Norma językowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
źródła/przypisy
Linia 1:
{{Inne znaczenia|terminu z dziedziny socjolingwistyki|inne znaczenia słowa „[[norma]]”}}
'''Norma językowa''' – zbiórpraktyka elementówmowna [[Systemwłaściwa językowy|systemudla językowego]] powszechnie akceptowanych w danejpewnej [[społeczność językowa|społeczności językowej]],{{odn|Swann|2004|s=225}}; wobejmująca któregośrodki składszeroko wchodząakceptowane środkii preferowane ze względów historycznych, tradycyjnych, [[kultura języka|kulturalnych]], [[estetyka|estetycznych]] i [[Uzus językowy|uzualnych]]{{odn|Polański|1999|s=398}}{{odn|Markowski|2005|s=21}}. Powstanie normy [[język standardowy|języka kulturalnego]] może się wiązać z jej formalną [[kodyfikacja (językoznawstwo)|kodyfikacją]], która towarzyszy zwykle wykształceniu się literatury piśmienniczej w danym języku; skodyfikowana norma reguluje przede wszystkim [[język pisany|formę pisaną]] języka.
 
Kodyfikacja normy językowej obejmuje z zasady wypracowanie [[Gramatyka normatywna|preskryptywnej gramatyki]], [[ortografia|ortografii]], [[ortofonia|ortofonii]] oraz opublikowanie wydawnictw normatywnych rozstrzygających kształt tych elementów. Na gruncie tradycji [[Preskryptywizm (językoznawstwo)|normatywistycznej]] usankcjonowana norma pełni ponadto rolę wyznacznika [[Poprawność językowa|poprawności językowej]]{{odn|Nebeská|2017}}. Z punktu widzenia nauki forma języka promowana przez kodyfikatorów nie jest jednak obiektywnie wyższa ani bardziej prawowita lingwistycznie od niestandardowych narzeczy{{r|memoirs|fasold}}, a stanowiona norma i dyktowane przez nią pojęcie poprawności działają na mocy konwenansu społecznego{{r|money|minorities}}.
Linia 60:
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj | autor = Swann, Joan; | tytuł = A Dictionary of Sociolinguistics | data = 2004 | wydawca = Edinburgh University Press | isbn = 9780748616909 | url = http://books.google.com/books?id=MNz0KPLT3ksC | język = en | odn = tak}}
* {{Cytuj |tytuł=Nový encyklopedický slovník češtiny |redaktor= Karolak, Petr; Nekula, Marek; Pleskalová, Jana |autor=Nebeská, Iva;|data=2017 |rozdział=[https://www.czechency.org/slovnik/JAZYKOV%C3%81%20NORMA JAZYKOVÁ NORMA] |język=cs |odn=tak}}
* {{Cytuj |odn = tak |redaktor = [[Kazimierz Polański|Polański, Kazimierz]]; |tytuł = Encyklopedia językoznawstwa ogólnego |wydawca = Ossolineum |miejsce = Wrocław |data = 1999 |isbn= 83-04-04445-5}}