Wikipedia

Osowa Góra (Bydgoszcz): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
391 617 edycji
m AndrzeiBOT przeniósł stronę Osowa Góra (osiedle w Bydgoszczy) do Osowa Góra (Bydgoszcz): zgodnie ze standardem
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
391 617 edycji
m Bot poprawia linkowania związane z osiedlami Bydgoszczy i dokonuje innych popawek redakcyjnych.
Linia 21:
|w granicach miasta = 1959
|SIMC =
|zarządzający = Radosław Ginther<ref name=rada>{{Cytuj | url=http://www.bip.um.bydgoszcz.pl/rada_miasta/rady_osiedli/index.aspx | tytuł=Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Bydgoszczy - Rady Osiedli | opublikowany=www.bip.um.bydgoszcz.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-25}}</ref>
|stanowisko zarządzającego = Przewodniczący Rady Osiedla
|powierzchnia = 4.80
Linia 42:
|www = http://www.osowagora.info/
}}
[[Plik:Bdg widokzwieżyciśn OsGr 05-2013.jpg|mały|240px|Widok osiedla (w oddali) z [[Wieża ciśnień w Bydgoszczy|wieży ciśnień]] na os. [[Szwederowo (osiedle w Bydgoszczy)|Szwederowo]]]]
[[Plik:Osowa Góra Bydg 2005a.jpg|mały|240px|Osiedle mieszkaniowe]]
[[Plik:Bdg OsowaGora ksc sw Maksymiliana 1 5-2015.jpg|mały|240px|[[Parafia św. Maksymiliana Kolbego w Bydgoszczy|Kościół św. Maksymiliana Kolbe]]]]
[[Plik:Bydgoszcz Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego 2.jpg|mały|240px|[[Parafia Wniebowstąpienia Pańskiego w Bydgoszczy|Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego]]]]
[[Plik:Osowa.jpg|mały|240px|Osiedle na górnym tarasie wybudowane w latach 80. XX w.]]
[[Plik:Byd Basen Sardynka1.JPG|mały|240px|Basen "Sardynka"„Sardynka”]]
[[Plik:Bdg OsowaGora train station 3 5-2015.jpg|mały|240px|Przystanek kolejowy Bydgoszcz Osowa Góra]]
[[Plik:Osowa Góra Bydg 2005d.jpg|mały|240px|Domy wielorodzinne na dolnym tarasie]]
Linia 56:
[[Plik:Osowa Góra Bydg 2005f.jpg|mały|240px|Uliczka osiedlowa]]
[[Plik:Park Osowa Góra 2aa.jpg|mały|240px|[[Park Osowa Góra|Oczka wodne]]]]
[[Plik:Bdg OsowaGora torfowisko 7 5-2015.jpg|mały|240px|Torfowisko "Zielona„Zielona Ostoja"Ostoja” – [[użytek ekologiczny]] na Osowej Górze]]
[[Plik:Las Osowa Góra a.jpg|mały|240px|Lasy oddzielające Osową Górę od Czyżkówka]]
[[Plik:Las Osowa Góra 05-2012c.jpg|mały|240px|Bocznica kolejowa wiodąca do dawnego Luftamunitionsanstalt 1/II Bromberg]]
Linia 62:
 
== Położenie ==
Osowa Góra usytuowana jest na zachodnich rubieżach Bydgoszczy. Sąsiaduje z osiedlem [[Flisy (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Flisy]], [[Prądy (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Prądy]], [[Miedzyń (osiedle w Bydgoszczy)|Miedzyń]] oraz przez las z [[Czyżkówko (osiedle w Bydgoszczy)|Czyżkówkiem]]. Południową granicą jest Kanał Bydgoski. W jego pobliżu, południowym obrzeżem osiedla przepływa także potok [[Flis (rzeka)|Flis]].
 
Pod względem '''fizyczno-geograficznym''' osiedle przedzielone jest granicą makroregionów: [[Pojezierze Południowopomorskie|Pojezierza Południowopomorskiego]] i [[Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka|Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej]]. Stanowi ją [[Zbocze Kruszyńskie]] o wysokości względnej 25 m. Część północna Osowej Góry (tzw górny taras, wys. 80 m n.p.m.) należy do mezoregionu [[Dolina Brdy]] i mikroregionów: [[Dolina Sandrowa Brdy]] i [[Zbocze Kruszyńskie]], zaś niższa część południowa (dolny taras, wys. 55 m n.p.m.) do mezoregionu [[Kotlina Toruńska]] i mikroregionów: [[Miasto Bydgoszcz]] i [[Dolina Kanału Bydgoskiego]] (zachodnie rubieże w pobliżu obwodnicy Bydgoszczy – [[Droga krajowa nr 10 (Polska)|drogi krajowej nr 10]])<ref name="ŚP">Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Józefa Banaszaka, Wydawnictwo Tanan. Bydgoszcz 1996</ref>.
Linia 95:
 
