Armia „Kraków”: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Linia 38:
}}
[[Plik:Bitwa tomaszow lub 1.png|thumb|240px]]
[[Plik:
[[Plik:
[[Plik:
[[Plik:
[[Plik:
[[Plik:
'''Armia „Kraków”''' – [[związek operacyjny]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego II RP]] utworzony 23 marca 1939 roku w celu osłony [[Śląsk]]a i zachodniej [[Małopolska|Małopolski]]{{odn|Sobczak (red.)|1975|s=32}}.
Linia 51:
21 marca 1939 niżej wymienieni oficerowie otrzymali rozkazy stawienia się w dniu 23 marca o godz. 10.00 w [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych]] w Warszawie: ppłk dypl. [[Jan Rzepecki]], mjr dypl. [[Władysław Steblik]], mjr dypl. Kazimierz Szpądrowski i mjr Franciszek Chmura. Oficerowie ci stanowili uzupełnienie sztabu generała do prac przy GISZ, gen. bryg. [[Antoni Szylling|Antoniego Szyllinga]], który stał się zalążkiem dowództwa [[Armia (związek operacyjny)|armii]].
23 marca gen. Szylling otrzymał od [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|generalnego inspektora sił zbrojnych]], [[Marszałek (stopień wojskowy)|marszałka]] [[Edward Śmigły-Rydz|Edwarda Rydza-Śmigłego]] pisemny rozkaz z zadaniem dla przyszłej Armii „Kraków” i ściśle określonym wstępnym ugrupowaniem [[związek taktyczny|wielkich jednostek]] [[piechota|piechoty]] i [[
[[27 marca]] oficerowie dowództwa armii zostali zaprzysiężeni.
Armia „Kraków” otrzymała zadanie{{odn|Porwit|1983|s=98}}{{odn|Kirchmayer|1946|s=43}}{{odn|Kozłowski (red.)|1979|s=266}}:
Linia 66:
Odcinek o długości około 40 km, od miejscowości [[Niezdara]] do [[Żwaków|Żwakowa]] (obecnie dzielnicy [[Tychy|Tychów]]) na skraju [[Puszcza Pszczyńska|Puszczy Pszczyńskiej]] obsadziły 23 DP i 55 DP, oddziały forteczne Grupy Fortecznej Obszaru Warownego „Katowice” i 3 dywizjony artylerii. Razem te jednostki tworzyły [[Grupa Operacyjna „Śląsk”|Grupę Operacyjną „Śląsk”]] pod dowództwem gen. [[Jan Jagmin-Sadowski|Sadowskiego]]. Podstawę obrony tego odcinka stanowiła linia umocnień Bobrowniki – Kochłowice obsadzona przez cztery bataliony forteczne pod dowództwem płk. Klaczyńskiego<ref>Batalion forteczny składał się z trzech kompanii ckm, trzech kompanii strzeleckich, baterii artylerii, plutonu łączności, sekcji pionierów i plutonu Straży Granicznej – razem około 1 500 żołnierzy.</ref>. Obronę [[Kobiór]]a w rejonie Puszczy Pszczyńskiej organizowała 6 DP, jednak ze względu na przemieszczenie części jej sił do odwodu w rejon [[Zator (województwo małopolskie)|Zatora]] musiała przejąć ją GO „Śląsk”.
Odcinek od Starej Wsi (obecnie północna dzielnica Pszczyny) przez [[Pszczyna|Pszczynę]] i dalej przez [[Czechowice-Dziedzice|Czechowice]] aż po szczyt [[Klimczok]]a w [[Beskid Śląski|Beskidzie Śląskim]], czyli około 35 km miały obsadzić 6 DP, 21 DPG – jednostki wchodzące w skład [[Grupa Operacyjna „Bielsko”|Grupy Operacyjnej „Bielsko”]]. Pod Pszczyną zajęły stanowiska tylko dwa bataliony z dywizjonem artylerii z 6 DP (reszta stanowiła odwód pod Kobiórem). Najsłabiej został obsadzony stukilometrowy odcinek karpacki od [[Węgierska Górka|Węgierskiej Górki]] do [[Czorsztyn]]a. Odcinek ten obsadziła [[1 Brygada Górska Strzelców]] pod dowództwem płk. dypl. Gaładyka. Brygada składała się z pięciu batalionów, zorganizowanych w dwa pułki piechoty [[Korpus Ochrony Pogranicza|KOP]] (bataliony: „Berezwecz”, „Wilejka”, „Wołożyn”, „Snów I” i „Snów II”), dwóch batalionów [[Obrona Narodowa|ON]] („Zakopane” i „Żywiec”) i dwóch kompanii fortecznych ([[Kompania Forteczna
Północne skrzydło armii zamykała [[Krakowska Brygada Kawalerii]] rozwinięta pod [[Woźniki|Woźnikami]]. [[Częstochowa|Częstochowę]] miała osłaniać 7 DP gen. [[Janusz Gąsiorowski|Gąsiorowskiego]]. Dywizja ta była odosobniona i znajdowała się około 40 km od trzonu armii. Wsparciem dla niej mogła być [[Wołyńska Brygada Kawalerii]] z [[Armia „Łódź”|Armii „Łódź”]], operująca pod [[Kłobuck]]iem i [[Mokra (województwo śląskie)|Mokrą]].
