Somua S-35: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Upraszczam ISSN
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz wykonuje inne drobne zmiany.
Linia 37:
|commons = Category:SOMUA S35
}}
 
'''Somua S-35''' − [[Francja|francuski]] [[czołg]] średni kawalerii z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], oficjalnie oznaczony ''Char 1935 S''.
 
== Historia ==
Czołg Somua S-35 powstał w odpowiedzi na wymagania dowództwa francuskiej [[jazda|kawalerii]] z czerwca 1934 roku na czołg bezpośredniego wsparcia, mający być podstawowym pojazdem uderzeniowym jednostek kawalerii zmechanizowanej. Firma ''Société d'Outillaged’Outillage Méchanicque et d'Usinaged’Usinage d'Artilleried’Artillerie'' (w skrócie SOMUA) z [[Saint-Ouen (Seine-Saintsur-Denis)Seine|Saint-Ouen]] przedstawiła wstępny projekt czołgu własnej konstrukcji, zaś w listopadzie 1934 roku rozpoczęła budowę [[prototyp]]u na własne ryzyko, pod fabrycznym oznaczeniem AC3. Ostatecznie wojsko zamówiło budowany prototyp, przekazany do prób technicznych w kwietniu 1935 roku.
 
W wyniku prób francuska komisja techniczna uzbrojenia (''Commission de Vincennes'') przekazała firmie SOMUA zalecenia, dotyczące koniecznych zmian w konstrukcji czołgu. Wskazywały one konieczność poprawy [[układ przeniesienia napędu|układu przeniesienia napędu]], [[chłodzenie silnika|chłodzenia silnika]] i wentylacji przedziału bojowego oraz zmiany [[gąsienicowy układ bieżny|gąsienic]] z drobnoogniwowych na model o większych ogniwach. W międzyczasie SOMUA rozpoczęła produkcję pierwszej serii 50 czołgów, które dotarły do jednostek bojowych w 1937 roku. Większość zmian konstrukcyjnych wprowadzono dopiero w drugiej serii, zaaprobowanej przez wojsko w styczniu 1938 roku.
Linia 48 ⟶ 47:
 
== Zastosowanie bojowe ==
Czołg Somua S-35 trafił w pierwszej kolejności na wyposażenie [[pułk]]ów kawalerii zmechanizowanej francuskiej 2. Lekkiej Dywizji Zmechanizowanej (''2e Division Légère Mécanique'', 2. DLM). Kolejnymi jednostkami były 1. DLM, 3. DLM oraz pułk [[samochód pancerny|samochodów pancernych]] 3. DLC (lekka dywizja kawalerii). Także nowo formowana 4. DLM miała posiadać na stanie S-35, ale jej tworzenie nie zostało ukończone przed wybuchem wojny w 1940 roku. W trakcie działań wojennych pojazdy pochodzące z bieżącej produkcji były wykorzystywane do uzupełniania strat w różnych jednostkach pancernych, m.in. 4.Dywizji Pancernej, dowodzonej przez gen. [[Charles de Gaulle|de Gaulle'aGaulle’a]].
 
W kampanii 1940 roku francuskie wojska pancerne nie miały okazji wystąpić jako zwarta całość, dlatego większość jednostek, walcząc samodzielnie w charakterze taktycznego wsparcia, nie odniosła sukcesów bojowych. Dla przykładu większość z 40 czołgów S-35 użytych 19 maja 1940 roku w ataku 4. Dywizji Pancernej na most w [[Crécy-sur-Serre]], nie mając własnej osłony z powietrza, została zniszczona przez samoloty ''[[Luftwaffe]]'' nie osiągając celu<ref>[http://www.wwiivehicles.com/france/tanks-cavalry/s-35.asp Worls War II Wehicles] [dostęp 23 lipca 2009]</ref>.
Linia 60 ⟶ 59:
== Opis konstrukcji ==
[[Plik:SOMUA S 35, Tanks in the Musée des Blindés, France, pic-7.JPG|thumb|left|Stanowisko kierowcy-mechanika]]
Somua S-35 był średnim czołgiem o masie 19,5 - 20,5 t, o kadłubie składającym się z czterech odlewanych części połączonych śrubami. Obracana elektrycznie wieża typu APX-1 CE (również odlewana) mieściła uzbrojenie czołgu, składające się z [[armata czołgowa|armaty]] SA 35 kal. 47 &nbsp;mm i [[karabin maszynowy|karabinu maszynowego]] Chatelleraut Mle 31 kal. 7,5 &nbsp;mm. Trzyosobowa (dowódca, obsługujący jednocześnie uzbrojenie, [[kierowca]]-[[mechanik]] oraz [[ładowniczy]]-radiotelegrafista) załoga miała do dyspozycji dwa włazy: na lewym boku kadłuba, otwierany w bok ku tyłowi i w tylnej ścianie wieży, odchylany do tyłu, oraz właz ewakuacyjny w podłodze przedziału bojowego. Maksymalna grubość pancerza wynosiła 46 &nbsp;mm dla wieży i 45 &nbsp;mm dla kadłuba.
 
Czołg napędzany był 8-cylindrowym [[silnik widlasty|silnikiem widlastym]] AC4 o mocy 190 KM, chłodzonym cieczą. Silnik umieszczony był razem ze zbiornikami paliwa w przedziale napędowym, oddzielonym od pomieszczenia załogi przegrodą ogniową. Napęd przekazywany był na umieszczone z tyłu koła napędowe poprzez [[sprzęgło]] i pieciobiegową, mechaniczną [[skrzynia biegów|skrzynię biegów]] do dwóch [[mechanizm różnicowy|mechanizmów różnicowych]]. S-35 miał [[hamulec hydrauliczny|hydrauliczne hamulce]] działające na [[przekładnia|przekładnie boczne]]. [[podwozie (motoryzacja)|Podwozie]] składało się z dziewięciu kół jezdnych po każdej stronie pojazdu. Osiem z nich było umieszczonych w parach na dwóch [[resor piórowy|resorach płaskich]], przednia para miała także [[amortyzator|amortyzator olejowy]]. Ostatnie koło jezdne [[zawieszenie pojazdu|zawieszone było niezależnie]] na [[sprężyna|sprężynie spiralnej]]. Czołg miał stalowe gąsienice o szerokości 36 &nbsp;cm o 103 odlewanych ogniwach. Całość układu jezdnego chroniona była przez uchylane do góry pancerne osłony.
 
Każdy pojazd miał przewidziane miejsce na [[radiostacja|radiostację]] typu ER 26 ter z [[antena|anteną prętową]] mocowaną nad [[błotnik (technika)|błotnikiem]] po prawej stronie kadłuba. Do 1940 roku radiostacje otrzymało tylko około 20% pojazdów.