Wikipedia

Dziedziczenie (prawo): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Obecna regulacja: źródła/przypisy
poprawa przek., drobne techniczne, WP:SK+ToS, ort.
Linia 1:
'''Dziedziczenie''' – wejście [[spadkobierca|spadkobiercy]] lub kilku spadkobierców (będące skutkiem [[zdarzenie prawne|zdarzenia prawnego]] -– śmierci [[osoba fizyczna|osoby fizycznej]]) w sytuację prawną [[spadkodawca|spadkodawcy]] polegającą w szczególności na nabyciu praw i obowiązków majątkowych, których podmiotem był spadkodawca.
 
Krąg spadkobierców wyznacza wola spadkodawcy przy dziedziczeniu [[testament]]owym lub przepis ustawy przy [[dziedziczenie ustawowe|dziedziczeniu ustawowym]].
Linia 13:
Dziedziczeniu testamentowemu zostało przyznane pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Zgodnie z art. 926 § 1 [[Kodeks cywilny|Kodeksu cywilnego]] dziedziczenie ustawowe może zajść co do części albo co do całości spadku.
 
Zgodnie z art. 926 § 3 [[Kodeks cywilny|Kodeksu cywilnego]] dziedziczenie ustawowe co do części spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał do tej części [[spadkobiercy]] albo gdy którakolwiek z kilku osób, które powołał do całości spadku, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Do sytuacji, w których spadkobierca jest uznawany za osobę nie mogącąniemogącą być spadkobiercą zalicza się zwłaszcza osobę [[Niegodność dziedziczenia|niegodną dziedziczenia]], zaś osoba jest traktowana jako nie wyrażająca chęci do bycia spadkobiercą w momencie [[Odrzucenie spadku|odrzucenia spadku]]<ref>{{Cytuj | url=http://zbyciespadku.pl/dziedziczenie-ustawowe-dziedziczenie-testamentowe-jak-mozna-odziedziczyc-spadek/ | tytuł=Dziedziczenie ustawowe i testamentowe -– jak można dojść do spadku?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=zbyciespadku.pl | data dostępu=2017-11-22}}</ref>.
 
Zgodnie z art. 926 § 2 Kodeksu cywilnego dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.
Linia 23:
=== Historia dziedziczenia w Polsce ===
==== Średniowiecze ====
Prawo spadkowe w średniowiecznej Polsce charakteryzowało się dwoma wykorzystywanymi do dziś porządkami dziedziczenia -– testamentowym i beztestamentowym.
 
Dziedziczenie z testamentu do XII wieku było niedopuszczalne, a później podlegało niezliczonym restrykcjom. Dlatego epoka [[feudalizm]]u uznawana jest za rozkwit dziedziczenia beztestamentowego. Stopniowo jednak następowała indywidualizacja [[własność|własności]], czyli dozwolenie właścicielowi na swobodne dysponowanie nią.
Linia 35:
# rozszerzanie kręgów krewnych w linii bocznej do IV stopnia pokrewieństwa, którzy byli uprawnieni do dziedziczenia. Dziedziczyli oni jedynie wówczas, gdy testator nie posiadał bliższych wstępnych lub zstępnych;
# brak możliwości dziedziczenia po małżonku;
# w przypadku braku krewnych uprawnionych do dziedziczenia, spadek przechodził w ręce panującego, stając się puścizną. Prawo panującego do dziedziczenia nazywa się inaczej [[prawo kadukaKaduk|prawem kaduka]], które w miarę poszerzania się kręgu uprawnionych do spadkobrania, traciło na znaczeniu.
 
===== Dziedziczenie testamentowe (''ex testamento'') =====
Linia 42:
==== Rzeczpospolita szlachecka ====
===== Prawo ziemskie =====
* Od początku XVI w. ograniczenie dziedziczenie testamentowego -– konstytucje sejmowe z lat [[1505]] i [[1510]] w ogóle wprowadziły zakaz rozporządzania dobrami nieruchomymi w drodze testamentu.
* Ograniczenia praw kobiet w dziedziczeniu dóbr nieruchomych. Od XVII wieku pod wpływem prawa węgierskiego ograniczenia przybrały formę [[czwarcina|czwarciny]].
 
Linia 52:
==== Dziedziczenie w czasach zaborów ====
* Kodeksy przyznawały w zasadzie każdemu zdolność testowania (z ograniczeniami). Uwzględniały prawa spadkowe osób najbliższych spadkodawcy (dziedziców koniecznych) – początkowo z reguły najbliżsi krewni.
* [[Kodeks Napoleona]] – ograniczał zdolność testowania od wieku. Opiekunowie nie mogli otrzymać zapisu testamentowego od małoletnich będących pod ich opieką. Znał [[System rezerwy spadkowej|system rezerwy]].
* [[Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch]] (ABGB) – ograniczał zdolność testowania od wieku i stanu umysłowego; marnotrawcy mogli rozporządzać jedynie połową majątku. Znał system [[zachowek|zachowku]] -– osoby uprawnione do zachowku otrzymywały prawo do roszczenia do spadkobiercy powołanego w testamencie o zapłatę sumy pieniężnej stanowiącej równowartość należnej im części obowiązkowej.
* [[Bürgerliches Gesetzbuch]] (BGB) – wśród dziedziców koniecznych wymieniał także małżonka. Znał system [[zachowek|zachowku]] -– osoby uprawnione do zachowku otrzymywały prawo do roszczenia do spadkobiercy powołanego w testamencie o zapłatę sumy pieniężnej stanowiącej równowartość należnej im części obowiązkowej.
 
==== Druga Rzeczpospolita ====
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Dziedziczenie_(prawo)”