=== Budowa Kanału Bydgoskiego ===
W latach 1773-1774 wybudowano Kanał Bydgoski, który oddzielił [[Miedzyń (osiedle w Bydgoszczy)|Miedzyń]] i [[Prądy (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Prądy]] na południu, od Czyżkówka i części wsi Działy na północy. W północnych Działach pozostały 34 domy, w których mieszkało 221 osób<ref name="WM1"/>.
 
Budowniczy Kanału [[Franz von Brenkenhoff]] zdecydował o budowie w jego pobliżu osiedla dla robotników, którzy mieli stanowić zalążek osadnictwa niemieckiego na tych terenach. Powstały trzy kolonie drewnianych baraków, murowanych i [[Szachulec|szachulcowych]] domów, w których pod koniec XIX w. mieszkało ok. 700 osób. Były to: kolonia A (na wschód od śluzy Prądy), kolonia B (na zachód od śluzy Osowa Góra) i kolonia C (wieś [[Występ (województwo kujawsko-pomorskie)|Występ]])<ref name="WM1"/>.
Linia 109:
Według opisu [[Jan Nepomucen Bobrowicz|Jana Nepomucena Bobrowicza]] z [[1846]] r. wieś Osowa Góra należała do majątku Osówiec, którego właścicielem był Piotr Schaal, natomiast folwark Działy należał do rządowej domeny bydgoskiej<ref name="XP46">{{Cytuj książkę | nazwisko = [[Jan Nepomucen Bobrowicz]] | tytuł = Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego | wydawca = Księgarnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) | miejsce = [[Lipsk]] | data = [[1846]] | strony = 424 | url = https://books.google.com/books/about/Opisanie_historyczno_statystyczne_Wielki.html?id=1r4aAAAAYAAJ}}</ref>.
 
Kolejny spis z [[1860]] r. podaje, że w folwarku ''Ossowaberg'' mieszkało 113 osób (58 ewangelików, 55 katolików) w 6 domach. Właścicielem majątku był Gustav von Oertzen. Dzieci ewangelickie uczęszczały do szkoły w [[Kruszyn (powiat bydgoski)|Kruszynie]], a dzieci katolickie do szkoły w [[Dąbrówka Nowa (województwo kujawsko-pomorskie)|Nowej Dąbrówce]]. Z kolei w kolonii A w pobliżu Kanału Bydgoskiego mieszkało 246 osób (244 ewangelików, 22 katolików) w 39 domach. W ''Działach'' mieszkało 129 osób (127 ewangelików, 2 katolików) w 13 domach. Najbliższa szkoła dla dzieci z Działów znajdowała się na [[Prądy (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Prądach]]. Zarówno kolonia na Kanałem, jak i Działy należały do parafii katolickiej i ewangelickiej w [[Bydgoszcz]]y<ref name="RB60">[http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=67312&from=&dirids=1&ver_id=&lp=5&QI= Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg. Bromberg 1860]</ref>.
 
W [[1884]] roku [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego]] podaje, że majątek Osowagóra miał 629 ha powierzchni (w tym 430 ha pola uprawne, 82 ha łąki i pastwiska, 96 ha lasy) i zamieszkiwania była przez 115 osób w 9 domostwach (96 ewangelików i 19 katolików). Na terenie majątku istniała cegielnia, chowano konie oraz bydło rasy holenderskiej<ref>http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/649 dostęp 18-09-2014</ref>.
 
