Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Kownie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne redakcyjne, wikizacja
Linia 66:
|www =
}}
'''Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego''' – [[cerkiewCerkiew (budynek)|cerkiew]] [[prawosławiePrawosławie|prawosławna]] w [[Kowno|Kownie]], w latach 1923–1935 (do momentu wzniesienia [[Sobór Zwiastowania w Kownie|soboru Zwiastowania]]) pełniła funkcję [[sobórSobór (świątynia)|soboru]] [[eparchiaEparchia wileńska i litewska|eparchii wileńskiej i litewskiej]] [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]]. Obecnie cerkiew pomocnicza [[Parafia Zwiastowania w Kownie|parafii Zwiastowania w Kownie]].
 
== Historia ==
Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego została wzniesiona na terenie ówczesnego cmentarza prawosławnego w 1862 z dobrowolnych ofiar kowieńskich prawosławnych, na działce przekazanej przez władze lokalne. Początkowo pełniła funkcję cerkwi pomocniczej wobec parafialnej [[Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Kownie|cerkwi św. Aleksandra Newskiego]]. W 1882 dziekan dekanatu kowieńskiego Władimir (Popow) zwrócił się do Świętego Synodu z prośbą o zatwierdzenie powstania przy niej nowej parafii. Prośba ta została pozytywnie rozpatrzona w roku następnym, zaś w 1884 przy cerkwi powstała szkoła.
 
W czasie I wojny światowej cerkiew była zamknięta. Po odzyskaniu niepodległości przez [[Litwa|Litwę]] została jedyną świątynią pozostawioną w rękach prawosławnych, pozostałe należące do nich do tej pory obiekty sakralne przekazano katolikom (w 1921 prawosławni uzyskali również [[cerkiewCerkiew św. Andrzeja w Kownie|cerkiew św. Andrzeja]]). Regularne nabożeństwa na nowo zaczęto odprawiać od 1918. W 1923 z pieniędzy zebranych wśród wiernych opłacono generalny remont obiektu, który ponownie poświęcił biskup [[Eleuteriusz (Bogojawleński)]].
 
Wcześniej, w związku z [[Bunt Żeligowskiego|buntem Żeligowskiego]] i włączeniem Wileńszczyzny w granice II Rzeczypospolitej, 16 września 1921 zdecydowano o formalnym przeniesieniu katedry eparchii wileńskiej i litewskiej do Kowna. Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego, mimo niewielkich rozmiarów, została ogłoszona nowym soborem eparchialnym. W maju 1930 zdecydowano o powiększeniu obiektu, jednak komisja odpowiedzialna za prace ostatecznie nie przeznaczyła do realizacji żadnego z przedłożonych projektów. Zamiast tego w bezpośrednim sąsiedztwie wybudowano w latach 1932–1935 [[Sobór Zwiastowania w Kownie|sobór Zwiastowania]], który natychmiast stał się katedrą eparchii wileńskiej i litewskiej. Od tego momentu w cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego odbywały się jedynie nabożeństwa w ważniejsze święta.
Linia 78:
 
== Architektura ==
Budynek cerkwi wzniesiony jest na planie [[krzyżKrzyż grecki|krzyża greckiego]]. Wejście do budynku prowadzi przez schody i [[kruchtaKruchta|przedsionek]], którego dach dekorowany jest rzędem oślich łuków, ponad którymi wznosi się niewielka cebulasta [[Kopuła (architektura)|kopuła]]. [[Dzwonnica]] cerkwi wznosi się ponad [[nawaNawa|nawą]], także dekorowana jest rzędem oślich łuków i zwieńczona kopułą z krzyżem. Wszystkie okna w budynku są półkoliste. [[Prezbiterium]], najszersza część budowli, posiada na bocznych ścianach po parze półkolistych okien oraz kopułę.
 
W czasie, gdy cerkiew nie pełniła funkcji sakralnych, straciła niemal całe swoje oryginalne wyposażenie. Obecnie w jej wnętrzu znajduje się tylko jedna [[ikona]] oraz zabytkowy [[żyrandol]].
 
== Galeria ==