Diagnostyka laboratoryjna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu od kiedy na podstawie edycji Specjalna:Diff/54460308
Linia 1:
[[Plik:Medical Laboratory Scientist US NIH.jpg|mały|300px|Technik przygotowujący próbki DNA.]]
'''Diagnostyka laboratoryjna, analityka medyczna, medycyna laboratoryjna''' – dyscyplina [[medycyna|medycyny]], której zadaniem jest określanie składu i parametrów biologicznych i fizykochemicznych [[krew|krwi]] lub innych materiałów pobranych od pacjenta. Badanie laboratoryjne prowadzi się ''[[in vitro]]'' przy użyciu technik [[mikroskopia|mikroskopowychmikroskop]]owych, [[biochemia|biochemicznych]], [[immunologia|immunologicznych]], [[bakteriologia|bakteriologicznych]], [[chemia analityczna|analizy instrumentalnej]] i służy ustaleniu [[Rozpoznanie (medycyna)|rozpoznania]] lub monitorowaniu leczenia.
 
Najnowsze osiągnięcia w zakresie [[biomedycyna|biomedycyny]]<ref>[http://www.portalwiedzy.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=93:przygoda-z-biomedycyn&catid=73:internetowy-uniwersytet-medyczny&Itemid=68 Przygoda z biomedycyną] Polska Akademia Nauk,</ref><ref>[http://www.graduateschools.uni-wuerzburg.de/life_sciences/research/sections/biomedicine/ Biomedycyna – Graduate School of Life Sciences]</ref> i powstającej [[medycyna molekularna|medycyny molekularnej]] związane są ściśle z rozwojem nowego działu diagnostyki laboratoryjnej, opartej na metodologii [[biologia molekularna|biologii molekularnej]]<ref>[http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=10561&_tc=E5268228C8B34AFE81D1FD60DAE0F876 Diagnostyka molekularna -artykuł]</ref><ref>[http://www.laboratoria.net/pl/modules.php?name=News&file=article&sid=1266 Współczesna diagnostyka molekularna – artykuł]</ref><ref>[http://www.kgm.amp.edu.pl/uploads/media/Diagnostyka_molekularna_03.pdf Uniwersytet Medyczny w Poznaniu – Diagnostyka molekularna]</ref><ref>[http://ksiegarnia.pwn.pl/2805_pozycja.html Biologia molekularna w medycynie], pod redakcją Jerzego Bala, PWN 2008,</ref><ref>Biologia molekularna. Krótkie wykłady] P.C. Turner, A.G. McLennan, A.D. Bates, M.R.H. White, tytuł oryginalny: Instant Notes in Molecular Biology, PWN 2007,</ref><ref>[http://www.cmkp.edu.pl/~biochem/indeks.htm Laboratorium Biologii Molekularnej] Zakładu Biochemii i Biologii Molekularnej CMKP,</ref>, mającej zastosowanie w dziedzinach takich jak: laboratoryjna [[genetyka medyczna]], laboratoryjna [[biologia medyczna]], laboratoryjna [[chemia medyczna]], laboratoryjna [[fizyka medyczna]], laboratoryjna [[Laboratoryjna diagnostyka sądowa|diagnostyka sądowa]], w których wykorzystuje się technologie z zakresu: [[inżynieria genetyczna|inżynierii genetycznej]], [[biochemia|biochemii]], [[biofizyka|biofizyki]], [[biotechnologia|biotechnologii]], [[immunologia|immunologii]] molekularnej, [[Cytologia|biologii komórki]], [[bioinżynieria|bioinżynierii]], [[biologia systemowa|biologii systemowej]], [[bioinformatyka|bioinformatyki]], [[nanotechnologia|nanobiotechnologii]] i innych działów związanych z [[biologia medyczna|biologią medyczną]] i [[biomedycyna|biomedycyną]]<ref>[http://ksiegarnia.pwn.pl/4643_pozycja.html Biochemia], Jeremy M. Berg, Lubert '''Stryer''', John L. Tymoczko, tytuł oryginalny: Biochemistry, Fifth edition, 2002 W.H. Freeman and Company, New York and Basingstoke, PWN 2007,</ref><ref>[http://ksiegarnia.pwn.pl/produkt/62791/biochemia-harpera-ilustrowana.html Biochemia Harpera Ilustrowana], tytuł oryginalny: HARPER'S ILUSTRATED BIOCHEMISTRY, Murray Robert K., Granner Daryl K., Rodwell Victor W., przekład: Kokot Franciszek, Koj Aleksander, Kozik Andrzej, PWN 2008,</ref><ref>[http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/home.shtml Human Genome Project]</ref><ref>[http://www.hugo-international.org/ Human Genome Organization]</ref><ref>[http://cancergenome.nih.gov/ The Cancer Genome Atlas – projekt opracowania atlasu genomu raka]</ref><ref>[http://ksiegarnia.pwn.pl/produkt/70607/biofizyka-molekularna.html Biofizyka molekularna], PWN 2010</ref><ref>[http://www.kbiotech.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=73&Itemid=61 Najwazniejsze zadania biotechnologii medycznej w Polsce, Komitet Biotechnologii PAN],</ref><ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3877896 Biotechnologia według PWN]</ref>.
 
Każda pojedyncza procedura diagnostyki laboratoryjnej określana jest jako ''[[BadanieBadania naukowe|badanie laboratoryjne]]'' lub – zwłaszcza w starszym piśmiennictwie, ''badanie pracowniane'' (wykonane na pracowni, czyli w laboratorium).
 
== Dyscypliny w obrębie diagnostyki laboratoryjnej ==
Linia 93:
 
=== Polska ===
Zasady wykonywania, autoryzowania wyników badań laboratoryjnych oraz prowadzenia laboratorium analiz lekarskich określa ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej ({{Dziennik Ustaw|20162019|2245849}}). Dzieli ona personel laboratoryjny na samodzielnie prowadzący diagnostykę (zwanych [[diagnosta laboratoryjny|diagnostami laboratoryjnymi]]) i pracujących pod nadzorem, wyspecjalizowanych często w zaawansowanej diagnostyce laboratoryjnej (np. biologów molekularnych), którzy nie posiadają uprawnień diagnosty laboratoryjnego.
 
W 2006 roku Krajowy Zjazd Diagnostów Laboratoryjnych przyjął "Kodeks Diagnosty laboratoryjnego", którego autorem jest dr Kazimierz Szałata<ref name="kodeks">{{cytuj stronę|url=http://www.kidl.org.pl/diagno/kodeks/kodeks.pdf|tytuł=Uchwała nr 4/2006 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych w sprawie uchwalenia Kodeksu Etyki Diagnosty Laboratoryjnego|data=2006-01-13|język=pl|data dostępu=2010-04-07}}</ref>.