Hiszpańska wojna domowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
dr. red. |
dr. red. |
||
Linia 132:
=== Rozłam w siłach republikańskich ===
{{osobny artykuł|dni majowe w Barcelonie}}
Natomiast pozycję republikanów osłabiały silne konflikty i walka o władzę między partią komunistyczną a pozostałymi partiami, w tym utrzymującą kontakt z [[trockizm|trockistami]], antystalinowską marksistowską partią [[Robotnicza Partia Marksistowskiej Unifikacji|POUM]] i anarchistami z [[Krajowa Konfederacja Pracy|CNT]]-[[Iberyjska Federacja Anarchistyczna|FAI]]. Konflikty te zakończone zostały rozprawą stalinistów z „wrogami na lewicy”, wzorowaną na współistniejących wówczas w Związku Radzieckim [[wielki terror (ZSRR)|czystkach stalinowskich]]. Przekazanie 2/3 zasobu złota Republiki w depozyt ZSRR powodowało bezpośrednie uzależnienie rządu republikańskiego od decyzji [[Józef Stalin|Stalina]], dysponenta hiszpańskiego złota. Czystkami sterował bezpośrednio rezydent sowieckiego [[NKWD]] w strefie republikańskiej [[Aleksandr Orłow (funkcjonariusz NKWD)|Aleksander Orłow]] (Lejba Feldbin). Znani działacze anarchistyczni i sympatyzujący z POUM byli zabijani. Początkowo stalinowscy komuniści ograniczali się do skrytobójczych morderstw dokonywanych przez „nieznanych sprawców”. Tak zginął między innymi jeden z najpopularniejszych działaczy hiszpańskiej rewolucji, autentyczny przywódca katalońskich robotników [[Buenaventura Durruti]]. Lider POUM [[Andreu Nin|Andras Nin]] został po aresztowaniu i torturach zamordowany przez podporządkowaną NKWD tajną policję Republiki. Duża część kierownictwa niestalinowskich partii i organizacji politycznych stanowiących ważne zaplecze republiki
Później opanowana przez stalinowców Milicja Ludowo-Republikańska dokonywała masowych zbrodni niemal jawnie. Rozstrzeliwano nawet zwykłych żołnierzy frontowych podejrzewanych o „nieprawomyślność”. Inną znaną postacią, która niemal cudem uniknęła śmierci z rąk stalinowskich oprawców, był brytyjski ochotnik w oddziałach POUM [[George Orwell|Eric Arthur Blair]] (znany później jako [[George Orwell]]), który opublikuje swoje wspomnienia z wojny hiszpańskiej w książce ''[[W hołdzie Katalonii]]'' (''Homage to Catalonia''), a doświadczenia z czasów wojny domowej wpłyną na kształt ''[[Folwark zwierzęcy|Folwarku zwierzęcego]]'' i ''[[Rok 1984|Roku 1984]]''. [[Ernest Hemingway]], sympatyzujący z Republiką, poświęcił hiszpańskiej wojnie domowej powieść ''[[Komu bije dzwon]]'', która odegrała istotną rolę w przełamywaniu nastrojów [[izolacjonizm]]u w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
| |||