Roman Zbigniew Piotrowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m lit.
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2011-11}}
'''Piotrowski Roman Zbigniew''' (ur. 15 lipca 1898 we [[Lwów|Lwowie]], zm. 26 kwietnia 1963 w [[Warszawa|Warszawie]]), [[prawnik]], znawca prawa handlowego i międzynarodowego, wykładowca na [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie]], [[profesor]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]].
 
== Życiorys==
Był synem Józefa (zm. 1939), historyka sztuki i konserwatora zabytków, i Marii z Rozdolskich, nauczycielki, bratem Stanisława. Uczył się w VII Gimnazjum Klasycznym we Lwowie, gdzie w czerwcu 1916 zdał maturę. W latach 1916-1918 odbywał służbę wojskową w armii austriackiej jako chorąży. Od 1 I 1919 do 1 XI 1921 służył jako podporucznik w [[Wojsko Polskie|WP]] w [[9 Pułk Piechoty Legionów|9 p. piechoty]]. Już w tym okresie rozpoczął studia na [[Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego|Wydziale Prawa]] [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytetu Lwowskiego]]. W roku 1923 otrzymał magisterium i następnie był do roku 1933 starszym asystentem przy katedrze prawa handlowego na tymże uniwersytecie. W roku 1924 uzyskał stopień doktora i równolegle z pracą na uniwersytecie odbył aplikację w Sądzie Okręgowym Lwowskim. W latach 1927-1930 był sędzią okręgowym w Wydziale Handlowym Sądu Okręgowego Cywilnego we Lwowie. W roku akademickim 1929/30 studiował na uniwersytecie w [[Berlin|Berlinie]], w roku 1930/31 w bibliotekach [[Paryż|Paryża]] i [[Rzym|Rzymu]], a w roku akademickim 1931/32 w [[London School of Economics]]. Wynikiem tych studiów była książka ''Cartels and trusts. The economic and legal aspects'' (London 1933), której nieco zmienione wydanie polskie pt. ''Kartele i trusty. Ich geneza i rozwój historyczny pod względem ekonomicznym i prawnym'' ukazało się w t. r. w [[Warszawa|Warszawie]].
 
Po powrocie z zagranicy Piotrowski habilitował się w czerwcu 1933 z prawa handlowego i międzynarodowego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wówczas też przeniósł się do Warszawy i podjął pracę w [[Ministerstwo Przemysłu i Handlu II RP|Ministerstwie Przemysłu i Handlu (MPiH)]]. Zajmował się tam – zgodnie ze swym przygotowaniem – sprawami kartelowymi, prowadząc w randze radcy aż do wybuchu wojny referat kartelowy, do którego zadań należało m. in. współdziałanie z zainteresowanymi jednostkami w sprawie polityki kartelowej, opiniowanie różnych wniosków dotyczących karteli, reprezentowanie interesów państwa przed Sądem Kartelowym i sądami karnymi. W jakim stopniu Piotrowski wywierał wpływ na kształtowanie polityki kartelowej rządu, nie udało się ustalić. Był w każdym razie jej wykonawcą i koordynatorem. Prawdopodobnie brał istotny udział w opracowywaniu wniosków MPiH tyczących się rozwiązania kartelu cementowego i karbidowego. Z tego też zakresu ogłosił wiele interesujących książek i broszur, m. in. ''Sprawa kartelu karbidowego'' (Warszawa 1934), ''Wątpliwości przy wpisach do rejestru kartelowego'' („Pol. Gosp.” 1934 i odb., Warszawa 1934), ''Ustne umowy kartelowe a rygor pisemności w polskiej ustawie kartelowej'' (Warszawa 1934), ''Kilka uwag o branżowych związkach przemysłowych i rzemieślniczych'' („Księga pamiątkowa ku czci Leopolda Caro”, Lwów 1935 i odb., Warszawa 1935), ''Zysk spekulacyjny'' („Księga pamiątkowa ku czci Leona Pinińskiego”, Lwów 1936 II i odb., Lwów 1937), ''Wspólnota interesów w świetle praktyki Sądu Kartelowego'' (Warszawa 1936), ''Kartelowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w praktyce Najwyższego Trybunału Administracyjnego'' (Katowice 1938), ''Reforma cechów'' (Warszawa 1938, odb. z „Gosp. Narod.”), ''System nowego polskiego prawa kartelowego'' (Warszawa 1939).
 
Drukował też liczne artykuły w „Czasopiśmie Sędziowskim”, „Gospodarce Narodowej” i in.). Już po rozpoczęciu pracy w MPiH Piotrowski, po przeniesieniu w czerwcu 1934 habilitacji na Uniwersytet Warszawski, został tu docentem, wykładał prawo wekslowe i gospodarcze. W końcu sierpnia 1938 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i objął katedrę prawa handlowego i wekslowego na Uniwersytecie Warszawskim. Równocześnie w latach 1937-39 wykładał prawo gospodarcze na [[Studium Dyplomatyczne Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie|Studium Dyplomatycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza]] we Lwowie.
 