Pod koniec XIX wieku na skutek bankructwa właścicieli majątku Hoheneiche, ziemie zostały podzielone na parcele i sprzedane. Wówczas to powstały dwa określenia: "Resztówka"„Resztówka” na górnym tarasie oraz "Działy"„Działy” między Kanałem Bydgoskim, a wzniesieniami na północy i "Abisynia"„Abisynia” między dzisiejszą ulica Puszczykową, a lasem na wschodzie. Parcele zostały zakupione i zasiedlone przez Niemców wyznania ewangelickiego. W latach 1911-1912 przy ulicy Kruszyńskiej 52 ze składek ludności niemieckiej zbudowany został trzykondygnacyjny budynek szkolny z czerwonej cegły, który spełniał trzy funkcje: szkoły (dwie sale na parterze), kaplicy ewangelickiej (trzecia sala na parterze z witrażami) oraz salki parafialnej i sali zebrań mieszkańców. Osowogórska [[Kościoły ewangelicko-unijne|parafia ewangelicka]] obejmowała sąsiednie wsie: [[Pawłówek (województwo kujawsko-pomorskie)|Pawłówek]], [[Osówiec (województwo kujawsko-pomorskie)|Osówiec]] i [[Prądy (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Prądy]]<ref name="WM2"/>. W pobliżu szkoły (około 300 m) wykupiono działkę, którą przeznaczono na cmentarz ewangelicki<ref group="uwaga">znajduje się tam tablica pamiątkowa z inskrypcją [https://sites.google.com/site/zapomnieni/alfabetycznie/osowa-gora-ul-ibisowa ''Miejsce byłego cmentarza ewangelickiego. Ku pamięci spoczywających. Mieszkańcy'']</ref>. Oddanie tego budynku upamiętniono tablicą pamiątkową, którą umieszczono na frontonie, a którą zdemontowano w 1945 roku. Od lat 60. XX w. funkcjonuje w nim przedszkole (obecnie o nazwie „Sówka”). Budynek został wpisany do miejskiej ewidencji zabytków; jest jednym z najstarszych obiektów w dzielnicy<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23440747,maluchy-z-sowki-na-osowej-gorze-beda-mialy-nowy-dach.html Maluchy z "Sówki" na Osowej Górze będą miały nowy dach]</ref>.
 
=== Okres 1920-1959 ===
Linia 120:
W lesie położonym na wschód od Osowej Góry jeszcze w okresie zaboru pruskiego znajdowały się składy amunicyjne (Przetwórnia Materiałów Wybuchowych). 26 listopada 1924 roku doszło w niej do eksplozji, w której zginęły 4 osoby<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,48722,21018764,eksplozja-na-osowej-gorze-wybuch-zabil-czworo-pracownikow.html Eksplozja na Osowej Górze. Ta tragedia zdarzyła się przed laty]</ref>. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Niemcy fabrykę amunicji rozbudowali w zakład ''Luftmunitionanstalt 1/11 Bromberg'' z częściowo utajnionym programem produkcji. Wytwarzano tu m.in. elementy rakiet [[V1|V-1]]<ref>[http://web.archive.org/web/20141222001431/http://express.bydgoski.pl/152428,Tajemnice-naszych-piwnic.html Express Bydgoski – Tajemnice naszych piwnic]</ref>. W styczniu 1945 r. wysadziły ją w powietrze wycofujące się oddziały niemieckie, a następnie teren ten użytkowało Wojsko Polskie (JW 1433).
 
W okresie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji hitlerowskiej]], w latach 1939-19451939–1945, niektóre gospodarstwa Polaków zostały przejęte przez Niemców, a gospodarzy wywieziono do obozów koncentracyjnych lub do [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]].
 
Po wyzwoleniu, w latach 1945-1947 wysiedlono Niemców, zaś majątki ziemiańskie rozparcelowano i przekazano polskim rolnikom, przybyłym głównie z Kresów Wschodnich<ref name="WM1"/>. Na niektórych działkach budowano sposobem gospodarczym domki jednorodzinne.
Linia 129:
W latach 60. na części dolnego tarasu rozpoczęto budowę dzielnicy składowo-przemysłowej, zgodnie z ówcześnie obowiązującą zasadą planistyczną translokowania zakładów przemysłowych z centrum Bydgoszczy do dzielnic peryferyjnych. W latach 1965-1969 przeprowadzono uzbrojenie terenu: doprowadzono magistralę wodociągową z ujęcia na Czyżkówku, realizowano sieć kanalizacyjną oraz system bocznic kolejowych. Pierwszymi zakładami zlokalizowanymi w strefie były przeniesione ze Śródmieścia: Centrostal i [[Mlekpol|Zakłady Mleczarskie]]<ref name="BMGJ">Bałachowska Maria, Gołębiewski Janusz: Rozwój gospodarczy i przestrzenny Bydgoszcz w latach 1945-1970. [w:] [[Kronika Bydgoska]] IV</ref>.
 
