Jacinda Ardern: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 16:
|quote =
}}
'''Jacinda Ardern''' (ur. [[26 lipca]] [[1980]] w [[Hamilton (Nowa Zelandia)|Hamilton]]) – nowozelandzka polityk, od 2017 r. [[Premierzy Nowej Zelandii|premier Nowej Zelandii]].
 
== Życiorys ==
Urodziła się jako Jacinda Kate Laurell Ardern<ref name="Encyclopaedia Britannica">{{Cytuj stronę | url = https://www.britannica.com/biography/Jacinda-Ardern | tytuł = Jacinda Ardern, prime minister of New Zealand | autor = Jeff Wallenfeldt | opublikowany = Encyclopaedia Britannica | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref> 26 lipca 1980 r. w Hamilton<ref name="labour.org.nz">{{Cytuj stronę | url = http://www.labour.org.nz/jacindaardern | tytuł = Rt Hon Jacinda Ardern | opublikowany = labour.org.nz | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref> w mormońskiej rodzinie jako młodsza z dwóch córek<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Iwona Dominik |tytuł = Jacinda Ardern: Kim jest kobieta, która rządzi Nową Zelandią po najkrwawszym w historii ataku terrorystycznym |data = 2019-03-19 |data dostępu = 2019-03-20 |opublikowany = wysokieobcasy.pl |url = http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,53662,24560411,jacinda-ardern-premierka-ktora-poszla-na-urlop-macierzynski.html |język = pl}}</ref>. Jej ojciec był z zawodu policjantem<ref name="sbs.com.au">{{Cytuj stronę|url=https://www.sbs.com.au/news/who-is-jacinda-ardern-meet-new-zealand-s-new-pm|tytuł=Who is Jacinda Ardern? Meet New Zealand's new PM|data dostępu=2017-12-15|opublikowany=sbs.com.au|język=en}}</ref>, a matka pracownicą szkolnej stołówki<ref name=":0" />. Dzieciństwo spędziła na wsi{{r|labour.org.nz}}. Uczyła się w Morrinsville College{{r|labour.org.nz}}, gdzie udzielała się w szkolnym samorządzie i uczniowskiej gazetce<ref name=":0" />, po czym ukończyła Uniwersytet Waikato w 2001 r. i rozpoczęła pracę w biurze premier [[Helen Clark]]{{r|labour.org.nz}}. PracowałaW czasie studiów została agnostykiem. Polityką zainteresowała się za sprawą ciotki Marie Ardern, działaczki Partii Pracy. W następnych latach wyjechała za granicę, gdzie m.in. była w Nowym Jorku wolontariuszką w kuchni dla bezdomnych<ref name=":0" />, pracowała również jako doradca brytyjskiego premiera [[Tony Blair|Tony’ego Blaira]]{{r|Encyclopaedia Britannica}}.
 
W 2008 została wybrana do nowozelandzkiego parlamentu{{r|sbs.com.au}}. 1 marca 2017 została wiceprzewodniczącą Nowozelandzkiej Partii Pracy po rezygnacji [[Andrew Little (polityk)|Andrew Little’a]], a 1 sierpnia 2017 objęła kierownictwo partii<ref name="time.com" Po/>. wygranejObejmowała Partiipartię Pracypo trzech kadencjach w opozycji, przy czym od 2008 r. była to opozycja pozaparlamentarna. W swojej kampanii skupiła się na nierównościach społecznych tj. budownictwie socjalnym, ograniczeniu ubóstwa dzieci, transformacji energetycznej, podniesienia płacy minimalnej, zwiększeniu nakładów na opiekę zdrowotną i bezpłatnych studiach. W wyborach parlamentarnych jej partia uzyskała 36,89%, co stanowiło drugi wynik. Partia Pracy zdecydowała się na utworzenie koalicyjnego rządu<ref name=":0" />, a Ardern 23 września 2017 objęła funkcję [[premierzy Nowej Zelandii|premiera Nowej Zelandii]]. Została zaprzysiężona 26 października 2017<ref name="time.com">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/5028891/jacinda-ardern-worlds-youngest-female-leader-new-zealand/ | tytuł = Jacinda Ardern, New Zealand's 37-Year-Old Leader, Rolls Up Her Sleeves | opublikowany = time.com | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref>. 37-letnia Ardern stała się najmłodszym premierem Nowej Zelandii od 1856<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1737012,1,jacinda-przekracza-prog.read|tytuł=Jacinda przekracza próg|opublikowany=Polityka|język=pl|data dostępu=2018-12-01}}</ref>.
 
Wkrótce po objęciu urzędu zakazała poszukiwań ropy i gazu na morzach terytorialnych Nowej Zelandii, podniosła płace minimalne o 5%, zaczęła obniżać opłaty za studia, wprowadziła płatny urlop dla ofiar przemocy domowej i wydłużyła urlop rodzicielski dla kobiet<ref name=":0" />.
21 czerwca 2018 urodziła w szpitalu w [[Auckland]] córkę. Została dzięki temu drugą kobietą na świecie, która urodziła dziecko w trakcie pełnienia obowiązków premiera (po pakistańskiej premier [[Benazir Bhutto]]). Po narodzinach dziecka wzięła sześciotygodniowy urlop macierzyński, w czasie którego obowiązki premiera pełnił dotychczasowy wicepremier [[Winston Peters]]<ref name=bbc1/>. Trzymiesięczne dziecko towarzyszyło jej we wrześniu podczas obrad [[Zgromadzenie Ogólne ONZ|Zgromadzenia Ogólnego ONZ]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://wiadomosci.wp.pl/premier-nowej-zelandii-jacinda-ardern-zabrala-na-obrady-onz-swoja-3-miesieczna-coreczke-6299475031148161a | tytuł = Premier Nowej Zelandii Jacinda Ardern zabrała na obrady ONZ swoją 3-miesięczną córeczkę | opublikowany = Wirtualna Polska | data dostępu = 2018-09-26}}</ref>.
 
21 czerwca 2018 urodziła w szpitalu w [[Auckland]] córkę. Została dzięki temu drugą kobietą na świecie, która urodziła dziecko w trakcie pełnienia obowiązków premiera (po pakistańskiej premier [[Benazir Bhutto]]). Po narodzinach dziecka wzięła sześciotygodniowy urlop macierzyński, w czasie którego obowiązki premiera pełnił dotychczasowy wicepremier [[Winston Peters]]<ref name="bbc1" />. Trzymiesięczne dziecko towarzyszyło jej we wrześniu podczas obrad [[Zgromadzenie Ogólne ONZOrganizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzenia Ogólnego ONZ]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://wiadomosci.wp.pl/premier-nowej-zelandii-jacinda-ardern-zabrala-na-obrady-onz-swoja-3-miesieczna-coreczke-6299475031148161a | tytuł = Premier Nowej Zelandii Jacinda Ardern zabrała na obrady ONZ swoją 3-miesięczną córeczkę | opublikowany = Wirtualna Polska | data dostępu = 2018-09-26}}</ref>.
 
Partnerem Jacindy Ardern jest Clarke Gayford, autor popularnego telewizyjnego programu wędkarskiego<ref name=bbc1>{{Cytuj stronę | url = https://www.bbc.com/news/world-asia-44557527 | tytuł = Jacinda Ardern baby: New Zealand PM gives birth to girl | opublikowany = BBC News | data dostępu = 2018-06-21}}</ref>.