Pierre Corneille: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ałiku (dyskusja | edycje)
Ałiku (dyskusja | edycje)
Linia 43:
Ugruntowawszy swoją pozycję dramaturga, Corneille zdecydował się dać publiczności tragedię w stylu Eurypidesa. Wystawiona w 1635 roku ''[[Medea (dramat Pierre’a Corneille’a)|Mede]]<nowiki/>a'' nie odniosła jednak spodziewanego przez dramaturga sukcesu. W następnym roku powrócił więc do twórczości komediowej. Dramatem czarodziejskim ''[[Iluzja komiczna]]'' (1636), odniósł swój pierwszy, znaczący sukces. Sztuka, za sprawą postaci groteskowego rycerza Matamora, była grana w Paryżu przez kilka dziesiątków lat, a i obecnie należy do częściej wystawianych utworów pisarza.
 
''<nowiki/><nowiki/>''
 
Wielkim wydarzeniem okazała się kolejna sztuka, oparta na źródłach hiszpańskich ([[Guillén de Castro]]), tragikomedia heroiczna ''[[Cyd (dramat)|Cyd]]'' (1637), która dzięki romantycznej akcji, wzniosłości charakterów, apoteozie honoru i mistrzostwu języka wzbudziła zachwyt publiczności. Równocześnie z uznaniem jednak wywołała również krytykę. Adwersarze zarzucali Corneille'owi naruszenie zasad formalnych i obrazę moralności. Głośny spór o ''Cyda'' zakończył się niekorzystnym dla autora werdyktem Akademii Francuskiej. Niemniej w uznaniu jego zasług w 1637 roku król uhonorował Corneille'a tytułem szlacheckim.
 
== Czas arcydzieł ==
W 1640 roku po dwuletniej przerwie Corneille powrócił na paryską scenę z ''[[Horacjusz (dramat Pierre'a Corneille'a)|Horacjuszem]]'', który nie od razu zdobył uznanie publiczności. W tym czasie po śmierci ojca odziedziczył dom i majątek Val de Hayé. W 1641 roku poślubił Marię de Lampière, pannę z dobrej mieszczańskiej rodziny, która wniosła poecie w posagu senioralną siedzibę Les Andelys i lenno d'Hautville. Ponownej rekuzy poeta uniknął tym razem dzięki wstawiennictwu kardynała Richelieu. Wystawiony w sezonie 1640/1641 ''Cynna'' okazał się wspaniałym sukcesem dramaturga.
Lata 1637–1643 są okresem arcydzieł Pierre’a Corneille, w których ukazuje zwycięstwo obowiązku (wobec ojczyzny czy Boga) nad namiętnością, stając się wielkim poetą heroizmu (''[[Horacjusz (dramat Pierre'a Corneille'a)|Horace]]'', 1640, ''Polyeucte'', 1642–1643). Sławę zyskał jako twórca komedii obyczajowych, m.in.: ''Łgarz'' (1642). Popularność zyskał dzięki tragediom: ''Cynna'' (1643), ''Andromeda'' (1650). Napisał też komedię heroikomiczną ''Don Sanszo z Aragonii'' (1650). Z utworów następnego dziesięciolecia wyróżnić należy wzorowaną na ''[[Podejrzana prawda|La verdad sospechosa]]'' [[Juan Ruiz de Alarcón|Alarcona]] komedię ''Le menteur'' (1613–1614), zbliżającą się do dramatu grozy tragedię ''Rodogune'' (1644) oraz jedno z arcydzieł poety: ''Nicomède'' (1651).
 
Lata 1637–1643 są okresem arcydzieł Pierre’a Corneille, w których ukazuje zwycięstwo obowiązku (wobec ojczyzny czy Boga) nad namiętnością, stając się wielkim poetą heroizmu (''[[Horacjusz (dramat Pierre'a Corneille'a)|Horace]]'', 1640, ''Polyeucte'', 1642–1643). Sławę zyskał jako twórca komedii obyczajowych, m.in.: ''Łgarz'' (1642). Popularność zyskał dzięki tragediom:tragedii ''Cynna'' (1643), ''Andromeda'' (1650). Napisał też komedię heroikomiczną ''Don Sanszo z Aragonii'' (1650). Z utworów następnegotego dziesięcioleciaokresu wyróżnić należy wzorowaną na ''[[Podejrzana prawda|La verdad sospechosa]]'' [[Juan Ruiz de Alarcón|Alarcona]] komedię ''Le menteur'' (1613–16141644), zbliżającą się do dramatu grozy tragedię ''Rodogune'' (1644) oraz jedno z arcydzieł poety: ''Nicomède'' (1651).
 
Po niepowodzeniu ''Pertharite’a'' (1652) porzucił na czas dłuższy twórczość dramatyczną, przerabiając ''Imitatio Christi'' [[Tomasz à Kempis|Tomasza a Kempis]] na wiersz francuski (druk. 1656). Powróciwszy w 1659 do dramatu, napisał do 1674 r. jeszcze jedenaście utworów teatralnych, w których idąc za upodobaniami ówczesnymi, więcej miejsca zostawiał miłości. Niektóre z nich jak: ''La toison d’or'' (1660), są właściwie widowiskami. We współzawodnictwie z [[Jean Baptiste Racine]]m uległ stary C. (''Tite et Berenice'' 1670) świetniejszemu artyście. Ostatnim jego utworem dramatycznym jest ''Suréna'' (1674). Sędziwe lata poety zatrute były troską o chleb powszedni.