Zabudowa jednorodzinna osiedla datuje się od 1961 r., kiedy bydgoska Miejska Rada Narodowa wyznaczyła na tym terenie działki budowlane pod budownictwo indywidualne, finansowane ze środków własnych ludności. W ślad za tym szły również przedsięwzięcia dotyczące uzbrojenia terenów i budownictwa usługowego, lecz w ograniczonym zakresie, jako że główny front robót dotyczył osiedli budownictwa wielorodzinnego realizowanych na górnym i dolnym tarasie miasta, a następnie w dzielnicy [[Fordon (dzielnica BydgoszczyBydgoszcz)|Fordon]]<ref name="BMGJ" />. Pod koniec lat 60. zniwelowano zabudowania folwarku na dolnym tarasie, a istniejący jeszcze wówczas stawek – zasypano. Jedyna pozostałość po dworku to dwa drzewa i kępa bzów. Na górnym tarasie wzniesiono natomiast pierwsze osiedle bloków przy ul. Wielorybiej.
 
W styczniu 1966 r. oddano do użytku szkołę (nr 40) przy ul. Kruszyńskiej 52. Otwarcia dokonał Józef Lewkowski – ówczesny sekretarz KM [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]. Szkołę wzniesiono według projektu typowego autorstwa Józefa Pokrzywnickiego z adaptacją Jerzego Michałowskiego, z 10 izbami lekcyjnymi, zaś patronem ustanowiono [[Oskar Lange|Oskara Langego]]. Placówka należała do 11 oddanych w Bydgoszczy tzw. [[Szkoła tysiąclecia|szkół tysiąclecia]], budowanych na obchody [[Tysiąclecie Państwa Polskiego|Tysiąclecia Państwa Polskiego]]<ref name="SE">Szmańda Edward: Szkoły tysiąclecia w Bydgoszczy. [w:] [[Kronika Bydgoska]] III</ref>.
Linia 137:
W latach [[Lata 90. XX wieku|90. XX w.]] zakończono zabudowę dolnego tarasu, intensywnie postępowała wówczas zabudowa na tarasie górnym: zarówno domy jednorodzinne, jaki i bloki wielorodzinne<ref name="WM1"/>. Rozebrano wówczas modrzewiowy dworek folwarku na górnym tarasie.
 
Przejęte po wojnie przez [[Wojsko Polskie]] tereny niemieckiej bazy amunicyjnej, w niewielkiej części znajdowały się w jego posiadaniu do 2018. W szczytowej fazie działalności obsługująca składy amunicyjne jednostka wojskowa JW 4224 zatrudniała 160 pracowników (w ostatniej fazie przed rozwiązaniem w końcu 2012 już tylko 70) i zajmowała się m.in. przedłużaniem resursów na amunicję i pociski rakietowe<ref>[http://express.bydgoski.pl/301757,Zniknela-jednostka-wojskowa-przy-ul-Grunwaldzkiej-Co-tam-bedzie.html Zniknęła jednostka wojskowa przy ul. Grunwaldzkiej. Co tam będzie?]</ref>. Zasadnicza część dawnego kompleksu (150 ha) została przejęta przez nadleśnictwo w Żołędowie i w latach 2013-14 kosztem 500 tys. zł oczyszczona z zalegających materiałów wybuchowych (80 tys. pocisków, w tym niemieckich bomb kasetowych SD2 ''Sprengbombe Dickwandig 2 kg'' oraz 13 polskich bomb lotniczych wz. 27 - najstarszych bomb produkowanych w Polsce, w wersji ćwiczebnej (wypełniono je smołą))<ref>"Na„Na żadną minę nie powinniśmy trafić"trafić”, Express Bydgoski 2 lipca 2014</ref>. Ogółem saperzy odkryli i zabezpieczyli ponad 717 tysięcy przedmiotów niebezpiecznych, w tym m.in. 99 min przeciwpiechotnych i ponad 4 tysiące bomb lotniczych<ref>[http://express.bydgoski.pl/243087,Saperzy-na-Osowej-Gorze.html Saperzy na Osowej Górze]</ref>. W 2018 ostatni fragment terenu należący do WP (5 ha) przekazano [[Muzeum Wojsk Lądowych]] (będącemu od 2011 było jego dzierżawcą), które planuje w tym miejscu stworzenie stałej ekspozycji ciężkiego sprzętu wojskowego, budowę magazynów oraz warsztatów remontowych, a także stworzenie toru do prezentacji eksponatów<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,22966032,nowy-teren-dla-muzeum-wojsk-ladowych-na-osowej-gorze-pod-rozbudowe.html Muzeum wojskowe ma teren na Osowej Górze. Pod rozbudowę]</ref>.
 
