Styl potoczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 2:
'''Styl potoczny''' – [[styl (językoznawstwo)|styl funkcjonalny]] mowy stosowany przede wszystkim dla celów komunikatywnych, używany powszechnie do swobodnych [[komunikacja językowa|kontaktów językowych]]{{odn|Bańko|2006|s=84}}, opozycyjny wobec języka książkowego{{r|Słownik języka polskiego}}. Stanowi formę języka zauważalnie nacechowaną pod względem ekspresywnym i emocjonalnym, niespecjalistyczną i antropocentryczną; charakteryzuje się gęstym występowaniem [[związek frazeologiczny|związków frazeologicznych]], wyrazistą strukturą słowotwórczą wyrazów i ich konkretnością. W stylu potocznym występują liczne elementy językowe oceniające rzeczywistość ujemnie; cechuje się on szybko zmieniającą się [[słownictwo|leksyką]], w której duży udział mają wyrażenia o pochodzeniu [[socjolekt|środowiskowym]] i [[język obcy|obcym]]. Styl ten nie wykazuje istotnej odrębności fonetycznej względem innych form języka. Obserwuje się w nim wiele skrótów oraz tzw. potok składniowy{{odn|Kwiek-Osiowska|1992|s=101–103}}, czyli tendencję do luźnego, niepełnego porządkowania wyrazów pod względem logiczno-syntaktycznym.
 
Posługiwanie się mową potoczną nie oznacza z definicji odejścia od zasad [[język standardowy|języka standardowego]] – oprócz funkcjonujących w języku codziennym elementów nienormatywnych, można wyróżnić w nim środki językowe mające charakter potoczny, ale wciąż mieszczące się w obrębie standardu, normy potocznej{{r|books.google-8vYsAQAAIAAJ-s208-233}}. Pojęcia takie jak formalny, nieformalny, potoczny czy kolokwialny odnoszą się bardziej do kwestii stylu i [[rejestr (językoznawstwo)|rejestru]], aniżeli do dychotomii między językiem standardowym a niestandardowym, występującej m.in. na poziomie zróżnicowania [[dialekt]]alnego{{r|Trudgill Peter1999-s117-128}}. W pewnych kontekstach i koncepcjach stratyfikacyjnych termin „potoczny” bywa jednak również traktowany jako równoznaczny z określeniem „[[język wernakularny|niestandardowy]]”, wówczasczy jest onteż wiązany ogólniej z mową codzienną, obejmując wówczas także [[dialektyzm]]amiy czy teżi innymiinne elementamielementy występującymiwystępujące poza ramy standardu{{r|Roger D Hawkins Richard Towell2010}}{{odn|Hoffmannová|2017}}.
 
Potoczna polszczyzna jest określana w literaturze jako swobodniejsza forma [[język literacki|języka literackiego]]{{r|books.google-PT7UAAAAMAAJ-s109przeglad}}. Jej kształt [[preskryptywizm (językoznawstwo)|normatywny]], jako ogólnonarodowej mowy swobodnej, nieoficjalnej, podlega regulacji w ramach [[norma językowa#Podział norm językowych|normy użytkowej]] (potocznej){{r|Mackiewicz Łukasz2011|Mackiewicz Łukasz2018-s15}}.
 
== Zobacz też ==
Linia 17:
{{Przypisy|
<ref name="books.google-8vYsAQAAIAAJ-s208-233">{{cytuj|czasopismo=NGS|wolumin=17|s=208–233|url=http://books.google.com/books?id=8vYsAQAAIAAJ|data=1992|wydawca=German Department, Hull University|język=en}}</ref>
<ref name="books.google-PT7UAAAAMAAJ-s109przeglad">{{cytuj|czasopismo=Przegląd polonijny|data=1977|wolumin=3|numer=2|wydawca=Zakład Wydawniczy „NOMOS”|url=http://books.google.com/books?id=PT7UAAAAMAAJ|s=109}}</ref>
<ref name="Mackiewicz Łukasz2011">{{cytuj|url=http://www.jezykowedylematy.pl/2011/08/norma-wzorcowa-norma-uzytkowa-i-uzus-czyli-rozne-odcienie-poprawnosci-jezykowej/|tytuł=Norma wzorcowa, norma użytkowa i uzus, czyli różne odcienie poprawności językowej|autor=Mackiewicz, Łukasz;|data=2011-08-23|data dostępu=2019-04-25|opublikowany=Językowe Dylematy}}</ref>
<ref name="Mackiewicz Łukasz2018-s15">{{cytuj|autor=Mackiewicz, Łukasz;|tytuł=497 błędów|s=15|wydanie=1|isbn=9788395285301|miejsce=Elbląg|data=2018}}</ref>