [[XIV wiek]]u. Początkowo nazywała się Zbig lub Zbieg, gdyż osiedlali się w niej ludzie pochodzący (zbiegli) z innych wsi. W XVIII w. karmelici bosi z [[klasztor w Czernej|klasztoru w Czernej]] posiadali we wsi majątek 225 morgów gruntu ornego i 60 morgów łąki. Wioska w 1790 miała 26 domów. W 1879 miała 306 mieszkańców. Obecną nazwę wieś przybrała w [[XIX wiek]]u. W owym okresie dla zwiększenia wydobycia rudy karmelici wybudowali szyb wydobywczy. Szkołę jednoklasową założono w 1904. W 1948 karmelici sprzedali miejscowy folwark. W latach 70. XX w. wybudowano remizę strażacką. W 1997 wieś została wcielona do [[Krzeszowice|Krzeszowic]], odłączając od osiedla część zachodnią obecnej ul. Reymonta. Pod koniec lat 90. XX w. filia szkoły podstawowej została zlikwidowana. W 2010 zakończono budowę chodnika przy drodze powiatowej. W 2013 nadano nazwy ulic.
 
Ze Żbika pochodził [[Feliks Lacher]] – uczestnik [[Bitwa pod Somosierrą|bitwy pod Somosierrą]]. W Żbiku zmarł [[Ignacy Król]] – polski [[taternictwo|taternik]], turysta, [[narciarz]], [[pedagog]] i [[Przyrodoznawstwo|przyrodnik]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1 | strony=600–601}}</ref>.
[[FilePlik:Żbik.Łk 23,34.jpg|thumb|240px|left|Wyryty cytat [[Biblia|biblijny]] z [[Ewangelia Łukasza|Ew. Łukasza]] 23:34 na głazie w [[Dolina Dzwonek|Dolinie Dzwonek]].]]
 
== Turystyka ==
Za Żbikiem znajduje się dolinka zwana ''[[Dolina Dzwonekza Żbikiem|Doliną za Żbikiem]]'' ze źródłem ''[[Źródło Dzwonek|Źródłem (źródło)|Dzwonek]]'', położona na terenie [[Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie|Parku Krajobrazowym Dolinki Krakowskie]]. Przez osiedle przepływa potok [[Dzwonek (potok)|Dzwonek]].
 
Pomniki przyrody: trzy [[Lipa drobnolistna|lipy drobnolistne]] (koło nr 12 z 16 października 1998) i skałki zboczowe (500 m na północ od drogi do [[Siedlec (powiat krakowski)|Siedlca]] z 7 października 1963).
[[FilePlik:Krzeszowice.Zbik. Bocznica.jpg|thumb|left|240px|Bocznica kolejowa]]
== Infrastruktura ==
Przez południową część osiedla przebiega bocznica kolejowa ze [[Krzeszowice (stacja kolejowa)|stacji kolejowej Krzeszowice]] do Kopalni Wapienia "Czatkowice" w krzeszowickim [[Czatkowice (osiedle Krzeszowic)|osiedlu Czatkowice]]. Przez południowy kraniec osiedla przebiega [[linia kolejowa nr 133]].
 
Linia 88:
 
{{Krzeszowice}}
 
[[Kategoria:Osiedla Krzeszowic]]