W roku 2017 zaplanowano budowę ul. Gawroniej o długości 662 m<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/5,48722,21117689.html Ulica w budowie. Na kolejne dwie są już przetargi]</ref>, którą kosztem 2,3 mln zł zrealizowano rok później<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23672510,ul-gawronia-juz-z-kostka-betonowa-skonczy-sie-jazda-w-blocie.html Gawronia już z kostką betonową. Skończy się jazda w błocie]</ref>. Ponadto, w ramach Programu Utwardzania Ulic Gruntowych, twardą nawierzchnie otrzymały ulice Ptasia i Pingwinowa<ref>Anna Stankiewicz [http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,21778305,pierwsze-gruntowki-z-miejskiego-programu-zakonczone-to-ptasia.html Pierwsze uliczki z miejskiego programu są gotowe. Co dalej?]</ref>, oddane do użytku 8 maja 2017, a w ramach partycypacji mieszkańców - ulica Lipieniowa<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/5,48722,22082554.html Obywatele się skrzyknęli. Mają ulicę jak z obrazka]</ref> i Delfinowa<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/5,48722,23437981.html Delfinowa doczekała się kostki. Dzięki swoim mieszkańcom]</ref>. W 2017 dzięki deklaracji współfinansowania inwestycji przez mieszkańców w wysokości 15% kosztów inwestycji (677 tys. zł), podjęto ponadto decyzję o utwardzeniu latem 2018 ulicy Ciernikowej<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,22519476,zrzutka-na-dwie-nowe-ulice-na-osowej-gorze-i-glinkach.html Zrzutka na dwie nowe ulice. Na Osowej Górze i Glinkach]</ref><ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23603494,remontuja-kolejna-ulice-na-osowej-gorze-mieszkancy-dokladaja.html Remont kolejnej ulicy na Osowej Górze. Mieszkańcy dokładają]</ref>, którą kosztem ponad 715,7 tys. zł oddano do użytku 16 października 2018<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,24053112,te-uliczke-wspolfinansowali-mieszkancy-ciernikowa-juz-gotowa.html Tę uliczkę współfinansowali mieszkańcy. Ciernikowa już gotowa]</ref>. W 2018 przeprowadzono też utwardzenie ażurowymi płytami betonowymi ulic Pelikanowej i Karasiowej<ref>Marta Leszczyńska [http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23229611,zamiast-po-dziurach-i-blocie-pojada-po-azurze.html Zamiast po dziurach i błocie pojadą po ażurze]</ref>, a w 2019 dodatkowo sięgacza pierwszej z nich. Kolejnymi wybudowanymi dzięki współfinansowaniu mieszkańców ulicami mają być ulice Homarowa, Krabowa i Dorszowa; przy czym ul. Homarowa zostanie sfinansowana również ze środków budżetu obywatelskiego.
Linia 143:
W 2018 przy ul. Kolbego 58 na Osowej Górze w ramach Bite-Art Festival powstał mural, przedstawiający scenki z życia osiedla<ref>[http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23595308,nowy-mural-na-osowej-gorze-historie-z-zycia-osiedla-zdjecia.html Nowy mural na Osowej Górze. Historie z życia osiedla]</ref>.
 
Na początku lipca 2018 Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej podpisało umowę na budowę sieci ciepłowniczej przy ulicach Skośnej, Papuziej, Grunwaldzkiej, Filtrowej i Wyrzyskiej z terminem realizacji do października 2018 (koszt: 6,2 mln zł). Docelowo, od 2022 odcinek ten umożliwi połączenie miejskiego systemu ciepłowniczego Bydgoszczy (elektrociepłowni na Jachcicach) z siecią ciepłowni Osowa Góra. Nowe połączenie ciepłowni będzie miało długość około 8,5 kilometra. W przyszłości zostaną do niego podłączone nowe odcinki o łącznej długości ponad 18 &nbsp;km, a także 106 przyłączy i nowoczesnych węzłów ciepłowniczych w budynkach odbiorców. Cała inwestycja pochłonie ponad 73 mln zł<ref>Marta Leszczyńska [http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,23639584,miejskie-cieplo-na-osowej-gorze-bedzie-tez-nowa-kladka-na-brdzie.html Miejskie ciepło na Osowej Górze. Będzie też nowa kładka na Brdzie]</ref>.
 
