Hiperpoprawność: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m różne poprawki
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Hiperpoprawność''', in. '''hiperkorekcja'''{{r|hiperkorekcja}}, '''przesada poprawnościowa'''{{r|:0}}– zjawisko polegające na zastępowaniu form zgodnych z [[norma językowa|normą językową]] formami niestandardowymi, ale postrzeganymi przez mówiącego jako bardziej [[poprawność językowa|poprawne]] lub staranne, czyli tzw. hiperyzmami{{r|:0|Jan Miodek1987}}. Do hiperpoprawności dochodzi zwykle wskutek bezpośredniego kontaktu dwóch [[odmiana językowa|odmian językowych]], np. [[Dialekt|dialektu lokalnego]] i [[Język standardowy|języka standardowego]], z których jedna jest traktowana jako bardziej poprawna i godna naśladowania, a druga jako gorsza{{r|:0}}.
 
Hiperpoprawność wynika z opacznej lub przesadnej próby zastosowania danej zasady [[preskryptywizm (językoznawstwo)|preskryptywnej]], która wbrew zamiarowi prowadzi do wygenerowania formy nienormatywnej. O hiperpoprawności nie można mówić, gdy użycie niestandardowej, pozornie przesadnej formy wynika z naturalnego poczucia językowego, np. gdy występuje ona w rodzimej [[odmiana języka|odmianie]] języka danej osoby{{r|doi10.2307/452423-s167-78}}.
 
Przykładem hiperpoprawności jest „literowa” wymowa ''ę'' oraz ''ą'' przed spółgłoskami zwartymi i zwarto-szczelinowymi np. ''ząb'' jako [{{IPA|zɔ̃p}}] lub [{{IPA|zɔɰ̃p}}] zamiast [{{IPA|zɔmp}}]{{r|Jan Miodek2006-s922923}}.