Silnik o zapłonie samoczynnym: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kapitalika, lit.
m drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Dieselmotor vs.jpg|thumb|250px|DM12 – silnik wysokoprężny pierwszej generacji (1906)]]
 
'''Silnik o zapłonie samoczynnym''' (znany jako '''silnik wysokoprężny''' lub '''silnik Diesla''', '''''ZS''''') – [[silnik cieplny]] [[silnik spalinowy|spalinowy]] [[silnik tłokowy|tłokowy]] o [[silnik o spalaniu wewnętrznym|spalaniu wewnętrznym]], w którym ciśnienie maksymalne [[czynnik termodynamiczny|czynnika]] jest znacznie większe niż w silnikach niskoprężnych ([[silnik o zapłonie iskrowym|z zapłonem iskrowym]]), a do zapłonu paliwa nie jest wymagane zewnętrzne źródło energii - następuje [[samozapłon|zapłon samoczynny]]<ref name="Wajand">{{cytuj książkę|tytuł=Tłokowe silniki spalinowe średnio- i szybkoobrotowe|imię=Jan Aleksander|nazwisko=Wajand|imię2=Jan Tomasz|nazwisko2=Wajand|wydawca=Wydawnictwa Naukowo-Techniczne|miejsce=Warszawa|isbn=8320430542|rok=2005|strony=89-123}}</ref>. Do cylindra dostarczane jest powietrze, a kiedy tłok zbliża się do swojego [[GMP (silnik)|GMP]] następuje wtrysk paliwa, które następnie spala się po przekroczeniu w komorze spalania temperatury jego zapłonu. Do zainicjowania zapłonu nie są potrzebne tak jak w przypadku silnika o zapłonie iskrowym zewnętrzne źródła ciepła<ref name="Wajand" />. Stopień sprężania w silnikach wysokoprężnych mieści się w przedziale 12-2512–25<ref name="Wajand" />.
 
== Historia ==
Linia 12:
W roku 1897 Rudolf Diesel zbudował pierwszy dwucylindrowy silnik o zapłonie samoczynnym, który otrzymał nagrodę Grand Prix na wystawie w Paryżu.
 
Konstrukcja silnika, którą opracował R. Diesel była bardzo zawodna i trudna w eksploatacji poprzez zastosowanie wtrysku paliwa do cylindra za pomocą sprężonego powietrza. Układ wtryskowy wymagał wielostopniowej sprężarki, aby uzyskać wystarczająco wysokie ciśnienie powietrza, za pomocą którego wtryskiwana i rozpylana była dawka paliwa. Przy ówczesnej technologii materiałowej zapewnienie odpowiedniej trwałości i niezawodności sprężarki było trudne, powiększało to gabaryty i ciężar niemałego silnika, oraz zwiększało ilość części ruchomych wymagających okresowego serwisowania. Dopiero opracowanie [[hydrauliczny system wtrysku paliwa|hydraulicznego systemu wtrysku paliwa]] ([[James Mc Kechnie]] patent w 1910) pozwoliło na szeroki rozwój silników wysokoprężnych pracujących na oleju napędowym, ale już nie według klasycznego [[Cykl Diesla|obiegu Diesla]] (stałe ciśnienie spalania), tylko według [[obiegu Sabathe'aSabathe’a]] ([[przemiana izochoryczna]] i [[przemiana izobaryczna]]). <!-- twórczość własna? styl ency?: To już raczej nie jest silnik Diesela choć tradycyjnie potocznie mówimy „silnik Diesla” lub krótko „Diesel”.-->
 
Dużą rolę w rozwoju silnika odegrał inż. Prosper L’Orange zatrudniony w przedsiębiorstwie Benz & Cie, który zaprojektował w 1908 r. [[komora wstępna|komorę wstępną]]. {{fakt|Pierwszy silnik dieslowski produkcji przedsiębiorstwa MAN był jednocylindrowym gigantem o pojemności niemal 20 litrów, który przy prędkości 172 obrotów na minutę rozwijał moc prawie 15 kW.|data=2011-05}}
Linia 21:
* 1897 – prace rozwojowe silnika doprowadziły do uzyskania silnika o stosunkowo dobrych właściwościach eksploatacyjnych,
* 1900 – polski inżynier [[Marian Lutosławski]] w warszawskim [[Hotel Bristol|hotelu Bristol]] zbudował pierwszą w Polsce elektrownię zasilaną silnikiem Diesla<ref>[http://teatrnn.pl/leksykon/node/4180/marian_lutos%C5%82awski_1871%E2%80%931918 „Marian Lutosławski (1871–1918)” Leksykon Lublin]</ref>.
* 1902-19101902–1910 – przedsiębiorstwo [[MAN SE|MAN]] wyprodukowało 82 stacjonarne silniki wysokoprężne DM12,
* 1903 – zastosowanie pierwszego silnika wysokoprężnego do napędu [[statek|statków]] i początek powolnego wypierania [[Silnik parowy|napędu parowego]],
* 1908 – uzyskanie wystarczająco precyzyjnej pompy wtryskowej oraz zastosowanie [[komora wstępna|komory wstępnej]],
Linia 94:
* Ze względu na właściwości palne oleju napędowego mniejsze prawdopodobieństwo samozapłonu (w tym eksplozywnego) przy składowaniu i dostarczaniu paliwa do silnika.
* Współczesne silniki Diesla są bardzo rozwinięte technologicznie, co przekłada się na bardzo dobre osiągi tych silników i zastosowania w samochodach wyścigowych jak np. [[Audi R10]]. Osiągi te pozostają jednak relatywnie niższe względem silników benzynowych o identycznej pojemności skokowej i podobnym stopniu zaawansowania technologicznego (np. silniki aut F1).
* Lepsze warunki pracy [[Turbosprężarka|turbosprężarki]] - większa masa [[spaliny|spalin]] i ich niższa temperatura w stosunku do silnika iskrowego.
 
== Zobacz też ==