Do przedsięwzięć ujętych w „Planie Rozwoju Bydgoszczy na lata 2009-2014”, a dotyczących Osowej Góry należy przebudowa ul. Grunwaldzkiej od Węzła Zachodniego do granic miasta<ref name="PRB">Plan Rozwoju Bydgoszczy na lata 2009-2015. Miejski Plan Operacyjny. Załącznik do Uchwały XLV/632/09 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 1 kwietnia 2009 roku</ref>. Aktualnie trwa realizacja tej inwestycji.
 
== Komunikacja ==
Pierwszą linią komunikacji miejskiej, łączącą Osową Górę z pozostałą częścią miasta, była linia nr 60. W latach 70. XX wieku funkcjonowała również linia 60bis, a w l. 80. uruchomiono - początkowo z Ronda Grunwaldzkiego - linię 71 do ul. Rekinowej. Od 1 maja 2009 na osiedle można było dostać się dwoma dziennymi liniami komunikacji miejskiej (71 z [[Bartodzieje (osiedle w BydgoszczyBydgoszcz)|Bartodziejów]] lub Dworca Głównego [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] i 77 z węzła Garbary)<ref>Schemat komunikacji zbiorowej obsługującej Osową Górę https://web.archive.org/web/20111118052558/http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/ufiles/osowa_gora_broszura.png</ref> oraz nocną linią 35N z Placu Kościeleckich. Obie linie dzienne włączono do systemu przesiadkowego A+T (autobus + tramwaj)<ref>Schemat systemu przesiadkowego A+T http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/ufiles/aplust.pdf</ref>. Do września 2008 PKS Bydgoszcz obsługiwał linię autobusową 301, którym w różnym okresie można było dojechać do Dworca PKS, osiedla Bartodzieje, Bydgoszcz Wschód i w ostatnim okresie ponownie na Bartodzieje. Od stycznia 2016 uruchomiono dodatkową linię 61 na Kapuściska, linię 77 wydłużono do ul. Morskiej, a linię 35N skrócono do ul. Rekinowej, zapewniając zarazem dwukierunkową obsługę rejony ul. Mińskiej.
 
W części przemysłowej osiedla jest usytuowany przystanek kolejowy [[Bydgoszcz Osowa Góra]] na trasie Bydgoszcz – Piła.
 
Przez Osową Górę przechodziła dawniej droga krajowa nr 10, która łączyła [[Warszawa|Warszawę]] i [[Szczecin]]. Jednak na początku XXI wieku "dziesiątkę"„dziesiątkę” skierowano na [[obwodnica|obwodnicę]], a ulicy Grunwaldzkiej nadano status [[Droga krajowa nr 80 (Polska)|drogi krajowej numer 80]]. Ulica Grunwaldzka jest jedną z dwóch ulic, którymi mieszkańcy osiedla mogą dotrzeć do centrum miasta. Jest to przyczyną licznych korków, które tworzą się na skrzyżowaniu ulic Grunwaldzkiej ze św. Maksymiliana Kolbego.
 
== Edukacja ==
Linia 173:
* [[Rafał Bruski]]; obecny [[Burmistrzowie i prezydenci Bydgoszczy|prezydent Bydgoszczy]], były [[Województwo kujawsko-pomorskie|wojewoda kujawsko-pomorski]] – mieszkaniec osiedla
* [[Konstanty Dombrowicz]]; prezydent Bydgoszczy (2002 - 2010) – mieszkaniec osiedla
* [[Wincenty Domisz]]; prezydent Miasta Bydgoszczy (1973-1982) – jako prezes MSM "Zrzeszeni"„Zrzeszeni” zasłużył się rozbudowie osiedla
 
== Rekreacja ==
Linia 179:
 
W 2011 r. na terenie osiedla znajdowały się następujące obiekty sportowe i rekreacyjne<ref name="TWRB"/>:
* zespół typu [[Orlik 2012]] -– ul. Sardynkowa 7
* kort tenisowy – ul. Sardynkowa 7
* basen „Sardynka” – ul. Sardynkowa 7
Linia 203:
| grafika3 = Bdg OsowaGora Mlekpol 3 5-2015.jpg
| szerokość3 = {{#expr: (115 * 4200 / 2800) round 0}}
| opis3 = [[Mlekpol]] -– OSM Osowa
| grafika4 = Bdg OsowaGora Pilkington 1 5-2015.jpg
| szerokość4 = {{#expr: (120 * 4200 / 2800) round 0}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Osowa_Góra_(Bydgoszcz)”