We wrześniu 1939 Piotrowski został zmobilizowany do wojska. Po skończeniu kampanii wrześniowej znalazł się w [[Rumunia|Rumunii]], a stamtąd przez [[Jugosławia|Jugosławię]] i [[Włochy]] dotarł do [[Francja|Francji]], gdzie od listopada 1939 do czerwca 1940 służył w armii polskiej. Następnie ewakuował się do Wielkiej Brytanii i od lipca 1940 do lipca 1941 służył w [[1 Brygada Strzelców (PSZ)|I Brygadzie Strzelców]], gdzie pełnił funkcje tłumacza i adiutanta Brygady gen. [[Gustaw Paszkiewicz|Gustawa Paszkiewicza]]. Z wojska przeszedł do pracy w Ministerstwie Prac Kongresowych Rządu RP w Londynie. Był tam radcą prawnym. Od roku 1943 do roku 1946 łączył pracę w Ministerstwie z profesurą prawa handlowego, gospodarczego i procedury cywilnej na Polskim Wydziale Prawa [[Uniwersytet Oksfordzki|uniwersytetu w Oksfordzie]]. Napisał wówczas po angielsku dwie większe prace: o Karcie Atlantyckiej i studium historyczno-prawne o Karyntii jako ziemi słowiańskiej, które nie ukazały się drukiem. Działał też w [[International Law Association]]; był jego członkiem od roku 1929.
 
Po zakończeniu wojny Piotrowski szybko zdecydował się na powrót do kraju, ale ze względu na zajęcia w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] przyjechał do [[Polska|Polski]] dopiero w styczniu 1946. Został wówczas mianowany członkiem-zastępcą delegata polskiego przy Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Norymberdze i zastępcą członka delegacji polskiej w Międzynarodowej Komisji Zbrodni Wojennych w Londynie. Funkcje te pełnił aż do grudnia 1947. W tym okresie pisał pracę, która też nie wyszła drukiem, o stosunku Słowian do Europy zachodniej. W grudniu 1947 wrócił do Warszawy i podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim jako profesor nadzwyczajny prawa handlowego oraz w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, a od roku 1949 w Ministerstwie Handlu Zagranicznego jako radca prawny. W tym okresie ogłosił tylko jeden skrypt pt. ''Przewodnik do nauki prawa rzeczowego'' (Warszawa 1956) oraz redagował „''Prawo handlowe i przemysłowe wraz z przepisami związkowymi według stanu prawnego na dzień 15 IX 1958''” (Warszawa 1958). Publikował artykuły w wielu czasopismach, m. in. W „Demokratycznym Przeglądzie Prawniczym”, „Przeglądzie Ustawodawstwa Gospodarczego”, „Handlu Zagranicznym”, „Foreign Trade”, „Nowym Prawie”, „Prawie i życiu”, „Państwie i Prawie”, „The New Yugoslaw Law” oraz w „The Journal of BuisnessBusiness Law” (w tym ostatnim był od roku 1958 korespondentem zagranicznym). Jako radca prawny Ministerstwa Handlu Zagranicznego reprezentował, ze względu na swą doskonałą znajomość kapitalistycznego prawa handlowego i cywilnego, stronę polską w licznych sprawach sądowych za granicą (m. in. W RFN, Jugosławii, Indiach, Wielkiej Brytanii).
 
Po zakończeniu wojny Piotrowski szybko zdecydował się na powrót do kraju, ale ze względu na zajęcia w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] przyjechał do [[Polska|Polski]] dopiero w styczniu 1946. Został wówczas mianowany członkiem-zastępcą delegata polskiego przy Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Norymberdze i zastępcą członka delegacji polskiej w Międzynarodowej Komisji Zbrodni Wojennych w Londynie. Funkcje te pełnił aż do grudnia 1947. W tym okresie pisał pracę, która też nie wyszła drukiem, o stosunku Słowian do Europy zachodniej. W grudniu 1947 wrócił do Warszawy i podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim jako profesor nadzwyczajny prawa handlowego oraz w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, a od roku 1949 w Ministerstwie Handlu Zagranicznego jako radca prawny. W tym okresie ogłosił tylko jeden skrypt pt. ''Przewodnik do nauki prawa rzeczowego'' (Warszawa 1956) oraz redagował „''Prawo handlowe i przemysłowe wraz z przepisami związkowymi według stanu prawnego na dzień 15 IX 1958''” (Warszawa 1958). Publikował artykuły w wielu czasopismach, m. in. W „Demokratycznym Przeglądzie Prawniczym”, „Przeglądzie Ustawodawstwa Gospodarczego”, „Handlu Zagranicznym”, „Foreign Trade”, „Nowym Prawie”, „Prawie i życiu”, „Państwie i Prawie”, „The New Yugoslaw Law” oraz w „The Journal of Buisness Law” (w tym ostatnim był od roku 1958 korespondentem zagranicznym). Jako radca prawny Ministerstwa Handlu Zagranicznego reprezentował, ze względu na swą doskonałą znajomość kapitalistycznego prawa handlowego i cywilnego, stronę polską w licznych sprawach sądowych za granicą (m. in. W RFN, Jugosławii, Indiach, Wielkiej Brytanii).
Od stycznia 1948 był wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Grecji Demokratycznej; w tym samym okresie zaczął pracę jako kierownik Referatu Naukowego Komitetu Słowiańskiego w Polsce. Zmarł 26 IV 1963 w Warszawie, pochowany został w [[Marysin Wawerski|Marysinie Wawerskim]]. Odznaczony był Złotym [[Krzyż Zasługi|Krzyżem Zasługi]].
 
Ożeniony od roku 1949 z Marią Łyskawa miał czterech synów: Krzysztofa (ur. 1950), Jana Mariana (ur. 1951), Romana Andrzeja (ur. 1955) i Stefana Jerzego (1957).