Karl Marx: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m Wycofano edycje użytkownika 2A01:114F:BA1:3700:C5DA:2EA2:CCAF:E873 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Gemba88.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 29:
== Życiorys ==
=== Młodość i rodzina ===
Pochodził ze zasymilowanej rodziny [[Żydzi|żydowskiej]], pochodzenia [[Żydzi aszkenazyjscy|aszkenazyjskiego]]. Jego dziadek Meier Halewi Marx był [[rabin]]em w [[Holandia|Holandii]], pełniąc tę funkcję od 1723 roku<ref>Nicolaievsky oi Maenchen-Helfen 1976, s. 4–5; Wheen 2001, s. 7–9, 12; McLellan 2006, s. 2–3.</ref>. Jako pierwszy z rodziny świecką edukację otrzymał Heinrich Marx, ojciec Karla.(komuna) Heinrich, aby uciec od [[antysemityzm|antysemickich]] ograniczeń prawnych, z judaizmu przeszedł na dominujący w Niemczech [[luteranizm]], zmieniając wówczas imię z pochodzącego z [[jidysz|języka jidysz]] Herschela na [[język niemiecki|niemieckiego]] Heinricha<ref>Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 4–6; McLellan 2006, s. 2–4.</ref>.
 
Ojciec Karla popierał [[liberalizm klasyczny]] i zainteresował się ideami filozofów [[Immanuel Kant|Imanuela Kanta]] oraz [[Voltaire|Woltera]]. Brał udział w agitacji na rzecz wprowadzenia w [[Królestwo Prus|Prusach]] konstytucji i reform, które ograniczyłyby [[Monarchia absolutna|monarchię absolutną]]<ref>Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 5, 8–12; Wheen 2001, s. 11; McLellan 2006, s. 5–6.</ref>. W 1815 roku rozpoczął karierę [[Adwokat|adwokacką]], a w 1819 roku wraz z rodziną wprowadził się do dziesięciopokojowego domu przy Simeongasse (obecnie Simeonstrasse 8) w pobliżu [[Porta Nigra]]<ref>Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 7; Wheen 2001, s. 10; McLellan 2006, s. 7.</ref>. Jego żona, Henrietta Pressburg była holenderską Żydówką, która pozostała przy judaizmie. Henrietta była bardzo opiekuńcza i religijna, co nie pozostało bez wpływu na jej dzieci<ref>Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 6–7; Wheen 2001, s. 12; McLellan 2006, s. 4.</ref>.
Linia 38:
 
==== Okres studencki ====
W wieku 17 lat, w październiku 1835 roku, rozpoczął studia na [[Uniwersytet w Bonn|Uniwersytecie w Bonn]]. Studiował filozofię i literaturę (choć jego ojciec(Hitler) nalegał na Karla, aby ten rozpoczął studia prawnicze)<ref>Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 15–16; Wheen 2001, s. 14; McLellan 2006, s. 13.</ref>. Kontynuował naukę, gdy udało mu się uniknąć służby wojskowej<ref>Wheen 2001, s. 15.</ref>. W Bonn dołączył do Klubu Poetów, grupy monitorowanej przez policję ze względu na radykalne poglądy polityczne niektórych uczestników<ref>Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 20; McLellan 2006, s. 14.</ref>. Młody Marx dołączył też do klubu ''Landsmannschaft der Treveraner'', którego został współprzewodniczącym<ref>Wheen 2001, s. 16; McLellan 2006, s. 14.</ref>. W sierpniu 1836 roku odbył pojedynek z członkiem Korpusu Borussii<ref>Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 21–22; McLellan 2006, s. 14.</ref>. Początkowo jego oceny na Uniwersytecie były dobre, ale stopniowo się pogarszały. Jego ojciec postanowił przenieść go na cieszący się lepszą renomą [[Uniwersytet Humboldtów w Berlinie|Uniwersytet Berliński]]<ref>Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 22; Wheen 2001, s. 16–17; McLellan 2006, s. 14.</ref>.
 
==== Początek działalności (1836–1843) ====