Linia 78:
== Obsada personalna Kwatery Głównej armii ==
[[Plik:Antoni Szylling 1.jpg|thumb|240px|gen. bryg. [[Antoni Szylling]]]]
; Dowództwo
* dowódca armii – gen. bryg. [[Antoni Szylling]] (← generał do prac przy GISZ)
* oficer ordynansowy – rtm. Włodzimierz Zawadzki
* dowódca etapów – gen. bryg. [[Aleksander Narbutt-Łuczyński|Aleksander Narbut-Łuczyński]] (← dowódca [[Dowództwo Okręgu Korpusu
* zastępca dowódcy etapów – gen. bryg. Bolesław Jatelnicki (← zastępca dowódcy Okręgu Korpusu Nr V)
* szef sztabu etapów – ppłk dypl. [[Witosław Porczyński]] (← szef Sztabu Okręgu Korpusu Nr V)
Linia 88:
* dowódca broni pancernych – ppłk Janusz Górecki (← dowódca [[5 Batalion Pancerny|5 bpanc.]])
* dowódca saperów – ppłk inż. Ryszard Jaworowski (← oficer saperów sztabu generała do prac przy GISZ)
; Sztab
* szef sztabu – płk dypl. [[Stanisław Wiloch]] (← I oficer sztabu generała do prac przy GISZ)
* szef Oddziału II – ppłk dypl. Marian Zdoń (← II oficer sztabu generała do prac przy GISZ, poległ 2.IX)
Linia 98:
** oficer sztabu – mjr dypl. piech. [[Wacław Spława-Neyman]]
* dowódca łączności – ppłk [[Ignacy Drewnowski (oficer)|Ignacy Junosza-Drewnowski]]
* [[kwatermistrz]] – płk dypl. [[Franciszek Tomsa-Zapolski]]
* szef Oddziału I – ppłk dypl. Aleksander Jędruch (jednocześnie szef Oddziału IV)
** pomocnik – mjr dypl. Stanisław Piotrowski
Linia 113:
* [[Krakowska Brygada Kawalerii]]
* Obszar Warowny „Kraków”
** [[4 Batalion Forteczny|4 batalion forteczny]]
* [[65 Batalion Saperów (1939)|65 batalion saperów]]
* [[Pierwszy Marszałek (pociąg pancerny)|pociąg pancerny nr 51]] – „Pierwszy Marszałek”
Linia 140:
* [[Ordre de Bataille Wojska Polskiego 1 września 1939]]
* [[mobilizacja (1939)|wysiłek mobilizacyjny Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r.]]
* [[
== Uwagi ==
Linia 150:
* {{Cytuj książkę|nazwisko=Kirchmayer|imię=Jerzy|autor link=Jerzy Kirchmayer|tytuł=Kampania wrześniowa|data=1946|wydawca=[[Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”]]|miejsce=Warszawa|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Kozłowski (red.)| imię=Eugeniusz|autor link=Eugeniusz Kozłowski| tytuł=Wojna obronna Polski 1939|rok=1979| wydawca=Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej| miejsce=Warszawa|isbn=8311063141|odn=tak}}
* [[Jan Rzepecki]], ''Wspomnienia i przyczynki historyczne'', „Czytelnik”, Warszawa 1983, wyd. II rozszerzone, {{ISBN|83-07-00871-9}}.
*{{cytuj książkę |nazwisko= Sobczak (red.)|imię= Kazimierz|autor link=Kazimierz Sobczak|tytuł= Encyklopedia II wojny światowej| wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej|miejsce= Warszawa |rok= 1975|odn=tak}}
* [[Władysław Steblik]], ''Armia „Kraków” 1939'', wyd. II, Warszawa 1989.
* W. Rojek, M. Zgórniak, ''Spór wokół odwrotu armii „Kraków” w dniu 3 września 1939 roku w świetle przygotowań obu stron do wojny i pierwszej fazy walk'', „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” (nr) 1024: Prace Historyczne z. 99, 1991, s. 135-151.
*{{Cytuj książkę | nazwisko=Porwit| imię=Marian| autor link= Marian Porwit| tytuł=Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku. Plany i bitwy graniczne|tom=1 | wydawca= [[Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”]] |rok=1983| miejsce= Warszawa|odn=tak}}
| |||